Ας ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα: Ο κορονoϊός έχει σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους στην Ιταλία λόγω της ανισότητας, των επιχειρήσεων, της απερίσκεπτης περιφρόνησης για τις ζωές των εργαζομένων.
Ο κορονoϊός χτυπά σε όλο τον κόσμο αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μία χώρα έχει πληγεί πιο σκληρά από οποιαδήποτε άλλη: η Ιταλία. Τη στιγμή που ο αριθμός των νεκρών έχει ξεπεράσει τους 12.500, περίπου τέσσερις φορές το ύψος του αριθμού των νεκρών της Κίνας, έξω από τη χώρα γίνονται viral διάφορα βίντεο με δημάρχους ιταλικών πόλεων να έχουν φρικάρει με ανθρώπους που περπατούν στο δρόμο με τα σκυλιά τους ή που κάνουν τζόκινγκ. “Οι Ιταλοί δεν μπορούν να ακολουθήσουν τους κανόνες”, “Οι Ιταλοί πίνουν βρώμικο νερό”, “Οι Ιταλοί έχουν ένα δημόσιο -και ως εκ τούτου τριτοκοσμικό- σύστημα υγειονομικής περίθαλψης”. Τέτοια σχόλια μπορείτε να διαβάσετε σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δεν είναι βέβαια μόνο θέμα ρατσισμού. Τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί διαδίδουν επίσης την ιδέα ότι ένα άτομο που περπατά μόνο του σε ένα πάρκο είναι υπεύθυνο για τη μετάδοση και το θάνατο πολλών άλλων ανθρώπων, με αποτέλεσμα μια προοδευτική στρατιωτικοποίηση της κοινωνίας και ορισμένα απίστευτα σκληρά μέτρα που λαμβάνονται ενάντια σε όποιον δεν συμπεριφέρεται, όπως αρέσει στην αστυνομία. Μιλάμε για ανθρώπους που απειλούνται από στρατιώτες και αναφέρθηκαν στην αστυνομία, επειδή περπατούσαν μόνοι μισό χιλιόμετρο μακριά από το σπίτι τους ή περικυκλώνονται και ξυλοκοπούνται, επειδή έκαναν τζόκινγκ μόνοι σε έναν άδειο δρόμο. Η κυβέρνηση αύξησε πρόσφατα το πρόστιμο για τη “μη τήρηση των οδηγιών” στο υπερμέγεθες ποσό των 3000 €.
Η πραγματικότητα, ωστόσο, μας λέει μια διαφορετική ιστορία. Μια ιστορία για μια χώρα κατεστραμμένη μετά από δεκαετίες περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες και εξαιτίας της μετανάστευσης (σημ. μετ.: των Ιταλών προς το εξωτερικό). Επίσης, την ιστορία μιας χώρας, η οποία κυβερνιέται από μαριονέτες που ικανοποιούν εντελώς τις επιθυμίες των επιχειρήσεων.
Θα εξετάσουμε λοιπόν τους πέντε λόγους, για τους οποίους πεθαίνουν τόσοι πολλοί άνθρωποι στην Ιταλία, με την ελπίδα ότι αυτό θα βοηθήσει εσάς τους αναγνώστες από όλο τον κόσμο να ενεργοποιηθείτε, έτσι ώστε η κυβέρνησή σας να μην κάνει το ίδιο λάθος και να σωθούν ζωές.
- Το δημογραφικό ζήτημα
- Η λιτότητα, ο ζοφερός θεριστής
- Ιδιωτικοποίηση, ιδιωτικοποίηση, ιδιωτικοποίηση
- Η ευθύνη των επιχειρήσεων
- Ο ρόλος της ρύπανσης
Το δημογραφικό ζήτημα
Η Ιταλία είναι η δεύτερη ‘’πιο γηρασμένη’’ χώρα στον κόσμο, με το 35% του πληθυσμού μας άνω των 65 ετών. Μήπως αυτό οφείλεται στο ότι τρώμε καλά και ζούμε μια ωραία ζωή πίνοντας καθημερινά απεριτίφ με φίλους σε μια όμορφη πλατεία; Όχι, στην πραγματικότητα αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπάρχουν παιδιά. Στις αρχές του 2020, για κάθε 100 θανάτους στην Ιταλία, υπήρχαν μόνο 67 γεννήσεις. Πριν από δέκα χρόνια οι γεννήσεις ήταν 96 για κάθε 100 θανάτους. Αυτό είναι το χαμηλότερο ποσοστό από την ίδρυση του ιταλικού κράτους το 1861, όταν άρχισαν να συλλέγονται δεδομένα. Στην πραγματικότητα, ο ιταλικός πληθυσμός μειώνεται κατά 116.000 άτομα ετησίως.
