Προλετάριοι υπό πολιορκία

Προλετάριοι υπό πολιορκία

από | 4 Φεβ, 2022

Προλετάριοι υπό πολιορκία

“Αν αγωνιζόμαστε για την κομμουνιστική αναρχία, δεν είναι για να καταργήσουμε τον πλούτο, αλλά την φτώχεια”.
Έριχ Μύζαμ, Γερμανός αναρχικός

Ένα από τα πεδία όπου ο μαρξισμός και ο αναρχισμός διασταύρωσαν για πρώτη φορά τα ξίφη τους στο επίπεδο της θεωρίας, ήταν το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο παράγεται η υπεραξία στον καπιταλισμό. Από την μία, ο Μαρξ προσπάθησε να τεκμηριώσει μέσα από το θεωρητικό έργο του ότι η άντληση της υπεραξίας συντελείται αποκλειστικά στη σφαίρα της παραγωγής κι ως εκ τούτου, είναι αποτέλεσμα της πρωταρχικής αντίθεσης ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία. Από την άλλη, ο μεγάλος αντίπαλος του Προυντόν, αντέτεινε ότι η καπιταλιστική εκμετάλλευση διεκπεραιώνεται εξίσου μέσα από τους μη-παραγωγικούς μηχανισμούς της οικονομίας της αγοράς, όπως είναι η πρόσοδος από τους τόκους των τραπεζικών δανείων, ή τα έσοδα που εισπράττουν οι ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας από την εκμίσθωση της γης.i Εκτός από θεωρητικό, το περιεχόμενο αυτής της πρώιμης διένεξης ανάμεσα στους οπαδούς του Μαρξ και του Προυντόν ήταν και πολιτικό. Είχε να κάνει με το αν το βάρος της πολιτικής στρατηγικής για την χειραφέτηση του προλεταριάτου έπρεπε να πέσει στην κατάληψη των παραγωγικών μέσων από την εργατική τάξη, ή αν μπορούσε επίσης να διευρύνει την εμβέλεια της για να ενσωματώσει μέτρα για την καταπολέμηση της ανισότητας και την ριζική αναδιανομή του πλούτου.

Σύμφωνα με τους μαρξιστές, η συνθήκη του επιβεβλημένου διαχωρισμού των προλετάριων από τα μέσα παραγωγής της υλικής τους πραγματικότητας είναι το χαρακτηριστικό που επικαθορίζει την καπιταλιστική κοινωνική σχέση. Σε αυτό το σημείο όμως καλό θα ήταν να στραφούμε και πάλι στον Προυντόν. Γιατί αν οι μαρξιστές δεν αναγνωρίζουν στο φαινόμενο της φτώχειας παρά μόνο ένα σύμπτωμα, μια δευτερογενή αντανάκλαση της πρωταρχικής αντίφασης της καπιταλιστικής κοινωνίας, η σκέψη του Προυντόν μας βοηθά να κατανοήσουμε ότι ο κύκλος της εκμετάλλευσης που υφίσταται το προλεταριάτο μπορεί να ξεκινά απ’ τον χώρο της δουλειάς, ολοκληρώνεται ωστόσο μονάχα στη σφαίρα της ανταλλαγής, μέσα από την κυκλοφορία του εμπορεύματος στο συστημα της οικονομίας της αγοράς. Κι αυτό γιατί η φτώχεια, νοούμενη ως η αδυναμία των προλετάριων να ικανοποιήσουν τις ανάγκες που οι ίδιοι θεωρούν σημαντικές, εκτός από σύμπτωμα, είναι και η προϋπόθεση για την αναπαραγωγή της ταξικής συνθήκης , η οποία σύμφωνα με αυτόνομους μαρξιστές, όπως ο Μπόνενφελντ, είναι μια σχέση σε κίνηση που διαρκώς ανανεώνεται.ii Από αυτη την άποψη, η εισοδηματική ανισότητα είναι το εχέγγυο που έχουν στα χέρια τους οι ελίτ για να επισφραγίσουν την υπεροχή τους, ενώ η φτώχεια των προλετάριων δεν είναι παρά η υλική έκφραση της ανημπορίας τους.

