Η υποτίμηση του θανάτου και η σφαγή των φτωχών στην Βραζιλία

από | 12 Μάι, 2021

Σε αυτό το άρθρο, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η σφαγή στο  Jacarezinho είναι ένα παράδειγμα – ακόμη ένα – του αυταρχικού και εγκληματικού χαρακτήρα του καθεστώτος Bolsonaro, το οποίο επιδιώκει μόνο να διαιωνίσει τα προνόμια των άρχουσων τάξεων και τις κοινωνικές ανισότητες που είναι απαραίτητες για τη διατήρηση αυτών των προνομίων.

Η σφαγή που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη γειτονιά του Jacarezinho, στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στην οποία δολοφονήθηκαν 27 νέοι κάτοικοι αυτής της κοινότητας, αντικατοπτρίζει ορατά τον ακροδεξιό χαρακτήρα της τρέχουσας κυβέρνησης που έδωσε το πράσινο φώς στην αστυνομία (Στρατιωτική, Πολιτική και Ομοσπονδιακή) να καταλαμβάνει με αίμα και φωτιά τις φτωχές περιοχές των κύριων πόλεων της Βραζιλίας.

Οι δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας, Χάμιλτον Μουράο, ήταν το συμπέρασμα του προκατειλημμένου και κακοήθους οράματος που έχουν οι αρχές σχετικά με τους ανθρώπους που ζουν στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές. Όταν ρωτήθηκε για τον υπερβολικό αριθμό θανάτων μεταξύ του άμαχου πληθυσμού που άφησε η επιχείρηση της Πολιτικής Αστυνομίας, ο στρατηγός Μουράο συνέθεσε με μια απλή και βάναυση πρόταση τη γνώμη του σχετικά με τη συνέχεια των θανάτων που άφησε η αστυνομική δράση: «Είναι όλοι ληστές». Το νομικό καθεστώς των δολοφονημένων νέων δεν είχε σημασία για αυτόν, γιατί στο τέλος δεν ήταν τίποτα περισσότερο από φτωχοί και αυτό αρκεί για να δικαιολογήσει τη σφαγή. «Η αστυνομία δεν σκοτώνει μόνη της. Αυτός είναι ένας τύπος λόγου που νομιμοποιεί τη βαρβαρότητα και την αστυνομική βία », επιβεβαίωσε αφού άκουσε αυτές τις δηλώσεις, ο δικηγόρος Joel Luiz Costa,

Στην πραγματικότητα, επί του παρόντος υπάρχει ελάχιστος κανονισμός ελέγχου σχετικά με την καταχρηστική συμπεριφορά των οργανισμών που είναι επιφορτισμένοι με τη διασφάλιση της Ασφάλειας των Πολιτών, μετατρέποντας τους σε ένα είδος αυτόνομου σώματος του καταπιεστικού βραχίονα του Κράτους, με λίγο ή καθόλου έλεγχο από τα θεσμικά όργανα που θα αποτελούσαν το το λεγόμενο Δημοκρατικό κράτος δικαίου. Χωρίς τα θεσμικά όρια και τους περιορισμούς που θεσπίζει το Σύνταγμα του 1988 να λειτουργούν αποτελεσματικά, η αστυνομία κακοποιεί και χρησιμοποιεί αυθαίρετη βία με στόχο την εξόντωση κυρίως των πιο ευάλωτων τμημάτων της χώρας, ιδίως των νέων, των μαύρων και των φτωχών ανδρών που ζουν στη χώρα. ή τις φαβέλες. Το 2019 υπήρξαν περισσότεροι από 47 χιλιάδες βίαιοι θάνατοι στη χώρα, εκ των οποίων το 74 τοις εκατό αντιστοιχούσε στον μαύρο πληθυσμό και στους οποίους πάνω από το 50 τοις εκατό ήταν μεταξύ 15 και 29 ετών [1].

