Το αληθινό Narcos του Εκουαδόρ, του Δήμου Βοσινάκη
Ακόμη ένα περιστατικό τρομακτικής βίας σημειώθηκε στις φυλακές της Λατινικής Αμερικής. Αυτή τη φορά, το κοντέρ έγραψε τουλάχιστον 68 νεκρούς κρατούμενους που σκοτώθηκαν σε νέες μάχες στη φυλακή Litoral, στην πόλη Γκουαγιακίλ του Εκουαδόρ (Ισημερινού). Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, σχεδόν 300 κρατούμενοι έχουν πεθάνει εντός του έτους, μέχρι στιγμής, μέσα στις φυλακές της χώρας, με την πλειοψηφία των νεκρών να οφείλεται σε συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων συμμοριών που σχετίζονται με το εμπόριο ναρκωτικών.
Βλέπεις φίλε αναγνώστη, τα πραγματικά Narcos δεν είναι μία εύπεπτη και καλογυαλισμένη σειρά που απευθύνονται στον αποχαυνωμένο Ευρωπαίο και Αμερικάνο τηλεθεατή. Εδώ μιλάμε για ποτάμια αίματος, νεκρούς και διαλυμένες ζωές με μηδενική προοπτική. Η βία που μαστίζει την πανέμορφη χώρα της βορειοδυτικής Λατινικής Αμερικής έχει κλιμακωθεί και τίποτα δεν φαίνεται ικανό να την αναχαιτίσει, γιατί κανείς δεν ενδιαφέρεται να βρει τα αίτια που την τροφοδοτούν. Η ταραχή στο σωφρονιστικό ίδρυμα Litoral στην πόλη Γκουαγιακίλ φέρεται να ξεκίνησε το βράδυ της Παρασκευής, 12/11/2021. Οι τακτικές μονάδες της αστυνομίας που μπήκαν στα κτίρια των φυλακών βρήκαν όπλα, εκρηκτικά και λεπίδες. Τον Σεπτέμβριο του 2021, στην ίδια φυλακή, είχαν σκοτωθεί 118 κρατούμενοι. Ένας αληθινός πόλεμος.
Η κύρια αιτία για την αυξανόμενη βία είναι η παρουσία των Μεξικάνων βαρόνων που αγωνίζονται καθημερινά για να πάρουν τον έλεγχο των οδών διέλευσης του διεθνούς εμπορίου ναρκωτικών. Οι Μεξικάνοι θέλουν τις καλύτερες διαδρομές και θα κάνουν ότι μπορούν για να τις αποκτήσουν. Το Εκουαδόρ είναι περιζήτητο διότι βρίσκεται μεταξύ των μεγάλων παραγωγών κοκαΐνης, Κολομβίας και Περού, και αποτελεί ένα σημαντικό κόμβο για τη διακίνηση ναρκωτικών τόσο προς τις ΗΠΑ όσο και προς την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τις αρχές, οι αιματηρές συμπλοκές ξεκίνησαν ως εδαφική διαμάχη μεταξύ αντίπαλων ομάδων μετά την πρόωρη απελευθέρωση ενός αρχηγού συμμορίας. «Καθώς αυτό το τμήμα της φυλακής ήταν χωρίς αρχηγό, άλλες συμμορίες προσπάθησαν να…εισέλθουν για να πραγματοποιήσουν μια ολοκληρωτική σφαγή», είπε στους δημοσιογράφους ο κυβερνήτης της επαρχίας Γκουαγιάς, Πάμπλο Αροσεμένα. Στις συμπλοκές συμμετείχαν συνολικά περίπου 700 κρατούμενοι.
Οι οικογένειες, οι συγγενείς και οι φίλοι των κρατουμένων που έμαθαν τα δυσάρεστα, έψαχναν απεγνωσμένα πληροφορίες και για αυτό συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο της φυλακής. Εκεί, τους περίμενε η «επίσημη» κρατική ενημέρωση. Ποια ήταν αυτή; Μια αναρτημένη λίστα με τα ονόματα των θυμάτων. Σε μια σύντομη δήλωση που δημοσιεύτηκε στο Twitter, ο πρόεδρος του Εκουαδόρ Γκιγιέρμο Λάσο εξέφρασε τα συλλυπητήριά του «στις οικογένειες που έχασαν τους αγαπημένους τους» και είπε ότι χρειάζονται νέα μέτρα για να «καταπολεμηθεί η μαφία που επωφελείται από το χάος».
Νωρίτερα αυτό το μήνα, σε μια συνέντευξη στο BBC, ο Γκιγιέρμο Λάσο επέμενε ότι η κυβέρνησή του ανακτούσε τον έλεγχο όχι μόνο των φυλακών αλλά και των περιοχών της χώρας όπου οι έμποροι ναρκωτικών είχαν αποκτήσει έδαφος. Επιπλέον, κατηγόρησε την «παθητική» στάση των προηγούμενων κυβερνήσεων στο εμπόριο ναρκωτικών και ζήτησε διεθνή υποστήριξη από τη γειτονική Κολομβία, τις ΗΠΑ και την ΕΕ για να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία για να καταπολεμήσει την αυξανόμενη επιρροή των εγκληματικών συμμοριών.
Ο πρώην τραπεζίτης Λάσο δυσκολεύεται να πει ότι οι φυλακές του Ισημερινού φιλοξενούν αυτή τη στιγμή 9.000 περισσότερους κρατούμενους από αυτούς που είχαν σχεδιαστεί για να χωρέσουν. Οι φυλακές της Litoral σχεδιάστηκαν για 5.300 κρατούμενους αλλά αυτή τη στιγμή φιλοξενούν 8.500. Ναι, η παρουσία βαριά οπλισμένων μονάδων της αστυνομίας είναι μία αναγκαιότητα όταν έχεις να αντιμετωπίσεις οργανωμένα καρτέλ ναρκωτικών, αλλά η ουσιαστική λύση είναι να στοχεύσεις στη ρίζα του κακού: Αυτό που θα προσφέρει λύση μακροπρόθεσμα είναι η καταπολέμηση της φτώχειας και της οικονομικής κρίσης. Και το Εκουαδόρ, με πληθυσμό περίπου 17 εκατομμυρίων κατοίκων, βρίσκεται βυθισμένο σε μια βαθιά οικονομική κρίση.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) μειώθηκε κατά 7,5% πέρυσι. Την ίδια ώρα, περίπου το ένα τρίτο των κατοίκων του Ισημερινού ζει μέσα στη φτώχεια, με τους αριθμούς να εκτινάσσονται στα ύψη ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορονοϊού. Είναι προφανές ότι οι σκληρές πολιτικές για το έγκλημα και η έντονη παρουσία δυνάμεων ασφαλείας στους δρόμους μπορούν εύκολα να συσκοτίσουν τα πραγματικά προβλήματα της χώρας. Το θέμα είναι περίπλοκο και δεν λύνεται μόνο με μπάτσους και επικοινωνιακά τερτίπια. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ένοπλες κρατικές δυνάμεις που κυνηγάνε τους εμπόρους ναρκωτικών, και αρκετοί από αυτούς συνεργάζονται μαζί τους γιατί οι ναρκέμποροι πληρώνουν καλύτερα, εκπαιδεύονται για πόλεμο, όχι για τον έλεγχο της δημόσιας τάξης. Και στο στόχαστρο τους, μπορεί εύκολα να μπει ο καθένας που αντιστέκεται στην κυβέρνηση…