To ανώτατο δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου απέρριψε σήμερα[1] την έφεση της Uber εναντίον της -υπέρ των εργαζομένων- απόφασης που είχε εκδώσει εργατικό δικαστήριο του Λονδίνου το 2016[2]. Αυτό σημαίνει ότι προς το παρόν, το αίτημα των εργαζομένων για αναγνώρισή τους ως μισθωτών εργατών και όχι ως αυτοαπασχολούμενων δικαιώνεται. Η απόφαση αυτή σημαίνει ότι αναγνωρίζεται το δικαίωμα στον κατώτατο μισθό και στην άδεια μετ’ αποδοχών. Εντούτοις, το σωματείο των εργαζομένων διεκδικεί επιπλέον τη νομοθετική κάλυψη του δικαιώματος στην αναρρωτική άδεια και στην προστασία από απόλυση που δεν έχουν ακόμα κατοχυρωθεί. Μετά την απόρριψη της έφεσης η απόφαση θα γυρίσει στο εργατικό δικαστήριο το οποίο θα καθορίσει το επίπεδο της αποζημίωσης των εργαζομένων που σύμφωνα με δικηγόρους τους μπορεί να φτάσει και τις 12 χιλιάδες λίρες για τον καθένα. Τέλος, να θυμίσουμε ότι στο άμεσο παρελθόν θετική ετυμηγορία για τους οδηγούς της Uber είχε βγάλει και το ανώτατο δικαστήριο της Γαλλίας[3] ενώ αντίστοιχες δικαστικές μάχες δίνουν οι εργαζόμενοι της εταιρείας στην Καλιφόρνια (έδρα της Uber)[4].
Οι οδηγοί της Uber ανήκουν στη λεγόμενη ‘οικονομία του διαμοιρασμού’ (gig economy), δηλαδή σε επιχειρήσεις που βασίζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες μέσω των οποίων οι εργαζόμενοι πληρώνονται με βάση τη ζήτηση των πελατών (on demand). Χωρίς εξασφαλισμένο μισθό, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να περιμένουν ‘συνδεδεμένοι’ στην πλατφόρμα σχεδόν όλη τη μέρα για να μπορέσουν να κάνουν όσες περισσότερες διαδρομές μπορούν με ελάχιστες αποδοχές. Τα αφεντικά των εν λόγω επιχειρήσεων αναγκάζουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν ως ‘αυτοαπασχολούμενοι’ χωρίς σύμβαση μισθωτής εργασίας ώστε να απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις του εργοδότη: καταβολή μισθού (έστω κατώτατου), ασφάλιση, άδειες μετ’ αποδοχών, αναρρωτικές, αποζημίωση απόλυσης, ασφάλεια και συντήρηση οχημάτων, εξοπλισμός κλπ. Εμφανίζουν λοιπόν τους εργαζόμενους ως ‘συνεργάτες’ τους και μετακυλίουν σε αυτούς ολόκληρο το εργατικό κόστος. Στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν γνωστά εργατικά κάτεργα πολυεθνικών όπως η Deliveroo, Wolt, Amazon flex, Uber eats κλπ. Στην Ελλάδα πέρα από τα τοπικά παραρτήματα των συγκεκριμένων πολυεθνικών, αντίστοιχες πρακτικές ακολουθούν ντόπιες μεταφορικές εταιρείες και πλατφόρμες διανομής φαγητού.
[2] https://www.theguardian.com/technology/2016/oct/28/uber-uk-tribunal-self-employed-status
[4] https://www.sfchronicle.com/business/article/California-Supreme-Court-rejects-Uber-Lyft-15941181.php