Ακριβώς μιλώντας, οι λεγόμενες δυνάμεις της τάξης ενεργούν με απόλυτη ατιμωρησία λόγω της στοχαστικής στάσης μιας «πολιτικής εξόντωσης» που έχει επικυρωθεί από κρατικούς πράκτορες, στρατιωτικούς διοικητές, υπουργούς και αναπληρωτές, κυβερνήτες, δήμαρχους, μέλη του δικαστικού σώματος και επίσης, ένα μέρος των ψηφοφόρων που επηρεάστηκε από τη ρητορική μίσους και την ποινικοποίηση των φτωχών που διαδόθηκε κατά τα τελευταία χρόνια από τις αρχές και τα μέσα ενημέρωσης. Αυτή η σφαγή αντικατοπτρίζει, εν συντομία, τι κατανοεί ένα κομμάτι της κοινωνίας ως λύση στα προβλήματα δημόσιας ασφάλειας: «Ένας καλός ληστής είναι ένας νεκρός ληστής».

Ο Max Weber συνέλαβε το σύγχρονο γραφειοκρατικό κράτος ως την οντότητα που έχει τη νομιμότητα να διατηρεί το μονοπώλιο στη χρήση βίας ή σωματικής βίας εντός των ορίων μιας συγκεκριμένης περιοχής. Με άλλα λόγια, το εν λόγω κράτος θα συνίστατο στη δημιουργία σχέσης κυριαρχίας ανώτερης οντότητας σε όλους τους πολίτες, βάσει του μέσου που του παρέχει τη νομιμότητα της χρήσης βίας υπό την αποδοχή όσων υποτάσσονται στην εν λόγω αξίωση. από τους κυρίαρχους πράκτορες που βρίσκονται στο Κράτος και τους καταναγκαστικούς μηχανισμούς τους.

Αλλά αυτή η νομιμότητα που παρέχεται από τους πολίτες στο κράτος και τους θεσμούς του θα επηρεαστεί σοβαρά όταν ορισμένοι θεσμοί της δομής του ενεργούν με αυτονομία που παραβιάζει τους κανόνες του παιχνιδιού που ορίζονται και μοιράζονται στις σύγχρονες δημοκρατίες. Η υπερβολική χρήση βίας πονάει και μαστίζει το κοινωνικό σώμα που αργά ή γρήγορα επαναστατεί ενάντια στην αυθαιρεσία και την κακοποίηση, όπως συνέβη ιστορικά στους αγώνες των πληθυσμών ενάντια σε αυταρχικά ή δικτατορικά καθεστώτα. Εκτός από την περίπτωση των εξαιρετικά ελεγχόμενων κοινωνιών – ή όπως στην λογοτεχνική δυστοπία του Τζορτζ Όργουελ του 1984 ή του Brave New World του Aldous Huxley – η τάση είναι οι άνθρωποι να βαρεθούν απο τις καταπιεστικές πολιτικές και να οργανωθούν για την καταπολέμηση της τυραννίας και της καταπίεσης. Ωστόσο, πρέπει να αναγνωριστεί ότι η μαζική προσήλωση στο ναζιστικό καθεστώς ή στον ίδιο τον φασισμό στην εποχή του Μουσολίνι είναι θέματα που συνεχίζουν να προκαλούν κοινωνικούς επιστήμονες να ερμηνεύσουν το ζήτημα της νομιμότητας που κατέχει η αρχή.