Πιστός στο όραμα του, ο Προυντόν προσπάθησε να νικήσει τους πλούσιους στο δικό τους παιχνίδι. Ονειρευόταν μια ειρηνική επανάσταση, κατά την οποία τα λαϊκά στρώματα θα συνένωναν τις δυνάμεις τους για να ιδρύσουν με τις εισφορές τους μια “λαϊκή” τράπεζα. Η τράπεζα με τη σειρά της, θα αξιοποιούσε αυτό το συσσωρευμένο κεφάλαιο για να χορηγήσει άτοκα δάνεια στους εργατικούς συνεταιρισμούς ώστε να τους βοηθήσει να αναπτυχθούν και, σταδιακά, να συγκροτήσουν μια εναλλακτική, αυτοδιαχειριζόμενη οικονομική δομή, που θα λειτουργούσε έξω από το θεσμικό πλαίσιο της καπιταλιστικής αγοράς. Οι αδιαμφισβήτητες αρετές αυτού του νέου οικονομικού συστήματος ήταν προορισμένες να προσελκύσουν ολοένα και περισσότερους ανθρώπινους και υλικούς παραγωγικούς πόρους, οδηγώντας τον καπιταλιστικό τομέα της οικονομίας σε μαρασμό και τελικά στην εξαφάνιση. Δυστυχώς για τον πατέρα του πρώιμου ελευθεριακού σοσιαλισμού, ούτε οι τεχνήτες στις μικρές βιοτεχνίες, ούτε οι ρακένδυτοι εργάτες της μεγάλης βιομηχανίας που εκείνον τον καιρό είχε αρχίσει να εξαπλώνεται στη Γαλλία, ή οι μικροκαλλιεργητές της γης που με το ζόρι τα έβγαζαν πέρα, διέθεταν το πλεόνασμα του εισοδήματος που ήταν αναγκαίο για να χρηματοδοτήσουν το μεγαλεπίβολο τούτο όραμα. Τα δεσμά της ανάγκης τους κρατούσαν καθηλωμένους και λογόκριναν τον ατομικό και συλλογικό τους ορίζοντα, την ικανότητα τους να ονειρεύονται.

Τηρουμένων των αναλογιών, μπορούμε να πούμε οτι σε μια παρόμοια δυσμενή συνθήκη βρίσκονται οι προλετάριοι σήμερα. Το τσουνάμι ανατιμήσεων σε όλα τα βασικά προϊόντα σηματοδοτεί το τέλος της προσιτής για τα λαϊκά στρώματα κατανάλωσης και απειλεί να επαναφέρει στο προσκήνιο της καθημερινότητας προβλήματα της καθημερινής αναπαραγωγής του προλεταριάτου που η “πολιτισμένη” ανθρωπότητα θεωρούσε ότι τα έχει πια λύσει οριστικά. Οι συστημικοί οικονομολόγοι προσπαθούν να ερμηνεύσουν την ακρίβεια ως ένα παροδικό φαινόμενο που οφέιλεται στην θεαματική ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας από την υφεσιακή κατάσταση στην οποία βρέθηκε εξαιτίας της πανδημίας. Σύμφωνα με αυτό το αφήγημα η ξαφνική τόνωση της ζήτησης οδήγησε στην προσωρινή αδυναμία της παγκόσμιας αλυσίδας ανεφοδιασμού να ανταποκριθεί στις διογκωμένες παραγγελίες που λαμβάνει, εφόσον η παραγωγή σε βιομηχανικές πρώτες ύλες και ενδιάμεσα προϊόντα (π.χ. ημιαγωγοί) είχε πολύ φυσιολογικά συρρικνωθεί εν μέσω των περιοριστικών μέτρων για να συγκρατήσει τις οικονομικές απώλειες των παραγωγών λόγω της αναστολής της οικονομικής δαστηριότητας. Παρ’ όλα αυτά, η αυτορρύθμιση της αγοράς για μια ακόμη φορά θα δώσει τη λύση. Η “ανάπτυξη” θα υποχρεώσει τα δίκτυα των προμηθευτών να προσαρμόσουν αναλόγως τη δραστηριότητα τους και οι πρώτες ύλες θα αρχίσουν ξανά να ρέουν, μόλις η αύξηση της ζήτησης αποτυπωθεί στα μεσοσταθμικά οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων.

