Σύλβια Παπαδοπούλου – Το «Μαύρο Ρόδο» των σελίδων

Σύλβια Παπαδοπούλου – Το «Μαύρο Ρόδο» των σελίδων. Αναδημοσίευση από την Άπατρις.

Στις 24 Απρίλη 2015 έφυγε από τη ζωή η Σύλβια Παπαδοπούλου  έπειτα από βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η Σύλβια μαζί με τον σύντροφό της Χρήστο Κωσταντινίδη ήταν συνιδρύτρια των εκδόσεων «Διεθνής Βιβλιοθήκη» και του περιοδικού «Πεζοδρόμιο». Από το 1972, εν μέσω χούντας, (και μετά, κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης) μέσα από τις εκδόσεις της «Διεθνούς Βιβλιοθήκης» και των μεταφράσεων τους, οι Έλληνες αναγνώστες ήρθαν πρώτη φορά σε επαφή με ολοκληρωμένα έργα των Μ. Μπακούνιν, Π. Κροπότκιν, Μ. Μπούκτσιν, Γ. Ντεμπόρ, Ρ. Βανεγκέμ, Βολιν, Ρ. Λούξεμπουργκ, Άγι Στίνα κ.ά. καθώς και κείμενα, αναλύσεις και μεταφράσεις του διεθνούς και εγχώριου αναρχικού-αντιεξουσιαστικού κινήματος.  Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας, μαζί με το σύντροφό της Χ. Κωνσταντινίδη και άλλους αναρχικούς πρωτοστάτησαν τον Φλεβάρη του 1973 στην κατάληψη της Νομικής και τον Νοέμβρη του ίδιου χρόνου στην κατάληψη και την εξέγερση του Πολυτεχνείου.  Σε αυτούς οφείλεται η πασίγνωστη αναγραφή των συνθημάτων «Έξω οι ΗΠΑ, Έξω το ΝΑΤΟ» στις δύο κολώνες αριστερά και δεξιά της πύλης του Πολυτεχνείου,  αλλά και τα λογοκριμένα από την αριστερά ως φωτογραφικά ντοκουμέντα στα μεταπολιτευτικά χρόνια συνθήματα-πλακάτ στους τοίχους και τα κάγκελα του Πολυτεχνείου: «Κάτω η Εξουσία, Κάτω το Κράτος, Κάτω η μισθωτή εργασία, Τα θέλουμε όλα και τα θέλουμε τώρα, Πατρίδα μας όλη η Γη, Οι πατριώτες είναι μαλάκες, Το μόνο ελεύθερο πανεπιστήμιο είναι αυτό που καίγεται». Ήταν σχεδόν τα μοναδικά συνθήματα τα οποία σηματοδότησαν/νοηματοδότησαν την εξέγερση, εκτός από κάποια μόλις ευδιάκριτα λενινιστικά και αντιχουντικά σκαρφήματα, διότι έτυχε να έχουν το μοναδικό σπρέι μπογιάς (μέχρι τότε δεν κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα!).

Να σημειώσω  ότι και το χαρακτηριστικό σύνθημα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στην ταράτσα κατά την εξέγερση της Νομικής, (κάθε πλακάτ και γράμμα με μαύρη λαδομπογιά), γραμμένα από τους συντρόφους Χρήστο και Σύλβια, είχε επίσης αφαιρεθεί, σβήνοντας μνήμες και αξίες, από τα επαναφομοιωτικά αφιερώματα για την εξέγερση της Νομικής, και επανήλθε σαν ντοκουμέντο κατά τη δεκαετία του 1980 σαν πράξη των αριστερών.

Στη μεταπολίτευση, τα μέλη της «Διεθνούς Βιβλιοθήκης», μέσα και από το βιβλιοπωλείο «Μαύρο Ρόδο», αποτέλεσαν την πρώτη οργανωμένη Αναρχική/Αντιεξουσιαστική πολιτική ομάδα της χώρας και υπέστησαν διώξεις, συλλήψεις και φυλακίσεις.  Σε αυτούς ανήκει και η πρώτη αναρχική αφίσα που κυκλοφόρησε  σε δώδεκα χιλιάδες αντίτυπα όπου αναγραφόταν σε μαύρο φόντο με πηχυαίους τίτλους η πρόταση: «Οι μπάτσοι πουλάνε την ηρωίνη», με αφορμή την καταστολή των πρώτων καταλήψεων το 1978 (δικαιολογία για την καταστολή ήταν οι ισχυρισμοί της αστυνομίας ότι στις καταλήψεις γίνεται χρήση και διακίνηση ηρωίνης και άλλων ναρκωτικών). Αφίσα η οποία αφισοκολλήθηκε με τη συμβολή δεκάδων συντρόφων/ισσών στους τοίχους της Αθήνας και πολλών επαρχιακών πόλεων.