Εκτός από αυτές τις γενικότερες εκτιμήσεις, αυτό που παρατηρείται στην περίπτωση της Βραζιλίας είναι η χρήση μιας επιθετικής δύναμης για την καταπολέμηση της φτώχειας σε ορισμένες περιοχές. Η αστυνομία και οι πολιτοφυλακές – που αποτελούνται από στρατιωτικούς, ενεργούς αστυνομικούς και πρώην αστυνομικούς – έχουν γίνει εγκληματική δύναμη στο κράτος με στενούς δεσμούς με την πολιτική τάξη: βουλευτές, δήμαρχοι, σύμβουλοι και άλλοι πράκτορες της τοπικής εξουσίας. Οι πολιτοφυλακές ενοποιήθηκαν στις μεγάλες πόλεις και αντιπροσωπεύουν το χέρι του τρόμου του Κράτους που βυθίζεται στην παρανομία και την ατιμωρησία. Προχώρησαν απο τις περιοχές που κυριαρχούσαν στους δρόμους  έως ότου έφτασαν στις Νομοθετικές Συνελεύσεις κάθε Πολιτείας της Ομοσπονδίας και τελικά εγκαταστάθηκαν στο Κογκρέσο και στην Εκτελεστική Εξουσία, τώρα με τη συγκατάθεση και την αναμφισβήτητη υποστήριξη της οικογένειας Bolsonaro. Είναι υπεύθυνοι για πολλά εγκλήματα τα οποία τα Δικαστήρια αγνοούν, αγνοούν και απορρίπτουν από δειλία ή ευκολία.

Αυτές οι πολιτοφυλακές λειτουργούν στα διάκενα ενός ανίδεου κράτους που διατηρεί τη λογική της κατοχής του εδάφους για εγκληματικές δραστηριότητες και τον έλεγχο μιας σειράς σημαντικών δραστηριοτήτων στην καθημερινή ζωή, που κυμαίνονται από αστικές μεταφορές, διανομή φυσικού αερίου, καλωδιακού σήματος κ.λπ. η οποία επίσης περνά από την προσφορά προστασίας στους εμπόρους και τελικά φτάνει στην κυριαρχία στην αγορά όπλων και ναρκωτικών. Πρόκειται για ένα όλο και πιο εκτεταμένο δίκτυο που επί του παρόντος παρεμβαίνει σε περισσότερο από το 60% των εγκληματικών επιχειρήσεων που υπάρχουν μεταξύ των 700 περίπου φαβέλων που υπάρχουν στη μητρόπολη του Ρίο ντε Τζανέιρο.

Η favela του Jacarezinho είναι ένας χώρος που κυριαρχείται από το Comando Vermelho (CV) και ήταν απαραίτητο να εκτελεστεί αυτή η επιχείρηση «καθαρισμός» για να αφήσει το πεδίο καθαρό για την επακόλουθη εγκατάσταση των πολιτοφυλακών. Βρίσκεται σε μια στρατηγική περιοχή στο βόρειο τμήμα του Ρίο, αυτή η κοινότητα φιλοξενεί περίπου 40.000 ανθρώπους που αγωνίζονται καθημερινά για να επιβιώσουν στο πλαίσιο της πανδημίας. Οι περισσότερες από τις οικογένειες σε αυτό το μέρος της πόλης έχουν υποστεί από πρώτο χέρι τις επιπτώσεις της ανεργίας και της επισφαλούς εργασίας που έχει βαθύνει από την αρχή των περιορισμών και των καραντίνων που προκύπτουν από την πρόοδο αυτής της μάστιγας που πλήττει ολόκληρο τον πληθυσμό.

Το Jacarezinho, όπως και άλλες εμβληματικές φαβέλες του Ρίο ντε Τζανέιρο (Rosinha, Santa Marta, Complexo do Alemão, Maré, Vidigal, Turano κ.λπ.) βιώνουν την καταστροφική βία του Βραζιλιάνικου Κράτους για πολλά χρόνια, όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες και εκθέσεις που εκπονούνται από ιδρύματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και από το ίδιο το Δημόσιο Υπουργείο μέσω της Υπηρεσίας Εισαγγελέων της Κρατικής Κυβέρνησης.

Σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ειδικούς του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου Fluminense (UFF), στην οποία ανέλυσαν 11.323 επιχειρήσεις που διεξήγαγε η Αστυνομία στην Πολιτεία του Ρίο ντε Τζανέιρο τα τελευταία 15 χρόνια, συμπεραίνεται ότι, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των νεκρών , τραυματιών, κρατουμένων και κατασχέσεις ναρκωτικών και όπλων, οι περισσότερες από αυτές τις επιδρομές (85%) ήταν εντελώς αναποτελεσματικές στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Και πολλοί από αυτούς είχαν καταστροφικό αποτέλεσμα στους κατοίκους, με πολλούς θανάτους από αδέσποτες σφαίρες ή ως αποτέλεσμα πυροβολισμών από τις αστυνομικές δυνάμεις.

