Στις 18 Μαρτίου του 1871 πέφτουν οι πρώτες σταγόνες μιας καταιγίδας που ερχόταν. Οι προλετάριοι του Παρισιού έκαναν την πρώτη απόπειρα για την έφοδο τους στον ουρανό. Η γαλλική πρωτεύουσα ξύπνησε από τους ήχους «Ζήτω η Κομμούνα».
Louis Barron, απόσπασμα από το βιβλίο «Sous le drapeau rouge».
Για την Κομμούνα
Ακόμα και σε αυτές τις τρομαχτικές στιγμές, αισθάνομαι ευχαρίστηση στα δημόσια γλέντια, όπου οι πραγματικοί άνθρωποι, ωθούμενοι από ανώτερα ιδεώδη ή ευγενή αισθήματα αποκαλύπτουν την αγαθή και παιχνιδιάρικη περιέργειά τους, τον ενθουσιασμό, την αυθόρμητη ευγένειά τους. Είναι αδύνατο να νοιώσει κανείς βαρεμάρα εδώ. Κανείς δε νοιώθει κορεσμό από την απόλαυση, όλοι διασκεδάζουν με το καθετί· για να νοιώσουν ενθουσιασμό, να γελάσουν ή να κλάψουν, μια λέξη αρκεί, ένα αστείο, μια κραυγή πόνου· μονομιάς τα χαρακτηριστικά τους, τα μάτια, οι χειρονομίες τους ζωντανεύουν, κεντρίζονται. Οι συναναστροφές τους είναι τόσο ζωηρές και μεταδοτικές που είναι αδύνατο να μείνει κανείς αδιάφορος· ή αποφεύγει κανείς τα πάντα, ή εμπλέκεται εξ ολοκλήρου.
Σε αυτούς τους εορτασμούς, στα γλέντια, στις μάχες που δίνονται με χαρά, γεννιούνται τα μεγάλα και υψηλά κινήματα που ωθούν τους ανθρώπους να απαγκιστρωθούν από τις συνήθειές τους και να προσανατολιστούν σε νέα ιδεώδη. Ο μορφωμένος και ο θετικιστής, ο σκεπτικιστής ή ο πνευματικός άνθρωπος, όλοι τους εμπλέκονται ενάντια στον εαυτό τους, παρασυρμένοι από το πλήθος. Έτσι ξεκινούν και αναπτύσσονται οι πραγματικές επαναστάσεις. Επιστρέφει κανείς σε αυτές τις υψηλές εμπειρίες σαν να ξυπνά από ένα όνειρο, όμως η ανάμνηση παραμένει από αυτή τη σύντομη στιγμή έκστασης, από αυτή την παραζάλη αδελφοσύνης.
Μετάφραση Coghnorti