Μετά τον θάνατο του συντρόφου της, Χρήστου Κωσταντινίδη, η Σύλβια συνέχιζε κι επέμενε να επανεκδίδει, με χίλιες στερήσεις, βιβλία πρωτοποριακά, που στην πρώτη τους έκδοση μετά το 1972 από τις εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη» είχαν ανοίξει νέους δρόμους στον χώρο της ελευθερίας της έκφρασης με υπόβαθρο τη φιλοσοφία της αναρχίας.
Η Σύλβια, παρά την απομόνωσή της, επανεξέδιδε πάνω από τριάντα-τριάντα πέντε χρόνια τα βιβλία των εκδόσεων και με τη βοήθεια φίλων τα διακινούσε όπως μπορούσε για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες της, μετά τη βίαιη εκπαραθύρωσή της από το κράτος το 2003 από τα ιστορικά γραφεία των εκδόσεων επί της Δελφών 2, για μια δήθεν οφειλή ενοικίων ύψους 935 ευρώ(!) και τη μετεγκατάσταση στο ισόγειο και ημιυπόγειο της Ιπποδάμου 7 στο Παγκράτι.

Η «Διεθνής Βιβλιοθήκη» υπέστη τρεις εισβολές κατά τη μεταπολίτευση: Μία από τη δεξιά (Ν.Δ), και άλλες δύο από τη σοσιαλδημοκρατία (ΠΑΣΟΚ). Η τελευταία, ήταν η πιο ιταμή, η πιο ωμή, η πιο βίαιη, η πλέον βάρβαρη: Η Αστυνομία και το… Λιμενικό (!) με πρόσχημα την υποτιθέμενη οφειλή έσπασαν τις πόρτες, εισέβαλαν στα γραφεία και το βιβλιοπωλείο της «Διεθνούς Βιβλιοθήκης», άλλαξαν κλειδαριές, έσκισαν, έκλεψαν, κατέστρεψαν αρχεία, βιβλία και φιλμ, χιλιάδες σελίδες-έργο ζωής των συντρόφων Σύλβιας και Χρήστου, επιβάλλοντας με καταφανή σκοπό την αφαίρεση οποιασδήποτε δυνατότητας ανασυγκρότησης της «Διεθνούς Βιβλιοθήκης». Και όλα αυτά στις 8 Απριλίου, ημέρα μνημόσυνου του Χρήστου Κωνσταντινίδη. Η απόφαση για την έξωση και το σφράγισμα της «Διεθνούς Βιβλιοθήκης» ελήφθη ερήμην της  Σύλβιας, η οποία εκείνη την ημέρα είχε την ατυχή έμπνευση να συνοδεύσει τη μητέρα της στην τελευταία κατοικία της. Κατά περίεργο τρόπο, το αίτημα αναβολής της δίκης δεν έγινε δεκτό.

Τα βιβλία για τη Σύλβια ήταν τα παιδιά της, το πάθος της.  Θεωρούσε ότι οι ιδέες που τύπωνε δεν είναι αρεστές στο κατεστημένο, το οποίο ήθελε να σταματήσουν να τυπώνονται. Ήθελε μόνο να εκδίδει αναρχικά βιβλία και βιβλία που ανοίγουν τη σκέψη· βιβλία ελεύθερα. Η ίδια είχε μία ωραία ευγένεια. Αεικίνητη, ενημερωμένη, ζωντανή, γεμάτη ενέργεια, αλλά συνεχώς με γκρίνια, για όσους εγκατέλειψαν τον χώρο, για μερικούς που τον καπηλεύονταν. Στις 24 Απρίλη 2015 πέθανε βιολογικά ένας άνθρωπος και γεννήθηκε μία πολιτική μνήμη για την ιστορία του Αναρχικού κινήματος. Στη σκέψη μας και στις πράξεις μας απομένει να συνεχίσουμε να διατηρείται.

Ευάγριος Αληθινός