Μήπως οι Ιταλοί δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν μωρά, επειδή είναι “εκλεκτικοί” και προτιμούν να μείνουν στο σπίτι με τη μητέρα τους αντί να ξεκινήσουν τη δική τους οικογένεια; Και πάλι, όχι. Δεν υπάρχουν μωρά, επειδή τα νεαρά ζευγάρια δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά πια την ανατροφή παιδιών. Όπως αναφέρει η Istat, οι μισοί εργαζόμενοι στην Ιταλία κερδίζουν λιγότερα από 11€ την ώρα και το 6% από αυτούς κερδίζει λιγότερα από 7,50 € την ώρα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους κακοπληρωμένους εργαζόμενους είναι νέοι και οι νέοι εργαζόμενοι πρέπει επίσης να φέρουν το βάρος τόσο των βραχυπρόθεσμων συμβάσεων χωρίς προστασία όσο και των χαμηλών δαπανών στην κοινωνική πρόνοια.
Ως αποτέλεσμα, 120.000 Ιταλοί εγκατέλειψαν τη χώρα το 2019, 3.000 περισσότεροι από το 2018. 5,3 εκατομμύρια Ιταλοί είναι εγγεγραμμένοι πως ζουν στο εξωτερικό, ένα εκατομμύριο περισσότερο από ό, τι μόλις πριν από 8 χρόνια και τα πραγματικά δεδομένα είναι πιθανώς πολύ υψηλότερα, διότι πολλοί Ιταλοί μετανάστες σε άλλες χώρες απλά δεν είναι εγγεγραμμένοι στους σχετικούς καταλόγους. Οι περισσότεροι μετανάστες είναι νέοι και πολλοί είναι γιατροί. Το 52% των Ευρωπαίων γιατρών που εγκαταλείπουν τη χώρα τους είναι Ιταλοί.
Όλα αυτά σημαίνουν υψηλότερη ποσόστωση των ηλικιωμένων εντός του γενικού πληθυσμού, κάτι που επηρεάζει την οικονομία και το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, καθώς οι πιο ηλικιωμένοι δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν τους πιο ευάλωτους ανθρώπους σε περίπτωση επιδημίας, αφού για αυτούς είναι πιο επικίνδυνη μια επιδημία παρά για οποιονδήποτε άλλο. Οι παλιοί γιατροί, οι εργάτες εργοστασίων, οι οδηγοί φορτηγών, οι πωλητές και ούτω καθεξής, πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται και, ως εκ τούτου, να αρρωστήσουν. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ελάχιστη ηλικία συνταξιοδότησης στην Ιταλία έχει αυξηθεί στα 67 χρόνια.
Η λιτότητα, αυτός ο ζοφερός θεριστής
Πολλοί πιστεύουν ότι η λιτότητα στην Ιταλία είναι προϊόν της κρίσης του 2008 αλλά στην πραγματικότητα η χώρα μας άρχισε να περικόπτει σημαντικά τις κοινωνικές δαπάνες στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στη δεκαετία του 1980 η Ιταλία είχε 500.000 νοσοκομειακές κλίνες, ενώ σήμερα έχει μόνο 200.000. Διαθέτουμε 3,2 νοσοκομειακές κλίνες για κάθε 1000 άτομα, ενώ η Γαλλία έχει 6 και η Γερμανία 8 αντίστοιχα. Το 1980 υπήρχαν 922 κλίνες ΜΕΘ για 100.000 άτομα, ενώ το 2015 ήταν μόνο 275. Ο αριθμός των νοσοκομείων το 1998 ήταν 1381, ενώ τώρα είναι μόλις 1000. 200 νοσοκομεία έχουν κλείσει τα τελευταία 10 χρόνια. Εν τω μεταξύ, ο πληθυσμός έχει μεγαλώσει και αρρωσταίνει.