Όπου αυτές οι επιχειρήσεις έχουν αναμφίβολα επιτύχει είναι η διάδοση του φόβου μεταξύ των κατοίκων των φτωχών κοινοτήτων της χώρας, οι οποίοι καθημερινά βλέπουν τη ζωή τους να καταστρέφεται από την υπερβολική βία που καταλήγει στο θάνατο πολλών αθώων ανθρώπων. Το κράτος λειτουργεί εδώ και δεκαετίες με περιφρόνηση για τις φτωχές γειτονιές, βοηθώντας στην αναπαραγωγή της βίας και της περιθωριοποίησης, και στη συνέχεια τιμωρεί και καταστέλλει τις στρατηγικές επιβίωσης που προκύπτουν από τον ίδιο τον πληθυσμό.

Η ποινικοποίηση λειτουργεί ως μηχανισμός που επιδιώκει να καταστήσει αόρατα τα κοινωνικά προβλήματα που υπάρχουν μεταξύ των άπορων τομέων και που το κράτος δεν αντιμετωπίζει με κοινωνικές πολιτικές αλλά με μεγαλύτερη καταστολή και αποκλεισμό. Όπως επισημαίνει σωστά ο Loïc Wacquant στο βιβλίο του « Τιμωρώντας τους φτωχούς »: «Η φυλακή λειτουργεί ως δικαστικό δοχείο στο οποίο απορρίπτονται τα ανθρώπινα απόβλητα της κοινωνίας της αγοράς».

Φυλακή και δολοφονία, αυτές είναι οι πολιτικές που «υιοθετούνται» από το τρέχον νεοφασιστικό καθεστώς για να κρατήσουν τους φτωχούς υποταγμένους, να διαδώσουν φόβο στους κατοίκους της περιφέρειας και να εξημερώσουν και να υποτάξουν το εργατικό δυναμικό που παράγουν οι φαβέλες. Αν δεν είναι μέσω των οργάνων που «νομιμοποιούνται» από δημοκρατικούς θεσμούς, είναι μέσω εξω θεσμικών μηχανισμών που έχουν την έγκριση και τη συνενοχή της κυβέρνησης.

Η συνοπτική δολοφονία ορισμένων από αυτούς τους νέους (πυροβολισμοί στο κεφάλι μετά την παράδοσή τους) αντικατοπτρίζει όχι μόνο την περιφρόνηση για τους φτωχούς και τους μαύρους, αλλά επίσης εκφράζει την πλήρη ασημαντότητα της θανάτωσης. Σε μια χώρα όπου κυριαρχούν οι νεκροπολιτικοί, η απώλεια ορισμένων ζωών των «ληστών» δεν έχει σημασία σε σύγκριση με τους περισσότερους από 420 χιλιάδες θανάτους που υπάρχουν λόγω του Coronavirus. Η τραγωδία της Βραζιλίας πρέπει να τερματιστεί για έναν πλειοψηφικό τομέα του πληθυσμού – όπως οι κάτοικοι του Jacarezinho – που δεν αντέχουν πλέον να υποφέρουν τόσο πολύ ανέχια και εγκατάλειψη. Ωστόσο, τα θεσμικά όργανα εξακολουθούν να παρέχουν υποστήριξη σε μια διοίκηση που φαίνεται να έχει τον ορίζοντα να τερματίσει οποιαδήποτε δημοκρατική εγγύηση προκειμένου να επιβάλει οριστικά ένα αυταρχικό καθεστώς.

