Η συμμορία με τα χακί

Η συμμορία με τα χακί, του Antisystemic

“All dressed in uniforms so fine
They drank and killed to pass the time
Wearing the shame of all their crimes
With measured steps, they walked in line”.

Walked in Line, Warsaw

Ένα γνωστό ξένο περιοδικό έγραψε πριν από κάποια χρόνια ότι τα ελληνικά ΜΑΤ ήταν “το πιο μισητό αστυνομικό σώμα σε ολόκληρη την Ευρώπη”. Σίγουρα ή συμμορία με τα χακί έχει κάνει ότι περνάει από το χέρι της για να της αξίζει αυτός ο τίτλος. Χρησιμοποιώ εδώ τον όρο συμμορία διότι αν υπάρχει ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει μια ομάδα που ταιριάζει με αυτή την περιγραφή, αυτό είναι η τάση της να ενεργεί έξω από τα όρια του νόμου. Όπως σωστά επισήμανε ένας σύντροφος σε προηγούμενο άρθρο, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι τα ΜΑΤ έχουν αναδειχτεί σε ακρογωνιαίο λίθο του πολιτικού συστήματος της μεταμνημονιακής Ελλάδας. Γράφει ο Δ. Βοσινάκης, “Κάθε αριστερή-κεντρώα-δεξιά κυβέρνηση έχει απόλυτη ανάγκη αυτό το σώμα για να μπορεί να επιβληθεί και να περάσει τα νομοσχέδια που θέλει , όσο προκλητικά κι αν είναι αυτά […] Για να λέμε την αλήθεια , πώς πέρασαν τα μνημόνια και τα μεσοπρόθεσμα την περίοδο 2010-2012; Με τα αστεία πολιτικά επιχειρήματα πως θα σωθεί η χώρα αν πάνε οι μισθοί από τα 751 στα 400-500 ευρώ;”.i

Για να γίνει όμως αυτό , δόθηκε η ελευθερία στα ΜΑΤ να δρουν όλο και πιο συχνά με την λογική και τις τακτικές ενός παραστρατιωτικού τάγματος. Την ώρα που τα συστημικά ΜΜΕ συμμετέχουν εν γνώσει τους σε μια τεράστια επιχείρηση συγκάλυψης κατευθυνόμενη από το Μαξίμου, οι πανταχού παρόντες, ερασιτέχνες αυτόπτες μάρτυρες έχουν βιντεοσκοπήσει τα ΜΑΤ να ξυλοκοπούν αναίτια κόσμο, ή να βασανίζουν ανθρώπους που είχαν την ατυχία να πέσουν στα χέρια τους. Τους έχουν καταγράψει να παραβιάζουν κλειδαριές σπιτιών σαν μπουκαδόροι και να κάνουν έφοδο σε ιδιωτικές οικίες και μαγαζιά προσπαθώντας να απαγάγουν τους διαδηλωτές που είχαν βρει καταφύγιο σε αυτά.

Η αυθαίρετη αστυνομική βία είναι η αναγκαία συνθήκη για μια διακυβέρνηση που βασίζεται στην συστηματική καλλιέργεια του τρόμου. Η προστασία των μπάτσων από τα δικαστήρια είναι το έτερο συστατικό στοιχείο που εγγυάται και συμπληρώνει την αποτελεσματικότητα αυτών των μεθόδων εκφοβισμού της κοινωνίας. Πώς θα πειστούν οι ψυχοπαθείς με τα κλομπ και τις ασπίδες να τραμπουκίζουν τακτικά την εργαζόμενη κοινωνική πλειοψηφία, αν είναι υποχρεωμένοι να τρέμουν ότι θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους; Το φρόνημα του στρατού κατοχής της “δημοκρατίας” θα πρέπει να διατηρείται υψηλό και η ετοιμότητα τους να διαπράξουν οποιαδήποτε αγριότητα στο όνομα της “κοινωνικής ειρήνης” εξαρτάται απόλυτα από την δυνατότητα τους να γνωρίζουν ότι οι πράξεις τους δεν θα έχουν συνέπειες.