Όλα αυτά ακούγονται αρκούντως καθησυχαστικά μέχρι που συνειδητοποιεί κανείς μελετώντας τους παγκόσμιους δείκτες ότι η υποτιθέμενη “έκρηξη” της παγκόσμιας ζήτησης που έπιασε απροετοίμαστα τα δίκτυα επιμελητείας του διεθνοποιημένου καπιταλισμού δεν είναι παρά ένα αποκύημα της φαντασίας των ορθόδοξων οικονομολόγων. Όπως είναι απόλυτα φυσιολογικό, μια σχετική αύξηση στο μέγεθος της ζήτησης πράγματι παρατηρείται μετά την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας της οικονομίας , ωστόσο αυτή η αύξηση δεν είναι σε τέτοια απροσδόκητα ύψη ώστε να δικαιολογείται η υποτιθέμενη κρίση στις παγκόσμιες αλυσίδες τροφοδοσίας.iii Ένας ακόμα λόγος προβληματισμού ανακύπτει μόλις γίνει φανερό ότι η “ανάπτυξη” που αποτυπώνεται σε απόλυτους αριθμούς όταν κανείς πάρει σαν σημείο αναφοράς την αύξηση των καταναλωτικών δαπανών μετά την πανδημία, δεν έχει σαν κινητήρια δύναμη τη σταδιακή αύξηση του μεγέθους της κατανάλωσης ή τη διεύρυνση των κοινωνικών ομάδων που έχουν πρόσβαση στα διαθέσιμα αγαθά, αλλά την άνοδο των τιμών που πληρώνουν οι προλετάριοι για την ίδια, ή ακόμη και για λιγότερη κατανάλωση. Έτσι, η γενική ανατίμηση των προϊόντων από απλή συστημική ανακολουθία που προκύπτει σαν αποτέλεσμα των ανοδικών τάσεων της παγκόσμιας οικονομίας, σε μια προλεταριακή ανάλυση γίνεται η ίδια ο καταλύτης της καπιταλιστικής “ανάπτυξης”. Κι αυτό διότι μπορεί η ακρίβεια να επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα των προλεταριακών σπιτιών να ικανοποιούν τις καθημερινές υλικές ανάγκες τους, ωστόσο για το μεγάλο κεφάλαιο η πτώση του βιοτικού επιπέδου της κοινωνικής βάσης είναι συνυφασμένη με την ενίσχυση της κερδοφορίας και της ταξικής τους κυριαρχίας.