Μεταξύ των ετών 2009 και 2018, 37 δισεκατομμύρια ευρώ κόπηκαν από τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης, με αποτέλεσμα την έλλειψη γιατρών, νοσηλευτών, κοινωνικών λειτουργών υγείας και δομών. Μεταξύ 2009 και 2017, μειώθηκε το 6,2% των θέσεων εργασίας για γιατρούς και νοσηλευτές (46.500 άτομα). Τα μέτρα αυτά έχουν εξασθενήσει το σύστημα υγείας μας. Η έλλειψη υγειονομικού προσωπικού είναι εμφανέστατη, παρά το ότι η κυβέρνηση την περίοδο αυτή, μεσούσης της πανδημίας, προσπαθεί βιαστικά να μαζέψει τα ασυμμάζευτα προσλαμβάνοντας χιλιάδες εθελοντές τόσο νέους πτυχιούχους όσο και συνταξιούχους γιατρούς και νοσηλευτές.
Κατά κεφαλήν δαπάνες στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε διάφορες χώρες. Πηγή: Eurostat
Είναι αυτονόητη η τρέλα του να ρίχνεις ηλικιωμένους γιατρούς σε νοσοκομεία γεμάτα από ανθρώπους που πλήττονται από μια ασθένεια, η οποία σκοτώνει ειδικά τους ηλικιωμένους, πολλοί όμως εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στο κάλεσμα, με προφανείς αλλά τραγικές τις συνέπειες. Ένας 73χρονος γιατρός πέθανε από κορονοϊό πριν από λίγες ημέρες, αφού προσφέρθηκε εθελοντικά να βοηθήσει.
Ιδιωτικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις
Σαν να μην έφταναν οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, το ιταλικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης ιδιωτικοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό αποτελείται από το 51,80% των δημόσιων νοσοκομείων και το 48,20% των ιδιωτικών νοσοκομείων, τα οποία παρέχουν δημόσιες υπηρεσίες και στη συνέχεια αποζημιώνονται χρηματικά από το κράτος. Το 1998 η αναλογία δημόσιων – ιδιωτικών νοσοκομείων ήταν 61,3 έναντι 38,7%.
Η Λομβαρδία, η περιοχή όπου υπάρχει η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων covid-19 αλλά και των θανάτων εξ αιτίας του ιού, θεωρείται από καιρό ως το Εldorado των ιδιωτικών επιχειρήσεων υγειονομικής περίθαλψης. Κυρίως χάρη στον Roberto Formigoni, κυβερνήτη της περιοχής μεταξύ 1995 και 2013, ο οποίος προς το παρόν εκτίει ποινή 5 ετών κατ’ οίκον περιορισμό για διαφθορά και μάλιστα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Μέσω των διασυνδέσεών του με τις επιχειρήσεις υγειονομικής περίθαλψης που σχετίζονται με την εκκλησία, μετέτρεψε το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Λομβαρδίας σε μια αγορά που χρηματοδοτείται από δημόσιο χρήμα της τάξης των δισεκατομμυρίων. Και οι διάδοχοί του Ρομπέρτο Μαρόνι και Αττίλιο Φοντάνα (ο σημερινός κυβερνήτης) ακολούθησαν απρόσκοπτα την πορεία του.
Ως αποτέλεσμα, το 40% των νοσοκομειακών κλινών στη Λομβαρδία είναι ιδιωτικές. Και περιττό να πούμε ότι τα ιδιωτικά νοσοκομεία είναι πολύ μακριά από την πρώτη γραμμή στην τρέχουσα επιδημία του κορονοϊού. Σε αντίθεση με άλλες χώρες (όπως η Ισπανία, για παράδειγμα), η Ιταλία δεν έχει λάβει καμία πραγματική πρωτοβουλία για την κατάσχεση ή την εθνικοποίηση των ιδιωτικών νοσοκομείων, ακόμη και αν τα δημόσια νοσοκομεία καταρρέουν υπό την πίεση χιλιάδων νέων ασθενών από κορονοϊό την ημέρα και νοσοκομεία αναφοράς χτίζονται παντού στη Λομβαρδία. 65 γιατροί και νοσοκόμες στάλθηκαν από την Κούβα, για να βοηθήσουν τα δημόσια νοσοκομεία μας, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση εξακολουθεί να προστατεύει τα ιδιωτικά.
