Ο Τζέιμς Γκιγιώμ (James Guillaume), (16 Φεβρουαρίου 1844, Λονδίνο – 20 Νοεμβρίου 1916, Παρίσι) ήταν σημαντικό μέλος της Ομοσπονδίας Jura, αναρχικής πτέρυγας στην Α’ Διεθνή. Αργότερα, ο Guillaume θα αναλάβει ενεργό ρόλο στην ίδρυση της Αναρχικής St. Imier Διεθνούς. Σε ένα δοκίμιο του το 1876, “Ideas on Social Organization,”, ο Guillaume θα διατυπώσει τις θέσεις του σχετικά με τη μορφή που πρόκειται να έχει μετα-επαναστατική κοινωνία, εκφράζοντας τις θέσεις της κολεκτιβιστικής αναρχικής τάσης που μοιράστηκαν από κοινού με τον Μιχαήλ Μπακούνιν και άλλους αναρχικούς που συμμετείχαν στην Α’ Διεθνή.
Τζέιμς Γκιγιώμ (James Guillaume) «Φεντεραλισμός» (1871)
Στο δεύτερο τεύχος του Solidarité, τον Απρίλιο του 1871, ο Τζέιμς Γκιγιώμ συνεισέφερε με αυτό το απόσπασμα για τις αρχές της φεντεραλιστικής οργάνωσης, στο κείμενο του για την Κομμούνα του Παρισιού.
Φεντεραλισμός
Ο αληθινός χαρακτήρας της επανάστασης που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι ξεκίνησε να περιγράφεται με τόσο έντονο τρόπο που ακόμα κι εσείς, τα μυαλά που δεν είναι εξοικειωμένα με τις πολιτικές θεωρίες, μπορείτε τώρα να την αντιληφθείτε ξεκάθαρα.
Η επανάσταση του Παρισιού είναι φεντεραλιστική.
Ο παρισινός λαός θέλει να έχει την ελευθερία να οργανωθεί όπως ο ίδιος κρίνει, χωρίς η υπόλοιπη Γαλλία να πρέπει να αναμιχθεί με τις παρισινές υποθέσεις. Την ίδια στιγμή, ο παρισινός λαός παραιτείται από την παρέμβαση στις υποθέσεις άλλων περιοχών, προτρέποντάς τες να οργανωθούν κατά βούληση, στις αρχές της κοινοτικής αυτονομίας.
Οι διάφοροι οργανισμοί που θα μπορούσαν κατ ‘αυτόν τον τρόπο να συγκροτηθούν ελεύθερα, θα μπορούσαν στη συνέχεια να συνενωθούν ελεύθερα προκειμένου να εγγυηθούν αμοιβαία τα δικαιώματα και την ανεξαρτησία τους.
Είναι σημαντικό να μην συγχέουμε τον φεντεραλισμό, όπως κατανοείται στην Κομμούνα του Παρισιού με τον λεγόμενο φεντεραλισμό των κρατών της Ελβετίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Η Ελβετία είναι απλώς ένα ομοσπονδιακό κράτος και ο τελευταίος όρος από μόνος του εκφράζει ήδη όλες τις διαφορές μεταξύ αυτών των δύο συστημάτων. Η Ελβετία είναι κράτος, δηλαδή μια εθνική ενότητα και ως αποτέλεσμα, παρά την ομοσπονδιακή της φυσιογνωμία, το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της είναι το έθνος στο σύνολο του. Τα καντόνια, αντί να θεωρούνται ξεχωριστές οντότητες απολύτως αυτοδύναμες, αποτελούν κλάσματα ενός συνόλου που ονομάζεται ελβετικό έθνος. Ένα καντόνι δεν έχει την αυτοδιάθεση του. Mπορεί πράγματι, σε κάποιο βαθμό, να διαχειριστεί τις δικές του υποθέσεις, αλλά δεν διαθέτει πραγματική αυτονομία. Οι νομοθετικές του ικανότητες περιορίζονται από το ομοσπονδιακό σύνταγμα το οποίο δεν είναι απόρροια κοινής συμφωνίας, με την πραγματική έννοια της όρου. Δεν έγινε αποδεκτό από κάθε κόμμα, αλλά επιβλήθηκε στα καντόνια με την αρχή της πλειοψηφίας. Ένα καντόνι δεν έχει το δικαίωμα να καταγγείλει την ομοσπονδιακή συμφωνία, ενώ απαγορεύεται να εγκαταλείψει την ομοσπονδία. Απαγορεύεται επίσης, όπως βλέπουμε αυτήν τη στιγμή στις υποθέσεις του Tessin, να διαιρεθούμε και να σχηματίσουμε νέα καντόνια. Η παραμικρή πολιτική ή σοσιαλιστική κίνηση, όπως μια απεργία, μπορεί να φέρει τα ομοσπονδιακά στρατεύματα στο καντόνι.