Θα αντιτείνει κάποιος ότι αυτή η ερμηνεία μας φέρνει επικίνδυνα κοντά σε μια συνομωσιολογική εξήγηση της ακρίβειας ως προσχεδιασμένης κερδοσκοπίας που θυμίζει τις αντισημιτικές διατριβές του περασμένου αιώνα. Υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος μια τέτοια οπτική των πραγμάτων να συσκοτίσει τη συστημική ρίζα του προβλήματος, να παρουσιάσει τις δυσχέρειες που δυσκολεύουν τη συλλογική επιβίωση του προλεταριάτου ως το αποτέλεσμα μιας συνειδητής επιλογής από μέρους των “κακών” καπιταλιστών, η οποία θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν όλοι μας είμασταν λιγότερο άπληστοι κι αν όλοι έβαζαν λίγο νερό στο κρασί τους. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει τίποτε το συνομωσιολογικό στο να υποστηρίξει κανείς ότι το κεφαλαίο είναι εγγενώς κεδροσκοπικό στον τρόπο που σκέφτεται και αλληλεπιδρά με την κοινωνία. Δεν μιλάμε εδώ μονάχα για το “παρασιτικό” χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο που αποτελούσε τον συνηθισμένο στόχο των βιτριολικών αντισημιτικών επιθέσεων ανθρώπων όπως ο Εντουάρ Ντρυμόν και η παρέα του, αλλά για το κεφάλαιο ως οικονομική δομή στο σύνολο του.iv Υπήρξε μάλιστα μια εποχή , όπως γράφει ο Πολάνυϊ, που το νεαρό τότε καπιταλιστικό σύστημα ουδόλως ενδιαφερόταν για την ευημερία της κοινωνικής ολότητας. Αντίθετα, μετρούσε τον πλούτο τον οποίο ήταν σε θέση να δημιουργήσει, σε ευθεία αναλογία προς την ενδημική φτώχεια που καλλιεργούσε στα λαϊκά στρώματα, τα οποία εκείνη την εποχή πραγματοποιούσαν την μετάβαση τους από τον στατικό τρόπο ζωής της υποτελούς αγροτιάς, στις νομαδικές ορδές των βιομηχανικών εργατών που κατέκλυζαν τις πόλεις.v

Θα έλεγα μάλιστα ότι πιο πολύ θυμίζουν συνομωσιολογία οι απεγνωσμένες εξηγήσεις των συστημικών οικονομολόγων που προσπαθούν να εξηγήσουν ένα φαινόμενο που παραπέμπει φανερά σε έναν γενικό μετασχηματισμό, μια καθολική τάση του συστηματος της οικονομίας της αγοράς, με την επίκληση μεμονωμένων , διάσπαρτων γεγονότων που απλώς έτυχε να συμπέσουν χρονικά και να ασκήσουν συνδυαστικά την πίεση τους στην παγκόσμια οικονομία. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομικός εμπειρογνώμονας για να καταλάβει ότι όταν ο τιμάριθμος αυξάνεται την ίδια στιγμή και με την ίδια έκταση σε φαινομενικά ασύνδετους κλάδους της παραγωγής, τότε τα μεμονωμενα φαινόμενα σίγουρα συνδέονται μεταξύ τους , κι αυτό που αρχικά μας περιέγραψαν ως ένα άθροισμα από αρνητικές συγκυρίες, τελικά αποτελεί συστημικό φαινόμενο, δηλαδή μια δομική αλλαγή που οφείλεται στην έμφυτη δυναμική του οικονομικού συστήματος. Θα πει κάποιος ότι οι αυξήσεις στα διατροφικά προϊόντα δεν μπορούν να εξηγηθούν με βάση τις άγριες διαθέσεις των καπιταλιστών να βγάλουν τα σπασμένα της πανδημίας. Τα διατροφικά είδη όπως το γάλα, το ψωμί, ή το ρύζι και τα ζυμαρικά, επέδειξαν μια αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στην καταστροφική συγκυρία του εγκλεισμού, με τους καπιταλιστές του κλάδου να σημειώνουν κέρδη αντί για απώλειες την περίοδο που διήρκεσαν τα σκληρά λοκντάουν.vi Ωστόσο, αν είναι έτσι, τότε δεν είναι δυνατό να ίσχύει ούτε η εξήγηση των ορθόδοξων οικονομολόγων για την κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες του διεθνοποιημένου καπιταλισμού, διότι η ζήτηση για τα εν λόγω προϊόντα ουδέποτε σημείωσε πτώση. Έτσι, ερχόμαστε πάλι πίσω στην κερδοσκοπία ως την πιο πιθανή εξήγηση για το πρόβλημα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν πολλοί προλετάριοι στις μέρες μας, την επιλογή που υποχρεώνονται να κάνουν ανάμεσα στο να ζεστάνουν τα σπίτια τους, ή να βάλουν φαγητό στο μεσημεριανό τραπέζι.

