Είμαστε τυχεροί με τον covid. Πολύ τυχεροί. Ας φανταστούμε ένα σενάριο που στην Ελλάδα τα πρώτα κρούσματα θα είχαν ανιχνευτεί σε μετανάστες που μόλις είχαν αποβιβαστεί στην Λέσβο. Τι απίστευτο πάρτι θα είχε κάνει η ακροδεξιά… Πόσο εύκολα ο κοινωνικός κανιβαλισμός θα μπορούσε να διαχυθεί, μέσα από το όχημα του τρόμου του θανάτου από έναν αόρατο εχθρό, στα μικροαστικά και εργατικά στρώματα της Ελληνικής κοινωνίας. Και δεν είναι μόνο η «ποσοτική» επιρροή αλλά και η ποιοτική μετάλλαξη του εκφασισμού. Η εισαγωγή στον ρατσιστικό λόγο του υγειονομικού στοιχείου θα άρχισε να τον φέρνει κοντύτερα στο ναζιστικό πρότυπο. Το προπαγανδιστικό κανάλι των «λαθροεισβολέων που θέλουν να μας μπολιάσουν», το «σχέδιο του Ισλάμ για παγκόσμια κυριαρχία» είναι ένα πολύ στενό κανάλι που αποκλείει μια μεγάλη πλειοψηφία ανθρώπων με στοιχειώδη ορθολογική σκέψη. Αντίθετα οι «μετανάστες που μας μολύνουν», όταν η μόλυνση θερίζει, είναι ένας ιδανικός αποδιοπομπαίος τράγος. Σε μια τέτοια περίπτωση οι αρνητές του covid θα ήταν πολύ λιγότεροι, θα τους ήταν βολικότερο να κατηγορήσουν τους σημερινούς «εβραίους» για την διάδοση της σημερινής «σύφιλης».
Όλα αυτά όμως τα αποφύγαμε γιατί ο ιός μας έκανε την χάρη και μεταδόθηκε στα πρώτα του στάδια από μέλη της ελληνικής κοσμοπολίτικης αστικής ελίτ που γυρόφερνε σε διεθνείς εκθέσεις μόδας και νταραβερίζονταν με Κινέζους της «κομμουνιστικής» αστικής ελίτ. Η διασπορά του ξεκίνησε σε πανάκριβα εστιατόρια, στις γειτονιές και τις παρέες των «άριστων», σε πάρτι πλουσιόπαιδων…
Ότι εμείς ανήκουμε στο ορθολογιστικό, και πολιτικά υπεύθυνο στρατόπεδο, κι ότι ποτέ δεν θα εκκινούσαμε μια καμπάνια «οι πλούσιοι μας μολύνουν με covid» καλά θα κάνουν όλοι να το θυμούνται.
Καλά θα κάνουν επίσης και όλοι/ες να θυμούνται ότι ακόμα και ένας ιός μπορεί να είναι ταξικός. Κι όχι γιατί τον πρωτοδιέδοσαν πλούσιοι. Αλλά γιατί η συνέχεια της διάδοσης του και οι συνθήκες περίθαλψης εξαρτήθηκαν και εξαρτώνται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό από την ταξική θέση στον καπιταλισμό.
