Τα τηλεοπτικά αδιέξοδα της ηγεμονίας. Mε αφορμή την χθεσινή έναρξη της προανακριτική για τον Νίκο Παππά, τις τηλεοπτικές άδειες [...]

Τα τηλεοπτικά αδιέξοδα της ηγεμονίας

από | 8 Απρ, 2021

Τα τηλεοπτικά αδιέξοδα της ηγεμονίας

Mε αφορμή την χθεσινή έναρξη της προανακριτική για τον Νίκο Παππά, τις τηλεοπτικές άδειες και τα βοσκοτόπια, αναδημοσιεύουμε ένα παλαιότερο άρθρο μας που είχε δημοσιευθεί στο provo.gr τον Οκτώβρη του 2016.

Το αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί η κυβέρνηση με το θέμα της ιδιωτικής τηλεόρασης είναι απότοκο μιας λανθασμένης αντίληψής της για το ζήτημα της ηγεμονίας. Διαχρονικά, βέβαια, αυτός ο πολιτικός χώρος έκανε πολύ επιφανειακή ερμηνεία του όρου. Εξηγούμε. Τα τηλεοπτικά κανάλια έχουν σήμερα εξουσία και μάλιστα πολύ αποτελεσματικότερη από τη δικαστική και τη νομοθετική μαζί. Και επειδή τα κανάλια λειτουργούν με όρους αγοράς και ελέγχονται από τους διαχειριστές του μεγάλου κεφαλαίου, έχουν —σε μεγάλο βαθμό— την εξουσία να ελέγχουν την κρατική διοίκηση και να καθορίζουν το περιεχόμενο της κυβερνητικής εξουσίας.

Ακόμα και πριν την ύπαρξη ιδιωτικών καναλιών, οι μεγάλοι εκδότες καθόριζαν την πολιτική των κυβερνήσεων αλλά και των μεγάλων αστικών κομμάτων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της προδικτατορικής Ένωσης Κέντρου, στην οποία οι δυο μεγάλοι εκδότες του χώρου (Λαμπράκης και Κόκκας) υπαγόρευαν σε κοινές τους συναντήσεις με τον Παπανδρέου τη γραμμή του κόμματος. Οι δυο αυτοί άνθρωποι ουσιαστικά επέβαλαν την πολιτική της μετέπειτα κυβέρνησης, ενώ η σταδιακή ταύτιση του Κόκκα με τις φιλοδοξίες του Μητσοτάκη οδήγησε στη διάσπαση της κυβέρνησης, στην αποστασία και στην Χούντα. Αλλά αυτά είναι παλιές ιστορίες. Η τηλεόραση στην Ελλάδα είναι προπαγανδιστικό δημιούργημα της χούντας και μέχρι το 1989 θεωρείτο όργανο της εκάστοτε κυβέρνησης, που μαζί με την πλειοψηφία αποκτούσε δικαιωματικά και το “προνόμιο” της μονομερούς τηλεοπτικής προβολής.

Όταν ο Μητσοτάκης αποφάσισε να δώσει άδειες στους εκδότες των μεγάλων εφημερίδων (ξεπληρώνοντας το χρέος του για την κατασκευή από αυτούς του λεγόμενου σκανδάλου Κοσκωτά —που τον έφερε στην εξουσία) δεν το έκανε, βέβαια, στο όνομα του φιλελεύθερου προυλαρισμού (sic) και της ελευθερίας της ενημέρωσης, αλλά γιατί ξεπλήρωνε ένα μεγάλο ρουσφέτι. Είχε πουλήσει την ψυχή του στον διάβολο για να γίνει πρωθυπουργός. Μάλιστα μια σειρά από στελέχη της τότε ΝΔ που είχαν αντιδράσει (όπως ο Κωστής Στεφανόπουλος) αντιλαμβανόμενα πως η πολιτική παράταξη παραδίδει ουσιαστικά την εξουσία στους εκδότες, κυριολεκτικά σβήστηκαν από το χάρτη. Από το βρώμικο 89 έως και σήμερα (βλέπετε, η τηλεόραση στης Ελλάδα, διόλου τυχαία, είναι παιδί της χούντας και του βρώμικου 89) η ιδιωτική τηλεόραση που κατευθύνεται πολιτικά αλλά κυρίως ιδεολογικά από την πιο σάπια φάρα αρπακτικών είναι κυρίαρχα υπεύθυνη για τις βαθύτερες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας.

Γαλούχησε γενιές με γελοίο αισθητικό περιεχόμενο, οδηγώντας την ελληνική κοινωνία στον μηδενιστικό καταναλωτισμό, τον καριερισμό, τον σεξισμό, τον παροξυστικό εθνικισμό, την ημιμόρφωση, το διάχυτο καθημερινό μικροφασισμό, στην απαξίωση κάθε επαναστατικής σκέψης και ιδέας, στην περιθωριοποίηση κάθε ζωντανά εναλλακτικής σκέψης και αισθητικής, πλασάροντας έναν κατασκευασμένο “εναλλακτισμο” που ήταν η επιφανειακή μόχλευση του εαυτού της, κάνοντας αισθητικό της μέτρο τη φαντασίωση του καταπιεσμένου μικροαστού που ονειρεύονταν να πρωταγωνιστεί στα σίριαλ του Φώσκολου.