Σε αυτό το σημείο, οι συστημικοί αναλυτές έχουν πάλι έτοιμη μια διαφορετική απάντηση. Στην ρίζα της ανοδικής πορείας των τιμών βρίσκεται η κατακόρυφη αύξηση στη χονδρική τιμή της ενέργειας και του ρεύματος που πληρώνουν για την αγορά του οι πάροχοι ενέργειας. Όπως παντοτε, και σε αυτή την περίπτωση το παραμύθι έχει δράκο και δεν είναι άλλος από τον αγαπημένο αποδιοπομπαίο τράγο της υπερεθνικής ελίτ, την Ρωσία. Για τον πανικό στις διεθνείς αγορές ενέργειας μαθαίνουμε ότι ευθύνεται αποκλειστικά και μόνο η Ρωσία, που δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο που εξάγει σαν όπλο , έτσι ώστε να υποχρεώσει την υπερεθνική ελίτ σε υποχώρηση στο θέμα της Ουκρανίας.vii Από την πλευρά της , η Ρωσία διακηρύσσει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η άνοδος των τιμών στην αγορά ενέργειας δεν είναι δικό της έργο και ότι συνεχίζει να εκπληρώνει κανονικά τις συμβατικές της υποχρεώσεις, με βάση τις συμφωνίες που έχουν υπογράψει οι ρωσικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αν κάτι επέδρασε αρνητικά στην συνισταμένη της προσφοράς και οδήγησε τις τιμές να εκτοξευτούν, αυτό ήταν η άρνηση του γερμανικού κοινοβουλίου , κατόπιν πολιτικών πιέσεων των ΗΠΑ, να επικυρώσουν τη συμφωνία μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας για την κατασκευή του αγωγού Nordstream 2, που θα παρακάμψει την εχθρική για τα ρωσικά συμφέροντα Ουκρανία και θα εξαγάγει το ρωσικό αέριο απευθείας στο έδαφος της ΕΕ.viii Για να χρησιμοποιήσουμε το νεοφιλελεύθερο ιδίωμα του συρμού, οι “αγορές” απεχθάνονται τον οικονομικό “ανορθολογισμό” απ’ όπου κι αν προέρχεται. Τουτέστιν, μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, η τιμή του αερίου εκτινάχτηκε με τις χώρες της περιφέρειας όπως η Ελλάδα, που εισάγει το 66% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από την Ρωσία, να πληρώνουν τελικά το υψηλότερο τίμημα για τις γεωπολιτικές μαγκιές των ΗΠΑ.ix