Το μόνο που μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση ήταν να ζητήσει δειλά τη βοήθειά τους. Μια κλήση που, ξεδιάντροπα, ορισμένα ιδιωτικά νοσοκομεία έκαναν, για να βγάλουν κάποια περισσότερα χρήματα, ή τουλάχιστον για να αποφύγουν να ξοδέψουν δικά τους χρήματα. Τη στιγμή που η δημόσια υγειονομική περίθαλψη αντιμετωπίζει μια αφόρητη κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το ιδιωτικό νοσοκομείο San Raffaele, ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία στο Μιλάνο, είχε το θράσος να αναζητήσει δωρεές, για να χτίσει μια νέα ΜΕΘ στο γυμναστήριό του. Το San Raffaele ανήκει σε μια εταιρεία αξίας 1,65 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ως αποτέλεσμα, το ιταλικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης απέχει πολύ από το να ανταποκρίνεται στην τεράστια πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εκατοντάδες άνθρωποι αναφέρουν ότι τα νοσοκομεία αρνούνται να τους κάνουν τεστ και να τους νοσηλεύσουν, εκτός αν δεν μπορούν πλέον να ανασάνουν. Αλλά όταν αρχίσετε να έχετε αναπνευστικά προβλήματα, είναι συχνά πολύ αργά ακόμη και για να καλέσετε ασθενοφόρο. Μια 48χρονη γυναίκα από την Μπρέσια πέθανε από κορονοϊό στο σπίτι της, ενώ πολλοί άλλοι άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς καν να έχουν εξεταστεί ποτέ από γιατρό.
Εκατοντάδες άνθρωποι μοιράζονται την εμπειρία τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία είναι πάντα η ίδια: αρχίζουν να αναπτύσσουν όλα τα τυπικά συμπτώματα – υψηλό πυρετό, βήχα, δύσπνοια – καλούν το γιατρό τους και την εθνική γραμμή βοήθειας για τον κορονοϊό, προκειμένου να ζητήσουν μάσκα και θεραπεία και η απάντηση είναι συχνά “Καμία μάσκα, μείνετε στο σπίτι, καλέστε ασθενοφόρο, αν δεν μπορείτε να αναπνεύσετε”.
Ακόμη και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης (συμπεριλαμβανομένων των γιατρών και των νοσοκόμων) δεν έχουν κάνει τεστ, ακόμη και αν έχουν ήδη έρθει σε επαφή με ασθενείς από τον covid-19, εκτός κι αν αναπτύξουν συμπτώματα. Αλλά η έρευνα δείχνει ότι μπορείς να μεταδόσεις τον ιό, ακόμη και όταν τα συμπτώματα δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα, ή ακόμα και αν δεν εμφανιστούν ποτέ. Λόγω της παντελούς έλλειψης πρόληψης της μετάδοσης στα νοσοκομεία, το Sassari, στη Σαρδηνία, βιώνει ένα ξέσπασμα με το 90% των ασθενών covid-19 να είναι γιατροί και νοσηλευτές.
Η κατάσταση είναι τόσο κρίσιμη που ο επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας Άντζελο Μπορέλι παραδέχθηκε ότι ο πραγματικός αριθμός της μετάδοσης είναι πιθανώς 10 φορές υψηλότερος από ό,τι έχει αναφερθεί. Ακόμη και πολλά υψηλόβαθμα μέλη του προσωπικού του έχουν κάνει τεστ κι έχουν βγει θετικά στον ιό.
Η ευθύνη των επιχειρήσεων
Στο Μπέργκαμο η τραγωδία έχει λάβει τις πιο καταστροφικές διαστάσεις. Φέρετρα που μεταφέρουν τα θύματα του κορονοϊού απομακρύνονται με στρατιωτικά οχήματα και πρέπει να αποτεφρωθούν αλλού, καθώς οι τοπικές δομές είναι γεμάτες, ενώ ένα θλιβερό βίντεο δείχνει τον αριθμό των αγγελιών θανάτων στις τοπικές εφημερίδες.
Η κοντινή κοιλάδα Seriana έχει πλέον αναγνωριστεί ως το τρίτο σημείο επιδημίας που ξεκίνησε στα τέλη Φεβρουαρίου και σήμερα σκοτώνει εκατοντάδες Ιταλούς καθημερινά, μαζί με μερικούς δήμους δίπλα στο Lodi (το Codogno ανάμεσά τους) καθώς και το μικρό χωριό Vo’ Euganeo, στην περιοχή του Βένετο. Αλλά σε αντίθεση με τις άλλες δύο προαναφερθείσες περιοχές, η κοιλάδα Seriana δεν κηρύχθηκε “κόκκινη ζώνη” ούτε τέθηκε υπό αποκλεισμό – αν και ορισμένες από τις πόλεις της έχουν χάσει σε λιγότερο από ένα μήνα σχεδόν τόσους πολίτες όσους σε ολόκληρο το 2019. Γιατί?
Αριθμός θανάτων στο Μπέργκαμο, ανά χρόνο.
