Στην τελευταία δεκαετία η μείωση της χειρω­νακτικής εξαρτημένης εργασίας συνεχίζεται με βάση τις Έρευνες Εργατικού Δυναμικού (1993,-2000,) (Πίνακας 4). Τα εργατικά επαγγέλματα από 40% της εξαρτημένης εργασίας το 1993 θα φθάσουν το 36,2 το 2000 ενώ τα επιστη­μονικά / εξειδικευμένα επαγγέλματα από 24% το 1993 θα φθάσουν το 27% το 2000.

Από την πλευρά του αναρχισμού το ζήτημα της κουλτούρας ήταν πάντα νευραλγικό ακριβώς γιατί η εξουσία συγκροτείται από την βία και την πειθώ – οποιαδήποτε αναρχικη/ελευθεριακη θεωρία είναι αναγκασμένη να θεωρεί την πολιτιστική παρέμβαση σαν θεμελιώδες μέρος της πρακτικής της.

Απορρίπτοντας συνολικά κάθε έννοια ανταλλαγής και παραγωγής, η κομμουνιστικοποίηση στερεί την αυτόνομη, ακρατική κοινωνία τόσο από τα αναγκαία μέσα αυτοσυντήρησης που θα την καταστήσουν βιώσιμη, με την μορφή μόνιμων οικονομικών θεσμών που θα λειτουργούν στη βάση της ισοκατανομής της οικονομικής δύναμης, της αμοιβαίας στήριξης και της αλληλεξάρτησης, αλλά και από τα μέσα επίλυσης των βιοποριστικών προβλημάτων εκείνων των κοινωνικών στρωμάτων που ενδεχομένως θα είχαν κάθε συμφέρον να ταχθούν στο πλευρό ενός αντισυστημικού κινήματος που θα παλεύει για την μετάβαση σε μια κοινωνία χωρίς ιεραρχίες και θεσμισμένες συγκεντρώσεις δύναμης.

Σε αντίθεση με το στερεότυπο του αναρχισμού ως δόγματος του “όλα ή τίποτα”, ο Μαλατέστα διατύπωνε ήδη στα 1899: “δεν είναι ζήτημα να πετύχουμε την αναρχία σήμερα, αύριο ή στους επόμενους δέκα αιώνες, αλλά το ζήτημα είναι ότι βαδίζουμε προς την αναρχία σήμερα, αύριο και για πάντα”.

Η εξήγηση μιας τέτοιας ασυνέπειας εκ μέρους πολλών προχωρημένων γυναικών βρίσκεται στο γεγονός ότι ποτέ δεν κατάλαβαν αληθινά την έννοια της χειραφέτησης. Πίστεψαν ότι το μόνο που χρειαζόταν ήταν ανεξαρτησία από τις εξωτερικές δεσμεύσεις. Οι εσωτερικοί τύραννοι, πολύ πιο επιβλαβείς για τη ζωή και την ανάπτυξη -οι ηθικές και κοινωνικές συμβάσεις- αφέθηκαν να φροντίσουν μόνοι τους εαυτούς τους. Και το έκαναν. Και φαίνεται πως τα πηγαίνουν εξίσου θαυμάσια με το μυαλό και τις καρδιές των πιό δραστήριων υποστηρικτών της χειραφέτησης της γυναίκας, όπως ακριβώς έκαναν και με το μυαλό και τις καρδιές των γιαγιάδων μας.

Η δήθεν «αναρχική» στάση των ίσων αποστάσεων ανάμεσα στον πανίσχυρο εξουσιαστικό μηχανισμό της υπερεθνικής ελίτ και στα τοπικά κινήματα που αντιστέκονται στην περιφέρεια – επειδή αυτά μπορεί να είναι φορείς κάποιου άλλου είδους ετερονομίας (εθνικισμός, θρησκευτικός φονταμενταλισμός, κλπ.) – καταλήγει να ευνοεί αντικειμενικά τον ισχυρότερο, δηλαδή την υπερεθνική ελίτ, στην εκστρατεία που διεξάγει για την καθολίκευση της κυριαρχίας της. Βρίσκεται επίσης επικίνδυνα κοντά σε μια αντίληψη ενός κατακτητή που βρίσκεται σε ανθρωπιστική, «εκπολιτιστική» αποστολή (π.χ. να «διαπαιδαγωγήσουμε» τους «απολίτιστους» Αφγανούς στον σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων), παρόμοια με αυτή των απολογητών της αποικιοκρατίας.

Δεν μπορούμε να ξεγελάσουμε την ιστορία. Οι τάσεις αφομοίωσης των αποκλίσεων επί των αρχών στο εσωτερικό ενός κόμματος, όπου επικρατεί «ενότητα», είναι μάταιες. Η ιστορία όμως κρίνει από τα αποτελέσματα και όχι από τις καλές αλλά αφελείς προθέσεις. Μία τακτική χωρίς σταθερή κατεύθυνση ίσως να ήταν παροδικά ωφέλιμη, εάν οι αριστεροί μπολσεβίκοι, μετά από συζητήσεις αναφορικά με την καταστροφική πολιτική της σοβιετικής εξουσίας, δεν αντλούν πολιτικά συμπεράσματα. Ποιος ξέρει; Ίσως τα τραγικά γεγονότα της 6ης και της 7ης Ιουλίου* να οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική απραξία αυτής της πτέρυγας των μπολσεβίκων.

   «Η ιστορία προχωρεί από την κακή πλευρά»[2] είχε γράψει ο Μαρξ στην Αθλιότητα της φιλοσοφίας, αντιπαραθέτοντας στην ηθικολογική αντίληψη του Προυντόν για την ιστορία, σύμφωνα με την οποία τα ουμανιστικά ιδανικά θα θριαμβεύσουν με τη δύναμη της πειθούς και της...

Όταν θα πληρούνται στο μεγαλύτερο τους μέρος αυτές οι προϋποθέσεις, οι συνθήκες θα είναι ώριμες για μια πραγματικά κοινωνική επανάσταση και το νέο ιστορικό διακύβευμα του κομμουνισμού. Τότε, οι ίδιες οι συνθήκες θα αναφωνούν: Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!

Ο θρύλος του Λένιν πλέον μου φάνηκε ως ένα μεγάλο ψέμμα, σχεδιασμένο για να συγκαλύψει τα εγκλήματα της γραφειοκρατίας.

«Για να καταστρέψεις την τυραννία της γραφειοκρατίας, που χτίστηκε από τα δικά σου χέρια, Λένιν, θα έπρεπε να καταστρέψεις τον μύθο της αλάθητης σοφίας του προλεταριάτου. Την ώρα του μέγιστου κινδύνου , αντί να προσφέρεις το χέρι σου στο προλεταριάτο, το τράβηξες προς τα κάτω.

«Σήμερα είμαστε μάρτυρες της τραγωδίας μιας κοινωνικής επανάστασης που περιορίστηκε εντός εθνικών συνόρων εξαιτίας της παθητικότητας των λαών της Ευρώπης, που είχαν απέναντί τους ευφυείς και καλά εξοπλισμένες αντιδραστικές δυνάμεις. Έτσι, αυτή περιήλθε σε κατάσταση...

Του Δημήτρη Μπελαντή 1.Εισαγωγή : οι ξεχασμένες αντιπολιτεύσεις των Μπολσεβίκων στα 1917-1921 Η Ιστορία των τάσεων και των αντιπολιτεύσεων στο Μπολσεβίκικο Κόμμα έχει φτάσει  στην εποχή μας – μιλώντας κυρίως για ένα ευρύτερο πολιτικοποιημένο κοινό και όχι για την...