Εκείνο που είναι τρομερό είναι η ευκολία με την οποία οι εντολοδόχοι του κεφαλαίου που παριστάνουν πως κυβερνούν, νίπτουν τας χείρας τους για το ζήτημα της ακρίβειας και δηλώνουν αναρμόδιοι, εφόσον όπως δήλωσε ο κλόουν Γεωργιάδης , το πρόβλημα είναι διεθνές, έχει τις ρίζες του έξω απ’ την Ελλάδα και γι’ αυτό απλώς θα πρέπει να υπομένουμε καρτερικά “για μερικά χρόνια”, χωρίς βέβαια να διαφαίνεται από πουθενά η πιθανότητα για μια αντιστροφή της ανοδικής τάσης των τιμών. Πολύ βολικό πρόσχημα για εκείνη την μερίδα της πολιτικής ελιτ, η οποία τα χρόνια ανάμεσα στο 2008 και το 2015 πέρασε την ελλαδική κοινωνία από φωτιά και σίδερο προκειμένου να εξασφαλίσει οτι η στρατηγική επιλογή του ελληνικού κεφαλαίου για παραμονή στην ΕΕ και ενσωμάτωση της ελληνικής οικονομικής δομής στις διεθνείς αγορές δεν επρόκειτο να κλονιστεί από τις μανιασμένες αντιδράσεις και τις αντιστάσεις των από κάτω. Τότε μιλούσαν για “υπανάπτυκτες Κούβες”, “Αλβανίες” του Χότζα και άλλα τέτοια δυστοπικά, εφόσον η Ελλάδα αποφάσιζε να βγει απο το ευρώ ή την ΕΕ. Τα ράφια στα σούπερ-μάρκετ θα άδειαζαν και η χώρα θα τελούσε σε μια ιδιότυπη απομόνωση αν επέλεγε να αποσυνδέσει την οικονομία της από τις διεθνείς αγορές. Τώρα που τα σούπερ-μάρκετ γεμίζουν με πανάκριβα προϊόντα και οι προλετάριοι βρίσκονται αντιμέτωποι με το δίλημμα “να φάω ή να ζεσταθώ”, μας λεν ότι οι “αγορές” κάνουν κουμάντο και η κυβέρνηση είναι ουσιαστικά ανίσχυρη να παρέμβει στις τάσεις που διαμορφώνονται απο την προσφορά και τη ζήτηση σε διεθνές επίπεδο. Ούτε λόγος βέβαια για να μειώσουν τον εξοντωτικό ΦΠΑ που επιβαρύνει οριζόντια τα προλεταριακά εισοδήματα και καθιστά το κόστος ζωής για τον μέσο άνθρωπο ακριβότερο σχεδόν κατά 1/3, μόνο και μόνο για να διοχετεύονται κεφάλαια στους τραπεζικούς λογ/σμους των δανειστών του κράτους στο εξωτερικό. Όταν είναι να στείλει τους ένστολους μπράβους της για να καταστείλει την μία ή την άλλη διαμαρτυρία, η κυβέρνηση διατυμπανίζει ότι θα επιβάλει τον νόμο και την τάξη με όλα τα μέσα που έχει στη διάθεση της. Όταν το ζήτημα είναι να βοηθηθούν τα πληβειακά στρώματα, η ίδια κυβέρνηση διατρανώνει τον “αντικρατισμό” της και μας πληροφορεί ότι τα χέρια της είναι δεμένα.

Στο παρελθόν οι αναρχικοί υπήρξαν πρωτοπόροι σε δράσεις όπως η δημιουργία καταναλωτικών συνεταιρισμών, τα κινήματα αυτομείωσης, οι καταλήψεις στέγης και οι απεργίες ενοικιαστών, μαζί με άλλες παρόμοιες δράσεις που αναλάμβαναν να οργανώσουν τις συλλογικές αντιστάσεις του προλεταριάτου στα πεδία που αφορούν την κοινωνική αναπαραγωγή του. Είναι νομίζω καιρός να ξαναπιάσουμε το νήμα αυτής της κινηματικής εμπειρίας, εφόσον στις μέρες μας τα εργαζόμενα στρώματα είναι υποχρεωμένα να διεκδικήσουν και πάλι την πρόσβαση σε αγαθά που τα προηγούμενα χρόνια οι κατώτερες τάξεις θεωρούσαν σε κάποιον βαθμό δεδομένα.x

(αρχική εικόνα: Survival of the Fattest, του Jens Galschiot).

i L. Van der Walt, Black Flame (AK Press), σελ. 46.

ii W. Bonenfeld, The Permanence of Primitive Accumulation: Commodity Fetishism and Social Constitution , https://libcom.org/files/PrimAccum.pdf.

iii https://eand.co/its-not-a-supply-chain-crisis-it-s-a-failing-economy-b5f8aee2064c.

iv Για μια ιστορική αναδρομή στον τρόπο με τον οποίο η αντικαπιταλιστική κριτική στην εξουσία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου οδηγησε σε αντισημιτικές συνεπαγωγές με πρωτοστάτες τύπους σαν τον Drumond, βλ. E. Traverso, Το τέλος της εβραϊκής νεοτερικότητας (Εκδόσεις του 21ου), σελ. 115-124.

v Ο Πολάνυϊ αναφέρει το παράδοξο του οικονομολόγου Giammaria Ortes, ο οποίος πίστευε στα σοβαρά πως , “ο πλούτος ενός έθνους είναι ανάλογος με τον πληθυσμό του και με τη φτώχεια του”. Στο K. Polanyi, Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός (Νησίδες), σελ. 103.

vi https://www.mention-me.com/blog/sectors-thriving-during-coronavirus-lockdown& https://www.theguardian.com/business/2022/jan/29/from-milk-to-crisps-why-the-price-of-basic-food-items-is-rising.

vii https://www.bruegel.org/2022/01/can-europe-survive-painlessly-without-russian-gas/.

viii https://www.bbc.com/news/business-59306223.

ix https://tass.com/economy/1372799.

x https://libcom.org/tags/rent-strikes.