Σημειώσεις

[1] Paula Leite και Thiago Amâncio “Operação no Rio com 25 mortos scandal έλλειψη πληροφοριών για αστυνομικές ενέργειες”, στο Folha de São Paulo, 05/07/2021.

Ο Fernando de la Cuadra είναι γιατρός Κοινωνικών Επιστημών και συντάκτης του ιστολογίου Socialismo y Democracia .

Πηγή: https://fmdelacuadra.blogspot.com/2021/05/la-banalizacion-de-la-muerte-y-la.html

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή  σφαγή

Το alerta.gr αποτελεί μια πολιτική προσπάθεια διαρκούς παρουσίας και παρέμβασης, επιδιώκει να γίνει κόμβος στο πολύμορφο δικτυακό τοπίο για την διασπορά ριζοσπαστικών αντιλήψεων, δράσεων και σχεδίων στην κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης… Η συνεισφορά είναι ξεκάθαρα ένα δείγμα της κατανόησης της φύσης του μέσου και της ανάγκης που υπάρχει για να μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλώνει. Για όποιον/α θέλει να συνδράμει ας κάνει κλικ εδώ

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά “Αυτό το πράγμα που αποκαλούμε Ντονμπάς στην πραγματικότητα δεν υπάρχει... δεν είναι παρά ένας ορισμός που μας επιβλήθηκε από την Ρωσική Ομοσπονδία”. Oleksyi Danilov, 24/03/2021i “Ο στόχος των Συμφωνιών του Μινσκ είναι να...

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο]

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο] Με παλαιστινιακές σημαίες στα χέρια έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου στα Προπύλαια, κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 25ης Μαρτίου στην...

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας Κανένας δεν επαναστατεί επειδή έτσι του κάπνισε, επειδή δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει, επειδή βαριόταν αφόρητα μια κάποια μέρα της ζωής του. Κανένας δεν εξεγείρεται επειδή το διάβασε σε κάποια βιβλίο, επειδή πέρασε χρόνια να...

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ Στις 25 Μαρτίου του 1873 γεννήθηκε στο Μάϊντς της Δυτικής Γερμανίας, ο αναρχικός θεωρητικός και ιστορικός Ρούντολφ Ρόκερ από μια οικογένεια Kαθολικών ειδικευμένων εργατών. Ο Ρόκερ ήταν γνωστός για την ενεργό δράση του...

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) | Γνωστός – Άγνωστος

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) Το νέο βίντεο από το κανάλι Γνωστός - Άγνωστος που περιλαμβάνει animated βίντεο ιστορίας (ελληνικής και παγκόσμιας), ψυχολογίας και κοινωνικών θεμάτων. https://www.youtube.com/watch?v=JLN5UWxPdIk Oι έλληνες τσιφλικάδες που...

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού. Αναδημοσίευση από την Αέναη Κίνηση. Σφαγή Capaci, ξεκινά η «στρατηγική της έντασης» με δυναμίτη, δεύτερο επεισόδιο, από τα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος με άρωμα μαφίας. Στις 19 ιουλίου, πάντα...

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων – Καματερού

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων - Καματερού Tην Παρασκευή 1η Μαρτίου παρευρεθήκαμε ως καλεσμένοι ομιλητές, μαζί και με την συλλογικότητα Πέλοτο από την Ξάνθη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η...

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη Ανακοίνωση ειδικευόμενων ψυχιάτρων του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων για την κατάσταση που επικρατεί στην Ψυχιατρική Κλινική του νοσοκομείου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά όπως φαίνεται από τις...

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα;

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα; Από την Πρωτοβουλία ενάντια στα ΕΛΠΕ. Ανακοινώθηκε η διεξαγωγή 2 νέων ερευνών (1) σχετικά με τη δυσοσμία στην περιοχή με τη συνεργασία, μεταξύ άλλων φορέων, του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου  και του ΑΠΘ. Χρηματοδότης της μια...

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς»)

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς») «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σαν να λέμε, δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα» Κ. Μαρξ, Η 18η...