Ο αντίκτυπος της παγκόσμιας πανδημίας λόγω της εξάπλωσης του κορονoϊού θα έχει μακροχρόνιες συνέπειες και, με πολλές δυνατότητες, θα επιταχυνθεί η δυναμική της αναδιάρθρωσης του καπιταλισμού που είναι ήδη σε εξέλιξη. Η ξαφνική επιβολή της τηλεργασίας και της έξυπνης εργασίας, η διαφορά στην οποία θα επιστρέψουμε αργότερα, βάζει τα χαρτιά στο τραπέζι για πολλές εταιρείες. Ταυτόχρονα, θέτει βαριά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της διδασκαλίας όλων των επιπέδων. Το ζήτημα των ψηφιακών υποδομών, ο σχεδιασμός και η διαχείριση τους αναδύεται έντονα. Οι γίγαντες του καπιταλισμού πλατφόρμας όπως η , Google πρώτα απ ‘όλα, κατάφεραν να πάρουν την μπάλα προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε μειωμένες ή προσφέρουσες τιμές τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Τα γραφεία Τύπου τους παρουσιάζουν αυτήν την απόφαση ως αποτέλεσμα της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης». Δεν είναι όμως έτσι: είναι η συνεκτική ανάπτυξη της λογικής της πλατφόρμας και η σθεναρή βούληση να οικοδομήσουμε ολιγοπώλια, αν όχι μονοπώλια.
Πολυεθνικές εταιρείες όπως η Google ή η Amazon έχουν συχνά δείξει ότι είναι πρόθυμες να εργαστούν με οικονομική απώλεια προσφέροντας υπηρεσίες σε τιμές ευκαιρίας, εντείνοντας τον ανταγωνισμό και δημιουργώντας ολιγοπωλιακές θέσεις. Το καταφέρνουν να το κάνουν επειδή έχουν μεγάλες πλάτες: ρευστότητα, κάθετη και οριζόντια ολοκλήρωση, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές. Το ακριβώς αντίθετο των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Η Amazon είναι γνωστή ως γίγαντας ηλεκτρονικού εμπορίου, αλλά δεν είναι αυτή η βασική της δραστηριότητα: Η Amazon παρέχει πλατφόρμες διαχείρισης και επεξεργασίας δεδομένων μέσω των υπηρεσιών cloud computing , Η AWS. το λιανικό εμπόριο είναι μια δραστηριότητα που επιτρέπει την αποστράγγιση, με τη σειρά της, των δεδομένων ώστε να εκτιμηθούν παρέχοντας μια υπηρεσία χαμηλού περιθωρίου που η εταιρεία μπόρεσε να αντέξει ελαχιστοποιώντας το κόστος εργασίας, τόσο μέσω ενός επιδέξιου – και εγκληματικού – συστήματος συμβάσεων που ανατέθηκε στην αλυσίδα εφοδιασμού που μέσω της εφαρμογής ολοένα και πιο εξελιγμένων αλγορίθμων διαχείρισης ροής εργασίας , επέτρεψαν την εξάλειψη ή τη μείωση του κόστους συντήρησης στελεχών χαμηλού και μεσαίου δυναμικού όσο το δυνατόν περισσότερο.
Η ίδια εκπαίδευση των αλγορίθμων διαχείρισης φυσικών αγαθών για το λιανικό εμπόριο πραγματοποιήθηκε μέσω της μαζικής χρήσης ενός μοντέλου υψηλής έντασης εργασίας, μιας πραγματικής γραμμής συναρμολόγησης δεδομένων, που έκανε χρήση της εργασίας χιλιάδων “μηχανικών Τούρκων” , όπως λέγονται στην ορολογία του Αμαζονίου, παίρνοντας το όνομα του παλιού παίχτη σκακιού automaton που προκάλεσε θαύματα στα ευρωπαϊκά δικαστήρια του δέκατου όγδοου αιώνα, αλλά αυτό ελέγχονταν από έναν master σκακιού κρυμμένο μέσα. Αυτοί οι τουρκικοί μηχανικοί του 21ου αιώνα, επιπλέον, πληρώνονται μέσω κουπονιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για αγορές στο Amazon, δημιουργώντας ένα εντελώς κλειστό οικοσύστημα.
Τα κέρδη επενδύθηκαν στη δημιουργία μιας υπηρεσίας όπως η AWS η οποία, με τη σειρά της, επωφελήθηκε από τις χαμηλές τιμές πρόσβασης υπηρεσιών σε σύγκριση με τον ανταγωνισμό, των IBM, Google και Microsoft , στην αγορά cloud computing, για να αποκτήσει μια θέση πρωταρχικής σημασίας σε αυτήν την αγορά. Η Amazon κυριαρχεί επί του παρόντος στον κλάδο λιανικής πώλησης διαδικτύου και στον τομέα υπολογιστικού νέφους (cloud computing ) που απευθύνεται σε εταιρικούς και δημόσιους φορείς.