Το alerta.gr αποτελεί μια πολιτική προσπάθεια διαρκούς παρουσίας και παρέμβασης, επιδιώκει να γίνει κόμβος στο πολύμορφο δικτυακό τοπίο για την διασπορά ριζοσπαστικών αντιλήψεων, δράσεων και σχεδίων στην κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης… Η συνεισφορά είναι ξεκάθαρα ένα δείγμα της κατανόησης της φύσης του μέσου και της ανάγκης που υπάρχει για να μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλώνει. Για όποιον/α θέλει να συνδράμει ας κάνει κλικ εδώ

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά “Αυτό το πράγμα που αποκαλούμε Ντονμπάς στην πραγματικότητα δεν υπάρχει... δεν είναι παρά ένας ορισμός που μας επιβλήθηκε από την Ρωσική Ομοσπονδία”. Oleksyi Danilov, 24/03/2021i “Ο στόχος των Συμφωνιών του Μινσκ είναι να...

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο]

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο] Με παλαιστινιακές σημαίες στα χέρια έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου στα Προπύλαια, κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 25ης Μαρτίου στην...

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας Κανένας δεν επαναστατεί επειδή έτσι του κάπνισε, επειδή δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει, επειδή βαριόταν αφόρητα μια κάποια μέρα της ζωής του. Κανένας δεν εξεγείρεται επειδή το διάβασε σε κάποια βιβλίο, επειδή πέρασε χρόνια να...

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ Στις 25 Μαρτίου του 1873 γεννήθηκε στο Μάϊντς της Δυτικής Γερμανίας, ο αναρχικός θεωρητικός και ιστορικός Ρούντολφ Ρόκερ από μια οικογένεια Kαθολικών ειδικευμένων εργατών. Ο Ρόκερ ήταν γνωστός για την ενεργό δράση του...

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) | Γνωστός – Άγνωστος

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) Το νέο βίντεο από το κανάλι Γνωστός - Άγνωστος που περιλαμβάνει animated βίντεο ιστορίας (ελληνικής και παγκόσμιας), ψυχολογίας και κοινωνικών θεμάτων. https://www.youtube.com/watch?v=JLN5UWxPdIk Oι έλληνες τσιφλικάδες που...

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού. Αναδημοσίευση από την Αέναη Κίνηση. Σφαγή Capaci, ξεκινά η «στρατηγική της έντασης» με δυναμίτη, δεύτερο επεισόδιο, από τα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος με άρωμα μαφίας. Στις 19 ιουλίου, πάντα...

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων – Καματερού

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων - Καματερού Tην Παρασκευή 1η Μαρτίου παρευρεθήκαμε ως καλεσμένοι ομιλητές, μαζί και με την συλλογικότητα Πέλοτο από την Ξάνθη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η...

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη Ανακοίνωση ειδικευόμενων ψυχιάτρων του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων για την κατάσταση που επικρατεί στην Ψυχιατρική Κλινική του νοσοκομείου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά όπως φαίνεται από τις...

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα;

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα; Από την Πρωτοβουλία ενάντια στα ΕΛΠΕ. Ανακοινώθηκε η διεξαγωγή 2 νέων ερευνών (1) σχετικά με τη δυσοσμία στην περιοχή με τη συνεργασία, μεταξύ άλλων φορέων, του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου  και του ΑΠΘ. Χρηματοδότης της μια...

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς»)

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς») «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σαν να λέμε, δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα» Κ. Μαρξ, Η 18η...