Θα ρωτήσει κανείς, “μα καλά, τι είδους αναρχικοί είστε εσείς που παραπονιέστε ότι οι ματατζήδες παραβιάζουν τον νόμο”; Θα απαντήσω ότι καθόλου δεν μας απασχολεί η “ιερότητα” των νόμων της “δημοκρατίας”. Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι να καταδείξουμε την υλική αντίφαση που υπάρχει στον πυρήνα της έννοιας του “κράτους δικαίου”, από την οποία η αντιπροσωπευτική δημοκρατία ισχυρίζεται ότι έλκει την νομιμοποίηση της. Η επιβεβλημένη μετεξέλιξη των ΜΑΤ σε έναν αμιγώς εμφυλιοπολεμικό σχηματισμό που κινείται πέρα απ’ τα όρια των νόμων τους οποίους υποτίθεται ότι εκπροσωπεί , διαλύει τον μύθο της συναινετικής δημοκρατικής εξουσίας που ασκεί διακυβέρνηση με βάση προκαθορισμένους κανόνες δικαίου. Η συντήρηση μιας ετοιμοπόλεμης φρουράς πραιτοριανών (ΜΑΤ, ΔΙΑΣ) με συμμορίτικη νοοτροπία, μεθόδους και χαρακτηριστικά είναι η καλύτερη απόδειξη ότι το Κράτος δεν είναι ένας ουδέτερος μηχανισμός διαχείρισης των συλλογικών υποθέσεων της κοινωνίας , αλλά ένα εγραλείο καταπίεσης της πλειονότητας από μια ελίτ προνομιούχων. Είναι η έμμεση παραδοχή της δημοκρατίας ότι η κυριαρχία της δεν στηρίζεται στο δίκαιο πνεύμα των νόμων της, αλλά στην οργανωμένη βία που τους υποστηρίζει. Είναι η εμπράγματη αποτυχία του καθεστώτος.

Οι νεοφιλελεύθεροι ιδεολόγοι του συστήματος θα ανταπαντήσουν, ότι αυτή είναι η μορφή που παίρνει το πολίτευμα όταν βρίσκεται σε νόμιμη άμυνα. Όταν έχει να αντιμετωπίσει εξτρεμιστικές δυνάμεις που επιθυμούν να το καταλύσουν. Αρκεί εδώ να παρατηρήσουμε πως αν το δημοκρατικό καθεστώς έχει φτάσει στο σημείο να μην εμπιστεύεται τις μεθόδους που το ίδιο έχει θέσει στη διάθεση των ετεροκαθοριζόμενων στρωμάτων για να εκφράζουν και να διεκδικούν συλλογικά τα αιτήματα τους, αν αναθεματίζει ως πολιτικά ακραίες τις θέσεις της κοινωνικής βάσης μόνο και μόνο επειδή είναι αντίθετες προς αυτές της πολιτικής και οικονομικής ελίτ, τότε αυτό σημαίνει ότι το αντιπροσωπευτικό σύστημα έχει πάψει προ πολλού να εκφράζει την λαϊκή θέληση και γι’ αυτό είναι σωστό και δίκαιο να ανατραπεί. Αν η κοινωνική πλειοψηφία ξαφνικά βρεθεί να ασπάζεται ριζοσπαστικές θέσεις, τότε ακραία είναι η συντηρητική θέση που υιοθετεί η κυβερνώσα μειοψηφία και αντιτίθεται σε αυτό που θέλουν να κάνουν οι πολλοί.