Το άνοιγμα του τουρισμού για παράδειγμα έγινε κατόπιν πιέσεων μιας ισχυρής μερίδας της ντόπιας αστικής τάξης, του τουριστικού κεφαλαίου. Ακόμα κι αν ως υποθέσεις εργασίας αποδεχτούμε τις κοινότοπες καθεστωτικές παραδοχές του είδους «Κάπως έπρεπε να κινηθεί η οικονομία», όλοι γνώριζαν ότι κέρδη από την όποια μικρή τουριστική κίνηση δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν. Αντίθετα συγκεκριμένοι καπιταλιστές έπρεπε να διασωθούν είτε εξυπηρετώντας επαγγελματικά δάνεια, είτε αποφεύγοντας να επιστρέψουν προκαταβολές από κλεισμένα τουριστικά πακέτα. Κι αν πάμε ακόμα πιο κάτω και δικαιολογήσουμε ακόμα και αυτό τότε γιατί ενώ ζήταγαν αρνητικά τεστ από τους Βαλκάνιους τουρίστες, στους Δυτικούς αρκούνταν σε ένα 10% δειγματοληπτικό τεστ στα αεροδρόμια, αποδεχόμενοι έμπρακτα ότι η πλειοψηφία των κρουσμάτων θα περάσει; Μα γιατί ο Βαλκάνιος τουρίστας παίρνει το αμάξι του κι έρχεται στην Χαλκιδική. Αντίθετα ο Δυτικός κλείνει πακέτα all inclusive και αν αναγκαστεί να ακυρώσει, γιατί βγήκε θετικός σε τεστ covid, οι τουριστικοί κολοσσοί θα πληρώσουν μέρος του κόστους. Απαξ όμως και έρθει στην Ελλάδα (ή όπου αλλού), πρόβλημά του η συνέχεια. Πρόβλημα δικό του και πρόβλημα δικό μας αλλά όχι πρόβλημα του διεθνούς καπιταλισμού και της TUI…
Αλλά και αφού άφησαν το τουριστικό κεφάλαιο να επιβάλλει ταχύτερα και πολύ ισχυρότερα το δεύτερο κύμα της πανδημίας, κόσμο ξυλοκοπούσαν στις πλατείες όχι στα μαύρα πάρτι στην Μύκονο (όπου είχαμε την απίστευτη δήλωση της αστυνομίας για συγκεκριμένο πάρτι 100άδων ατόμων ότι «δεν κατάφεραν να ανοίξουν την πόρτα της έπαυλης»), τα “παλαβά” μέτρα και η “ατομική ευθύνη” αφορούσαν την βάση, ελάχιστες φορές στράφηκαν ενάντια στον λαμπερό κόσμο των αφεντικών και των ελιτ που συνέχιζαν να δημιουργούν κόμβους υπερδιάδοσης.
Αλλά ας φτάσουμε και στην περίθαλψη.
Να πούμε μήπως για τα εκατομμύρια που δόθηκαν σε ιδιοκτήτες ΜΜΕ αντί να γίνουν νέες ΜΕΘ και προσλήψεις γιατρών; Να πούμε για τα εκατομμύρια που δόθηκαν σε «μεγάλους περιπάτους» και θα δοθούν σε χριστουγεννιάτικους στολισμούς μόνο και μόνο για «να πέσει χρήμα στην αγορά»; Η μήπως ότι μόλις πριν λίγες μέρες το κράτος ήταν έτοιμο να προσλάβει μόνιμους 2000 μπάτσους για «πανεπιστημιακή αστυνομία» όταν οι τριμηνίτες υγειονομικοί που προσλήφθηκαν (την ώρα που τα νοσοκομεία χάνουν προσωπικό από τον ιο που αντιμάχονται) είναι μικρό κλάσμα αυτού του αριθμού;
Όπως και να έχει φτάσαμε στην κορύφωση της κρίσης κι ενώ ετοίμασαν πτωχευτικό κώδικα για να σώσουν τις τράπεζες, παράτησαν τα νοσοκομεία της πλέμπας στην τύχη τους.
Και η μόνη εφεδρεία που έμεινε είναι η ιδιωτική υγεία.
Πέρα από το αυτονόητο ότι ένας πλούσιος μπορεί και τον κίνδυνο έκθεσης να μειώνει (για παράδειγμα δεν θα χρειαστεί λεωφορείο δύο φορές την μέρα για να πάει στη δουλειά του), και να έχει πολύ καλύτερες και υγιεινότερες συνθήκες διαβίωσης, έχει και πρόσβαση στην ιδιωτική υγεία. Το αίτημα για επίταξη των ιδιωτικών νοσοκομείων και των πόρων τους, ένα αίτημα που αν και αγκαλιάστηκε από το σύνολο του κόσμου του αγώνα, δεν παλεύτηκε στον χρόνο και με την οξύτητα που θα έπρεπε, είχε απέναντί του τα παραδοσιακά και πανίσχυρα ταξικά προνόμια.