Έτσι, η φεντεραλιστική οργάνωση στην Ελβετία υπάρχει μόνο στα λόγια. Το ζήτημα δεν είναι η ομοσπονδία που είναι το πραγματικό όνομα του ελβετικού συστήματος, αλλά η αποκέντρωση. Η Ελβετία αντιλαμβάνεται ‘’στενά’’ το σύστημα που είχε καθιερωθεί στη Γαλλία από το σύνταγμα του 1791. Η Συνέλευση των Βερσαλλιών, «εμπνευσμένη από τις μεγάλες αρχές του 1789», προτείνει να αποκατασταθεί προκειμένου να φαίνεται ότι έχει ενδώσει στις φεντεραλιστικές φιλοδοξίες. Ο φεντεραλισμός, με την έννοια που του έδωσε η Κομμούνα του Παρισιού, και αυτή που του δόθηκε πριν από πολλά χρόνια από τον μεγάλο σοσιαλιστή Προυντόν, ο οποίος περιέγραψε για πρώτη φορά επιστημονικά τη θεωρία, η ομοσπονδιακή οργάνωση εκφράζει πάνω από όλα την άρνηση του έθνους και του κράτους. Για τον φεντεραλισμό, δεν υπάρχει πλέον έθνος, δεν υπάρχει πλέον εθνική ή εδαφική κυριαρχία. Υπάρχει μόνο μία συσσωμάτωση από ομοσπονδιοποιημένες κομμούνες, μια συσσωμάτωση της οποίας καθοριστική αρχή είναι η υπεράσπιση των συμφερόντων των συμβαλλομένων μερών της ομοσπονδίας. Κατά συνέπεια δεν έχει καμία σχέση με τον εθνικισμό ή την εδαφική κυριαρχία. Δεν υπάρχει ένα επιπλέον κράτος, δεν υπάρχει μια επιπλέον κεντρική εξουσία ανώτερη από τις ομάδες για να τις επιβάλλει την εξουσία της. Υπάρχει μόνο η συλλογική δύναμη που προκύπτει από την ομοσπονδία των ομάδων και εκείνη η συλλογική δύναμη, η οποία δρα για την διατήρηση και εγγύηση του ομοσπονδιακού συμβολαίου. Μια αληθινή συναλλαγματική συμφωνία αυτή τη φορά, που ορίζεται από την κάθε ξεχωριστή μεριά. Αυτή η συλλογική δύναμη λέμε ότι δεν γίνεται ποτέ να προϋπάρχει και να είναι ανώτερη από τις ομοσπονδιακές ομάδες. Κάτι αντίστοιχο με αυτό που είναι σήμερα το κράτος για την κοινωνία και τις κομμούνες. Επομένως, το συγκεντρωτικό έθνος – κράτος δεν υφίσταται πλέον και οι κομμούνες απολαμβάνουν την πληρότητα της αυτοδιάθεσης τους. Πρόκειται για μια πραγματική αναρχία, μια απουσία κεντρικής εξουσίας.
Αλλά ας μην πιστέψουμε ότι από τη στιγμή που έχουμε καταστείλει τα κράτη και τον εθνικισμό, ο φεντεραλισμός θα μας οδηγήσει στον απόλυτο ατομικισμό, στην απομόνωση και στον εγωισμό. Όχι, ο φεντεραλισμός είναι σοσιαλιστικός και γι ‘αυτό η αλληλεγγύη είναι αδιαχώριστη από την ελευθερία. Οι κομμούνες ενώ παραμένουν απολύτως αυτόνομες, αισθάνονται αλληλέγγυες χωρίς να θυσιάζουν τίποτα από την ελευθερία τους. Για να το θέσουμε καλύτερα, για να διασφαλιστεί καλύτερα η ελευθερία τους, συνδέονται στενά με ομοσπονδιακές συμφωνίες, οι οποίες ορίζουν ό,τι σχετίζεται με τα κοινά τους συμφέροντα. Τις μεγάλες δημόσιες υπηρεσίες, την ανταλλαγή προϊόντων, την εγγύηση των ατομικών δικαιωμάτων και την αμοιβαία βοήθεια σε περιπτώσεις επιθέσεων.
Ας ξεπεράσει επιτέλους ο γαλλικός λαός την κακοτυχία του, ας ανοίξει τα μάτια του στο φως της αλήθειας. Ας είναι το 1871 ο εμπνευστής της Φεντεραλιστικής και Κοινωνικής Δημοκρατίας, όπως ήταν το 1793 οι διακηρυκτές των δικαιωμάτων των ανθρώπων. Η Ευρώπη, που διατηρείται από τη γοτθική αποκατάσταση με την οποία η Γερμανική Αυτοκρατορία την απειλεί, θα λάμπει στο εγγύς μέλλον, τις ημέρες της ελευθερίας και της ισότητας.
Πηγή: https://www.libertarian-labyrinth.org/bakunin-library/james-guillaume-federalism-1871/