Η Amazon έχει δει τον τομέα της λιανικής να ανεβαίνει στα ύψη τους τελευταίους δύο μήνες λόγω της αδυναμίας να πάμε σε κοντινά καταστήματα. Κατά τη διάρκεια του κλειδώματος, οι συσκευές συνέχισαν να σπάνε, χάρη στη δυσάρεστη πρακτική της προγραμματισμένης απαρχαίωσης και εκείνοι που έπρεπε να τις αντικαταστήσουν συχνά έπρεπε να στραφούν στο Amazon. Όσοι έμειναν στο σπίτι αγόρασαν βιβλία και τα αγόρασαν μέσω του Amazon. Ήθελαν να δούν ταινίες και σειρές για να σκοτώσουν, σωστά, την ώρα τους και το έκαναν μέσω του Amazon Prime Video. Ή το έκαναν μέσω ενός λογαριασμού Netflix , ο οποίος δεν προέρχεται από την Amazon, αλλά βασίζει ολόκληρο το σύστημά του στην πλατφόρμα υπολογιστών cloud της AWS. Αυτή είναι η Amazon.
Το Google είναι γνωστό ως μηχανή αναζήτησης. Δεν είναι όμως έτσι: Η Google παρέχει ένα πλήρως ενσωματωμένο ψηφιακό οικοσύστημα. Δωρεάν για ιδιωτικούς χρήστες, επι πληρωμή για επαγγελματίες και δημόσιους χρήστες. Προς το παρόν, είναι η πλατφόρμα που κερδίζει από την ξαφνική εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης: έχει “υπεύθυνα” προσφέρει την πλατφόρμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του Google Scholar σε σχολεία όλων των βαθμίδων και επιπέδων που έπρεπε να συνεχίσουν τη διδασκαλία σε μια κατάσταση που δεν ήταν σε θέση να διαχειριστούν διαφορετικά. Σε αντάλλαγμα? Σε αντάλλαγμα, κάθε μαθητής και δάσκαλος πρέπει να έχει λογαριασμό στο Google, τον οποίο πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει και για ιδιωτικούς σκοπούς του (ανταλλαγή αλληλογραφίας, απομακρυσμένη αποθήκευση δεδομένων μέσω του Google Drive, πλοήγηση στο διάστημα μέσω υπηρεσιών χαρτών, αναζητήσεις ιστού κ.λπ.). Η Google λαμβάνει δεδομένα, δηλαδή την πρώτη ύλη για το επιχειρηματικό της μοντέλο: τη συλλογή, τον μετασχηματισμό και την πώληση ψηφιακών δεδομένων. Εκείνοι που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες αυτής της εταιρείας προσφέρουν μαζικά την ευκαιρία να εκτιμήσουν ολόκληρη τη ζωή τους.
Πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τώρα την ανάγκη να αποφασίσουν πώς θα διαχειριστούν τις μη μεταποιητικές ροές εργασίας το επόμενο έτος. Δεν μπορούν να αποκλειστούν νέες αναδρομές από αυτήν την πανδημία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέα γενικευμένα κλεισίματα. Αυτές οι εταιρείες θα πρέπει να αποφασίσουν σε ποιες πλατφόρμες θα βασίσουν τη διαχείριση των επιχειρηματικών δεδομένων τους και πιθανότατα θα καταλήξουν να στραφούν στις σουίτες της Google. Οι μεγαλύτερες, που έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν επενδύσεις ή έχουν ήδη πραγματοποιήσει, θα διατηρήσουν αυτές τις υπηρεσίες εσωτερικευμένες, επίσης για την προστασία των δεδομένων τους, πραγματοποιώντας επενδύσεις στις ψηφιακές τους υποδομές. Οι μικρές δεν θα κάνουν αυτήν την επιλογή, είτε λόγω έλλειψης ρευστότητας, είτε λόγω έλλειψης πραγματικής ψηφιακής κουλτούρας μεταξύ των διαχειριστών.
Περιττό να πούμε, εν πάση περιπτώσει, το κόστος αυτών των μαζικών αναδιαρθρώσεων θα μετακυλιστεί στους εργαζόμενους, εκτός εάν συμβεί μαζική κινητοποίηση. Οι εξαιρέσεις από τους κανόνες που διέπουν την απομακρυσμένη εργασία αποφασίστηκαν από την κυβέρνηση και επέτρεψαν σε εταιρείες που κατέφυγαν σε αυτές τις νέες μορφές εργασίας να επιβάλουν, για παράδειγμα, τη χρήση ιδιωτικών υπολογιστών και συνδέσεων που πληρώθηκαν από την τσέπη των υπαλλήλων τους. Ταυτόχρονα, το ζήτημα της ασφαλιστικής κάλυψης για ατυχήματα κατά τις ώρες εργασίας παρέμεινε σε αναστολή. Οι ίδιες ώρες εργασίας, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν επεκταθεί πολύ πέρα από τις κανονικές οκτώ ώρες και έχει περάσει η ολέθρια έννοια της συνεχούς διαθεσιμότητας. Η απομακρυσμένη εργασία που πραγματοποιείται με αυτόν τον τρόπο κινδυνεύει να υπονομεύσει την ίδια έννοια της απουσίας λόγω ασθένειας και βλέπουμε ήδη αφεντικά και στελέχη να στέλνουν μηνύματα στο whatsapp στους υφισταμένους τους στους οποίους λένε: «Αλλά σοβαρά είστε τόσο άρρωστοι που δεν μπορείτε καν να ελέγξετε τα email και να συμπληρώσετε ένα φύλλο excel; Δεν απαιτείται καν να έρθετε στο γραφείο … “. Από την άλλη πλευρά, η επιβολή αυτών των μορφών εργασίας που δικαιολογούνται από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης διέγραψε εντελώς την έννοια της εθελοντικής εργασίας από απόσταση, η οποία αντ ‘αυτού ήταν βασικό σημείο της νομοθεσίας.