Ζούμε σε μια 27χρονη αισθητική χούντα, που ευθύνεται γιατί η αγορά έγινε μέτρο της αξίας, γιατί οι αξίες του μικρο-εμποράκου γίνανε μέτρο της καθημερινής ζωής, γιατί μολύνθηκε το αισθητικό μας βλέμμα από τα σκουπίδια της φάρας των λαθρέμπορων της εικόνας που γίνανε βαποράκια τηλεοπτικής πρέζας τροφοδοτώντας μια κοινωνία σε αποχαύνωση. Ό,τι δεν ήταν αρεστό στην αισθητική ματιά ενός Κωστόπουλου δεν ζούσε, εξαφανιζόταν από τον χάρτη της πραγματικότητας. Η τηλεοπτική χοάνη καθόριζε —και καθορίζει— το μέτρο της αξίας και της απαξίας. Μπορεί σε μια νύχτα να μετατρέψει τον “περιθωριακό” και “γραφικό” σε άξιο, μετριοπαθή και λογικό, μπορεί να δολοφονήσει ανθρώπους σε απευθείας μετάδοση, μπορεί να απαξιώσει και να εξυψώσει όποια μαριονέτα θέλει. Μπορεί ακόμα και να καθορίσει —δυστυχώς— το τι “πρέπει” να κάνει ένα κίνημα. Μπορεί να κατασκευάσει την πραγματικότητα ορίζοντας το τι είναι “νέο” και τι είναι “παλιό”, τι είναι “μοδάτο” και τι “ξεπερασμένο”, τι είναι “δεξιό”, “κεντρώο” , “αριστερό”, “αναρχικό” κ.τ.λ. Η (έστω σχετική) αυτονομία κάθε πεδίου έχει χαθεί αφού το αισθητικό ΥΠΕΡπεδίο κατάφερε να επικαθορίζει μονομερώς κάθε σχέση περιεχομένου. Και για όσους τα χρόνια αυτής της αισθητικής χούντας αρνήθηκαν και αρνούνται αυτή την πραγματικότητα, η μόνη λύση είναι το περιθώριο και η σιωπή.

Οι νέοι αριστεροί κυβερνήτες, στον αντίποδα των παραπάνω διαπιστώσεων, είδαν την τηλεοπτική υπόθεση εντελώς επιφανειακά, υπό το πρίσμα μιας αλτουσεριανής αντίληψης περί “Ιδεολογικού Μηχανισμού του Κράτους” (ΙΜΚ) στον οποίο θα δικαιούνταν και αυτοί, έχοντας ένα κομμάτι της “κοινωνίας των ψηφοφόρων”, να κατέχουν και ένα κομμάτι του τηλεοπτικού τοπίου. Για αυτό ήλπιζαν να βρουν τουλάχιστον έναν “δικό τους” επιχειρηματία, για να παίζει στο δελτίο του και τις “δικές τους” ειδήσεις. Ή όπως είπε χυδαία ο Στέλιος Κούλογλου: να επενδύσει κάποιος λεφτάς στην αριστερά, γιατί η αριστερά πουλάει! Αν ξεπεράσουμε την κατάντια του να πουλάς τον εαυτό σου στην αγορά ως προνομιακό οικόπεδο για αντιπαροχή, θα πρέπει να αναρωτηθούν: τι να το κάνεις ένα “φιλοκυβερνητικό” δελτίο ειδήσεων όταν η αισθητική του φασισμού, της αγοράς και της “δεξιά” (sic) είναι το μέτρο της τηλεοπτικής πραγματικότητας τις άλλες 23 ώρες της καθημερινής μετάδοσης; Σημασία δεν έχει “τι λέει” ένας παρουσιαστής αλλά το τι δηλώνει η αισθητική γλώσσα του μέσου του. Και το μήνυμα αυτό μπορεί να είναι ακριβώς το αντίστροφο!

Έτσι έχασαν την παρτίδα οι της κυβέρνησης. Αντί να πολεμήσουν το περιεχόμενο της μετάδοσης, θέτοντας τα κριτήρια μιας άλλης πραγματικότητας η οποία ουσιαστικά θα απέκλειε την αισθητική (και το πορτοφόλι) των αφεντικών —καθόλου βέβαιος δεν είμαι ότι αυτό μπορεί να γίνει με νόμους—, πήγαν να ανακατεύσουν την τράπουλα, ζητώντας λίτρα και φυλακίζοντας εικονικά τους καναλάρχες για 3 μέρες, με σκοπό να δείξουν στην κοινωνία “ποιος είναι το αφεντικό”. Ε, η απόφαση του ΣτΕ έδειξε ΠΟΙΟΣ είναι το αφεντικό! Δεν έχει σημασία η τυπική νομιμότητα αλλά ο συσχετισμός δυνάμεων. Όταν το ΣτΕ έκρινε συνταγματική την απαγόρευση συλλογικών διαπραγματεύσεων, παρά τη ρητή και ξεκάθαρη αναφορά του συντάγματος (αφού το σύνταγμα λέει ρητά πως οι μισθοί των εργαζομένων καθορίζονται —μόνο— από συλλογικές διαπραγματεύσεις) δεν είχαν καταλάβει τι συμβαίνει; Ή κανένας τους δεν είχε διαβάσει την περίφημη διαπίστωση του Μαρξ στον “εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία” για το ρόλο των αστικών συνταγμάτων; Μάλλον όχι.

