Το Στρούμα ήταν ένα φορτηγό πλοίο το οποίο θα μετέφερε επί πληρωμή, Εβραίους πρόσφυγες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης στην Παλαιστίνη.
Το πλοίο
Όταν το 1941 στο Ιάσιο της Ρουμανίας εξοντώθηκαν 4.000 Εβραίοι, οι ομόδοξοί τους άρχισαν να ψάχνουν τρόπους διαφυγής από τη χώρα. Εκείνες τις μέρες έκανε την εμφάνιση της στις εφημερίδες μία εικονογραφημένη καταχώριση που διαφήμιζε το ‘’πολυτελές πλοίο Στρούμα’’ το οποίο θα αναχωρούσε από το λιμάνι της Κωστάντζας για τη Παλαιστίνη. Το πλοίο Στρούμα ναυλώθηκε τον Δεκέμβρη του 1941 και εύκολα κάποιος θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει ως σαράβαλο η ως μια θαλάσσια νεκροφόρα. Στη διαφήμιση είχαν χρησιμοποιήσει εικόνες από τις πολυτελείς αίθουσες και καμπίνες του πλοίου Queen Mary.
Η τιμή του εισιτηρίου ήταν αρκετά τσουχτερή: 1.000 δολάρια το κεφάλι. 769 άτομα θυσίασαν αυτά τα χρήματα και αγόρασαν εισιτήριο. Μερικές οικογένειες, που δεν τα κατάφεραν να συγκεντρώσουν το ποσό, υποχρεώθηκαν να επιλέξουν ένα μόνο από τα παιδιά τους.
Στη διάρκεια του ταξιδιού έπαθε μηχανική βλάβη με αποτέλεσμα να το ρυμουλκήσουν οι Τουρκικές δυνάμεις και στη συνέχεια να το βάλουν σε καραντίνα.
Η καραντίνα
Το πλοίο ήταν αγκυροβολημένο για περίπου 2 μήνες στην Κωνσταντινούπολη. Οι Εβραίοι της Κωνσταντινούπολης τους εφοδίαζαν με φαγητό, όμως οι τροφές τελείωσαν. Οι Εβραίοι σε όλο τον κόσμο έκαναν μεγάλες προσπάθειες στο να βρεθεί λύση για τους πρόσφυγες, αλλά δεν καρποφόρησαν.
Ο κόσμος στο πλοίο ήταν σε πολύ κακή κατάσταση. Κάποιοι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να φτάσουν κολυμπώντας στο λιμάνι αλλά δε τα κατάφεραν και αυτό διότι οι Τουρκικές αρχές είχαν αυστηρές εντολές να γυρίσουν πίσω όποιον έφευγε από το πλοίο. Μόνο σε μια οικογένεια επιτράπηκε να κατεβεί από το πλοίο με αποτέλεσμα και να σωθούν, ήταν ο επιχειρηματίας Μάρτιν Σεγκαλ, η σύζυγος του και τα δύο τους παιδιά. Ο Σεγκαλ ήταν ο αντιπρόσωπος στη Ρουμανία της πετρελαϊκής εταιρίας Standard Oil.
Μετά από τους 2 περίπου μήνες, στις 23 Φεβρουαρίου η Τουρκική κυβέρνηση έδωσε εντολή στο πλήρωμα να αποπλεύσει το πλοίο από το Τουρκικό λιμάνι. Όταν το πλήρωμα αρνήθηκε, οι Τούρκοι έδεσαν το πλοίο Στρούμα σε ένα Τουρκικό ρυμουλκό και το έβγαλαν έξω από τα Τουρκικά χωρικά ύδατα στη Μαύρη θάλασσα. Το πλοίο έμεινε σύντομα χωρίς τροφή και νερό, με τους εκατοντάδες επιβάτες του, που συνωστίζονταν στο κατάστρωμα.
Η βύθιση
Στις 24 Φεβρουαρίου του 1942, έχοντας προσαράξει σε απόσταση περίπου 10 μιλίων από τον πορθμό του Βοσπόρου, χτυπήθηκε και βυθίστηκε από την τορπίλη ενός Σοβιετικού υποβρυχίου. Πολύ πιθανόν να το πέρασαν για Γερμανικό πλοίο. Από τους 791 ανθρώπους που επέβαιναν πάνω στο πλοίο, οι περισσότεροι εκ των οποίων γυναικόπαιδα, επέζησε μόνο ένας.
Το έγκλημα που διαπράχτηκε ήταν πως καμία χώρα δεν δεχόταν για τους δικούς της λόγους η καθεμία, κάποιες εκατοντάδες ανθρώπων, που προσπαθούσαν να δραπετεύσουν από τις θηριωδίες των ναζί.
Η Τουρκική κυβέρνηση πίστευε ότι ο κύριος σκοπός των επιβατών δεν ήταν να ταξιδέψουν στην Παλαιστίνη, αλλά να αποβιβαστούν στην Κωνσταντινούπολη. Η Τούρκικη κυβέρνηση δεν είχε καμία πρόθεση να δεχτεί 769 Εβραίους σε περίοδο πολέμου. Ήθελε να επισκευαστεί η μηχανή του πλοίου και οι επιβάτες να συνεχίσουν την πορεία τους προς την Παλαιστίνη. Όμως σ ’αυτό είχε αντίρρηση η Βρετανική κυβέρνηση.Εκείνη την περίοδο, η Παλαιστίνη βρισκόταν υπό Βρετανική κατοχή, οι Βρετανοί προκειμένου να έχουν καλές σχέσεις με τους Άραβες, εμπόδιζαν την έλευση Εβραίων στην περιοχή, και γι’ αυτόν τον λόγο ασκούσαν αφόρητες πιέσεις προς την Τουρκική κυβέρνηση.
Επίσης η Τουρκική κυβέρνηση υποψιαζόταν ότι μεταξύ των επιβατών βρίσκονταν κατάσκοποι, γι’ αυτό δεν ήθελε να ριψοκινδυνεύσει δεχόμενη σε καιρό πολέμου αυτούς τους ανθρώπους. Η Ρουμάνια σαν σύμμαχος της Γερμανίας ούτε εκείνη δεχόταν το πλοίο πίσω.
«Όμως αυτό που διδάσκει η ιστορία είναι το εξής: …οι κυβερνήσεις δεν έμαθαν ποτέ τίποτα από την ιστορία, ούτε και έδρασαν στη βάση αρχών που αντλήθηκαν από αυτήν». Το παλιό ρητό του Χέγκελ φαίνεται να επιβεβαιώνεται ακόμη μία φορά.