Αλλά και απ’ τα αριστερά , σίγουρα θα έχουμε να κάνουμε με τον σκεπτικισμό των “πραγματιστών” της επανάστασης που θα μας θυμίσουν ότι τα ΜΑΤ ήταν πάντοτε ένα ημιφασιστικό σώμα, ότι στις τάξεις τους έβρισκαν πάντοτε καταφύγιο κάθε λογής αντικοινωνικά στοιχεία, ότι ποτέ δεν σταμάτησαν να κακοποιούν τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας προς όφελος των αφεντικών τους. “Τι άλλαξε τώρα;”, θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος; Η επίγνωση αυτή είναι πολύτιμη από την άποψη της αντισυστημικής ταξικής συνείδησης και σίγουρα έχει τις ρίζες της σε μια ερμηνεία του ζητήματος της αστυνομικής βίας από την σκοπιά της πολιτικής θεωρίας. Σε αυτή την περίπτωση, ρίχνουμε το βάρος της ανάλυσης μας στην πολιτική οικονομία που βρίσκεται πίσω απ’ την αυταρχική μετεξέλιξη των σωμάτων καταστολής του Κράτους. Από αυτή την άποψη, η σκλήρυνση της τακτικής των μπάτσων απορρέει άμεσα από την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων κι από την αδυναμία του πολιτικού συστήματος να συγκρατήσει με άλλον τρόπο τις κεντρόφυγες ταξικές δυνάμεις που απειλούν να το καταστρέψουν. Ο αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι μιλάω για μετεξέλιξη και όχι για μετάλλαξη ακριβώς για τον λόγο ότι τα βασικά συμμορίτικα χαρακτηριστικά (ακροδεξιά ιδεολογία, κουλτούρα ατιμωρησίας, σαδιστικές παρορμήσεις, ένστικτο της αγέλης) ήδη προϋπήρχαν στις διάφορες αστυνομικές μονάδες και απλώς τώρα οδηγούνται, κάτω απ’ την επίδραση των αντικειμενικών κοινωνικών συνθηκών, στην λογική τους κατάληξη.ii

Ωστόσο, εδώ εστιάζω πιο πολύ σε μια κοινωνιολογική ματιά, που εξηγεί την αλλαγή που επέρχεται σε μια κοινωνική ομάδα με βάση την ενδογενή δυναμική που αναπτύσσεται μέσα σ’ αυτήν, τις εσωτερικές ιεραρχίες , την κουλτούρα και τις τελετουργίες της. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να μην εξηγούν την γενικότερη θέση της ομάδας στην κοινωνική ιεραρχία, αλλά έχουν ιδιαίτερη σημασία γιατί χάρη σε αυτά τα ενδογενή στοιχεία, τα μέλη μιας ομάδας αποκτούν την αίσθηση ότι ανήκουν σε αυτήν. Αποκτούν επίσης επίγνωση του ειδικού τους ρόλου. Εν ολίγοις, είναι αυτά τα στοιχεία που παγιώνουν τα σαφώς καθορισμένα “θετικά” χαρακτηριστικά μιας ομάδας και συντελούν τελικά στην διαμόρφωση μιας κοινής ταυτότητας μέσω της οποίας αυτοπροσδιορίζονται τα μέλη της. Αυτή η διεργασία αυξημένης πολιτικοποίησης δίνει στην καταστολή εμφυλιοπολεμικά χαρακτηριστικά και καθιστά την αυθαίρετη χρήση βίας μια τελετουργία μύησης για τα μέλη της μονάδας. Από αυτή την άποψη, η διάχυτη βία δεν έχει πια να κάνει μόνο με τον “εσωτερικό εχθρό”, αλλά μπορεί σε κάθε στιγμή να στραφεί ενάντια στο σύνολο της κοινωνίας, όπως έγινε για παράδειγμα στην Νέα Σμύρνη, την περίοδο των λοκ ντάουν. Φυσικά, η άλλη όψη αυτής της στρατηγικής του τρόμου και το υπαρξιακό στοίχημα που βάζουν οι αρχές, είναι ότι κάθε φορά που η αστυνομία επιχειρεί να δημιουργήσει ένα καθεστώς φόβου στους δρόμους με τις απάνθρωπες πρακτικές της, οι ίδιες πρακτικές την ίδια στιγμή μπορούν να οδηγήσουν στην έκρηξη της κοινωνικής οργής που θα την καταργήσουν στην πράξη μέσω της μαζικής αντιβίας του προλεταριάτου.

i Δ. Βοσινάκης, Τα παιδάκια με τα ροπαλάκια, https://www.alerta.gr/archives/27908.

ii Δόκιμοι στη Σχολή της ΕΛΑΣ: Είμαστε φασίστες, υπάρχει πρόβλημα;, https://www.kar.org.gr/2021/03/12/dokimoi-sti-scholi-tis-elas-eimaste-fasistes-yparchei-provlima/?fbclid=IwAR1pN7VpC_ty_q8oxbNs6R1TXC4_JykzSyAY6gOSkbht5pF2BFM06gbJ32s.