Αποφάσισαν λοιπόν αντί να καθαρίσουν τον στάβλο του Αυγεία να ανακατευτούν κι αυτοί, απρόσκλητοι και ακάλεστοι, με τα πίτουρα. Τώρα τους περιμένει η απαξία της κότας. Η καινοφανής επιλογή Πολύδωρα για τη θέση προέδρου του ΕΣΡ είναι ίσως η μεγαλύτερη απόδειξη του αδιεξόδου στο οποία έχει έρθει η κυβέρνηση. Καλά ξεμπερδέματα λοιπόν. Η ιστορία δεν θα έχει καλό τέλος για κανέναν από αυτούς, αφού —όπως ξέρει κι ο απλός αγρότης— όταν έχεις απέναντί σου ένα φίδι και αντί να του κόψεις το κεφάλι, του ξύνεις τη ράχη είναι λογικό να σε δαγκώσει.

Το alerta.gr αποτελεί μια πολιτική προσπάθεια διαρκούς παρουσίας και παρέμβασης, επιδιώκει να γίνει κόμβος στο πολύμορφο δικτυακό τοπίο για την διασπορά ριζοσπαστικών αντιλήψεων, δράσεων και σχεδίων στην κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης… Η συνεισφορά είναι ξεκάθαρα ένα δείγμα της κατανόησης της φύσης του μέσου και της ανάγκης που υπάρχει για να μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλώνει. Για όποιον/α θέλει να συνδράμει ας κάνει κλικ εδώ

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά “Αυτό το πράγμα που αποκαλούμε Ντονμπάς στην πραγματικότητα δεν υπάρχει... δεν είναι παρά ένας ορισμός που μας επιβλήθηκε από την Ρωσική Ομοσπονδία”. Oleksyi Danilov, 24/03/2021i “Ο στόχος των Συμφωνιών του Μινσκ είναι να...

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο]

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο] Με παλαιστινιακές σημαίες στα χέρια έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου στα Προπύλαια, κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 25ης Μαρτίου στην...

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας Κανένας δεν επαναστατεί επειδή έτσι του κάπνισε, επειδή δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει, επειδή βαριόταν αφόρητα μια κάποια μέρα της ζωής του. Κανένας δεν εξεγείρεται επειδή το διάβασε σε κάποια βιβλίο, επειδή πέρασε χρόνια να...

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ Στις 25 Μαρτίου του 1873 γεννήθηκε στο Μάϊντς της Δυτικής Γερμανίας, ο αναρχικός θεωρητικός και ιστορικός Ρούντολφ Ρόκερ από μια οικογένεια Kαθολικών ειδικευμένων εργατών. Ο Ρόκερ ήταν γνωστός για την ενεργό δράση του...

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) | Γνωστός – Άγνωστος

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) Το νέο βίντεο από το κανάλι Γνωστός - Άγνωστος που περιλαμβάνει animated βίντεο ιστορίας (ελληνικής και παγκόσμιας), ψυχολογίας και κοινωνικών θεμάτων. https://www.youtube.com/watch?v=JLN5UWxPdIk Oι έλληνες τσιφλικάδες που...

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού. Αναδημοσίευση από την Αέναη Κίνηση. Σφαγή Capaci, ξεκινά η «στρατηγική της έντασης» με δυναμίτη, δεύτερο επεισόδιο, από τα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος με άρωμα μαφίας. Στις 19 ιουλίου, πάντα...

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων – Καματερού

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων - Καματερού Tην Παρασκευή 1η Μαρτίου παρευρεθήκαμε ως καλεσμένοι ομιλητές, μαζί και με την συλλογικότητα Πέλοτο από την Ξάνθη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η...

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη Ανακοίνωση ειδικευόμενων ψυχιάτρων του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων για την κατάσταση που επικρατεί στην Ψυχιατρική Κλινική του νοσοκομείου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά όπως φαίνεται από τις...

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα;

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα; Από την Πρωτοβουλία ενάντια στα ΕΛΠΕ. Ανακοινώθηκε η διεξαγωγή 2 νέων ερευνών (1) σχετικά με τη δυσοσμία στην περιοχή με τη συνεργασία, μεταξύ άλλων φορέων, του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου  και του ΑΠΘ. Χρηματοδότης της μια...

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς»)

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς») «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σαν να λέμε, δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα» Κ. Μαρξ, Η 18η...