Όπως αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του άρθρου, υπάρχει συχνά σύγχυση μεταξύ της τηλεργασίας και της έξυπνης εργασίας που χρησημοποιούνται ως συνώνυμα. Στην πραγματικότητα είναι δύο διαφορετικές έννοιες. Η τηλεργασία είναι απλώς μια απομάκρυνση του χώρου εργασίας έξω από το γραφείο. Οι ώρες εργασίας, η διαχείριση διακοπών, η διαχείριση της ροής εργασίας παραμένουν αμετάβλητες.
Το Smartworking, από την άλλη πλευρά, είναι ένα μοντέλο που αναφέρεται στη διαχείριση της ροής εργασιών που ανατίθεται στον μεμονωμένο εργαζόμενο ή – το πολύ πολύ – στην ομάδα στην οποία αυτός ανήκει. Ένας στόχος και μια προθεσμία ορίζονται, η διαχείριση του έργου σε αυτό το πλαίσιο είναι έργο του εργαζομένου και όχι της εταιρείας. Είναι ένα μοντέλο που, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα για τον εργαζόμενο ο οποίος, εάν είναι εξοπλισμένος με τις κατάλληλες ατομικές και συλλογικές σχέσεις δύναμης, μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τη διάκριση μεταξύ χρόνου ζωής και χρόνου εργασίας, αποφυγή μετακίνησης, εργασία με ώρες διαχείριση με μεγαλύτερη ελευθερία.
Αναρωτιέται κανείς αν πηγαίνουμε σε μια κατεύθυνση στην οποία θα δημιουργηθούν δύο κατηγορίες εργαζομένων: μερικοί, ανειδίκευτοι, που θα εργαστούν στην τηλεργασία, με το φορτίο του άγχους και της αποξένωσης όπως από πολλούς ανθρώπους αναφέρθηκε, ενώ άλλοι, πιο εξειδικευμένοι και δύσκολο να αντικατασταθούν, αντ ‘αυτού θα επωφεληθούν από μορφές έξυπνης εργασίας αλλά πάντα με την Δαμόκλειο σπάθη μιας πίεσης για μεγαλύτερη απόδοση και παραγωγικότητα – το έχουμε ήδη ακούσει: βρισκόμαστε σε κρίση, είναι καιρός για θυσίες – από την εταιρεία, υπό ποινή υποβάθμισης. Σε κάθε περίπτωση, και οι δύο αυτές μορφές θα πρέπει να βασίζονται σε μια μαζική χρήση ψηφιακών υποδομών, που διαχειρίζονται εσωτερικά από την εταιρεία ή ενοικιάζονται από κάποια πλατφόρμα.
Σε αυτό το σημείο, το ολοκληρωτικό όνειρο των Data Lords θα διαμορφωθεί: να κάνει τις ροές δεδομένων που αποτελούν την αφαίρεση των ατομικών εμπειριών να περάσουν από τα συστήματά τους. Υπάρχουν εκείνοι που θα εργαστούν σε πλατφόρμες που παρέχονται από την Google, ή παρόμοιες με αυτές, σε εταιρείες και μετά τις ώρες εργασίας θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις ίδιες πλατφόρμες για ιδιωτική χρήση. Ένας τεράστιος όγκος δεδομένων που θα μπορούν να εξάγουν, να μοντελοποιήσουν και να εκτιμήσουν αυτές οι πλατφόρμες.
Υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι αυτή η κρίση αντιπροσωπεύει την οριστική εμπλοκή της μηχανής του καπιταλισμού: η παραγωγή και η κατανάλωση πλήττονται ταυτόχρονα και λείπει η καταστροφή των κλασικών παραγωγικών δυνάμεων αυτής της «δημιουργικής καταστροφής» που ο καπιταλισμός υλοποιεί γενικά μέσω πολέμων. Τα θεμέλια για έναν νέο κύκλο συσσώρευσης ίσως να απουσιάζουν: ο καπιταλισμός θα αρχίσει να περιστρέφεται προτού κατακτηθεί. Αλλά είμαστε σίγουροι ότι είναι έτσι; Η επέκταση της οικονομίας των δεδομένων, η οποία βασίζεται σε ένα εξορυκτικό μοντέλο, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα αλλαγή φάσης. Σίγουρα αντιμετωπίζουμε μια καταστροφική διακλάδωση και θα πρέπει να εμφανιστούν νέα μοντέλα.
Λόρκον
https://umanitanova.org/?p=12107