Προφανώς θα ήταν απαράδεκτο σε μια καπιταλιστική κοινωνία ιδιωτικοί πόροι να δεσμευτούν από το δημόσιο ακόμα και σε μια τέτοια κρίση. Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι η αστικοδημοκρατική αριστοκρατία θα έρχονταν ποτέ σε ρήξη με πανίσχυρους παράγοντες του ελληνικού καπιταλισμού και θα τους έπαιρνε την μπουκιά από το στόμα (την περίοδο που αυτοί περιμένουν τα μέγιστα κέρδη) η ιδέα τέτοιων «σοσιαλιστικών» μέτρων είναι ανόσια τους καιρούς της νεοφιλελεύθερης τάξης. Δημιουργεί κακό προηγούμενο, ακόμα και τον κίνδυνο προσφυγής σε διεθνή δικαστήρια και ρυθμιστικές αρχές από μεριάς των καπιταλιστών της υγείας … Ακόμα κι έτσι όμως, ένα κράτος θα μπορούσε να επικαλεστεί συνθήκες πολέμου, εκεί που οι επιτάξεις είναι δεδομένες.
Σε κάθε περίπτωση όμως το κρυφό, και ίσως το ουσιαστικότερο ερώτημα είναι και το πιο απλό. Αν αυτοί οι ναοί των ταξικών προνομίων που λέγονται ιδιωτικά νοσοκομεία γεμίσουν με πόπολο, πού θα στείλει τη μάνα του ο καπιταλιστής, ο πολιτικός, ο celebrity τώρα ειδικά που δεν μπορεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό; Πού θα στείλει τα παιδιά του αν αρρωστήσουν; Πού θα καταφύγει ο ίδιος; Οι ηρωικοί/ες εργαζόμενοι/ες στον κλάδο της υγείας ήδη αρχίζουν τις επιλογές ποιος θα πεθάνει και ποιος θα ζήσει. Μπορεί να ζήσει η 50άρα και να πεθάνει η 80άρα. Να ζήσει αυτός χωρίς υποκείμενα νοσήματα και να πεθάνει αυτός που έχει καρδιακά. Να ζήσει μια ασθενής με covid και να πεθάνει μια ασθενής με μακροχρόνιο καρκίνο που θα αναβληθεί το χειρουργείο της. Αλλά σίγουρα, όσων χρονών και να είναι η αστή ή το μέλος των ελίτ, όσα υποκείμενα νοσήματα κι αν έχει δεν επιτρέπεται να βρεθεί ποτέ σε τέτοιον κίνδυνο. Είναι αυτοί που κυβερνούν τον κόσμο. Πριν τον έλεγχο της ηλικίας και της επιβιωσιμότητας ενός ασθενούς η σημερινή κοινωνία ελέγχει τα εισοδήματα. Κι εκεί όσο μεγαλύτερο το ποσό τόσο μεγαλύτερες και οι πιθανότητες επιβίωσης απο τον covid.
Γιατί σε μια ταξική κοινωνία ακόμα και ένας απολίτικος και διαταξικός ιος ξαφνικά γίνεται πολιτικός και ταξικός. Γιατί τέτοιοι είναι οι λόγοι που μας κάνουν να ουρλιάζουμε ότι αυτός ο κόσμος πρέπει να αποδομηθεί και να επαναδομηθεί σε κάτι πολύ πιο ανθρώπινο. Τέτοιοι είναι οι λόγοι που μας κάνουν να μισούμε κράτος και κεφάλαιο. Κι αν προφανώς δεν μπορούμε να τα ανατρέψουμε στο χρονικό διάστημα της πανδημίας ας πάρουμε ως κοινωνία το μαχαίρι και ας ακουμπήσουμε την λεπίδα στο στήθος τους.
Άμεση και ολοκληρωτική επίταξη όλων των πόρων υγείας σε εθνικό επίπεδο έως την πλήρη λήξη της πανδημίας είναι ένα αίτημα ρεαλιστικό και αναγκαίο που αφορά την επιβίωση μας και την επιβίωση των ανθρώπων που αγαπάμε.
Σπύρος Δαπέργολας