Πηγή: Isaia Invernizzi https://twitter.com/EasyInve/status/1243467630721273856/photo/1
Εξαιτίας των επιχειρήσεων. Όπως έχουν ανασκευάσει ορισμένοι δημοσιογράφοι, τόσο η Περιφέρεια όσο και το Istituto Superiore di Sanità (το υψηλότερο ιταλικό ίδρυμα υγείας) ήθελαν να θέσουν την περιοχή σε αποκλεισμό στις αρχές Μαρτίου αλλά η κυβέρνηση ζήτησε χρόνο. Η Confindustria – η Γενική Συνομοσπονδία των Ιταλών Βιομηχάνων – αντιτάχθηκε στην απόφαση αυτή, για να προστατεύσει τα συμφερόντά της λόγω των πολλών εργοστασίων που υπάρχουν στην κοιλάδα και τελικά ο αποκλεισμός ματαιώθηκε. Τα εργοστάσια συνέχισαν να λειτουργούν και τα περισσότερα εξακολουθούν να είναι σε λειτουργία, μαζί με την επιδημία.
Υπό την πίεση των αριθμών και λιγότερο λόγω της πολύ πιο ήπιας πίεσης των μεγάλων συνδικάτων (οι εργαζόμενοι στα συνδικάτα CGIL, CISL και UIL κατεβαίνουν σε απεργίες χωρίς την έγκριση ή την υποστήριξη της ηγεσίας των συνδικάτων τους), η κυβέρνηση αποφάσισε να αναλάβει δράση κατά των επιχειρήσεων, διατάζοντας το κλείσιμο όλων των μη βασικών επιχειρήσεων. Προφανώς, μόνο και μόνο, επειδή το βάρος, για να αποφασιστεί τι είναι βασική επιχείρηση και τί όχι, έχει αφεθεί στις επιχειρήσεις, οι οποίες μπορούν απλά να πιστοποιούν και να επιβεβαιώνουν μόνες τους τη δική τους σημασία για τις εθνικές ανάγκες και με τον τρόπο αυτό μπορούν να συνεχίζουν τη λειτουργία τους. Απ’ την άλλη, τα μεγάλα συνδικάτα απειλούν δειλά να κάνουν τοπικές, κλαδικές απεργίες αλλά προς το παρόν χωρίς αποτελέσματα.
Ο ρόλος της ρύπανσης
Όπως δείχνουν πολλές έρευνες, ο κίνδυνος προσβολής από ιογενή πνευμονία είναι υψηλότερος σε μολυσμένες περιοχές. Και η Κοιλάδα του Πάδου, όπου βρίσκονται οι περισσότερες από τις περιπτώσεις και οι θάνατοι από τον covid-19, έχει τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη. Είναι πιθανό ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση – ειδικά τα σωματίδια PM10 – παίζει ρόλο στη μετάδοση του ιού και ίσως ακόμη και στο να κάνει τους ανθρώπους, ειδικά τους ηλικιωμένους, πιο ευάλωτους στον κορονοϊό. Και ακόμη και αν η ρύπανση έχει μειωθεί δραματικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων λόγω κλειδώματος, οι βλάβες της στους πνεύμονες παραμένουν.
Χάρτης ρύπανσης στην Κοιλάδα του Πάδου
Πηγή: https://www.eea.europa.eu/themes/air/interactive/pm10-interpolated-maps/
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν ζητήσει από καιρό να παρθούν μέτρα, για να μειωθεί η ρύπανση στην Κοιλάδα. Οι εκκλήσεις τους όχι μόνο δεν έχουν εισακουστεί αλλά η κατάσταση έχει επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.
Συμπεράσματα
Οι λόγοι για τους οποίους η Ιταλία αντιμετωπίζει χιλιάδες θανάτους λόγω κορονοϊού οφείλονται ως επί το πλείστον στην ανθρώπινη δραστηριότητα και θα μπορούσαν να αποφευχθούν με αποφάσεις που δε θα καθοδηγούνταν από την επιθυμία για κέρδος. Πόσες ζωές θα μπορούσαν να σωθούν, αν η χώρα μας ήταν πιο ισότιμη; Ποιος ευθύνεται για την καταστροφή που ζούμε;
Αναδημοσίευση από:https://strugglesinitaly.wordpress.com/2020/03/27/en-why-is-coronavirus-killing-so-many-people-in-italy/
Μετάφραση / επιμέλεια: Πάνος Ασημακόπουλος
