Απο Τους JEAN DE PEÑA και, NINA HUBINET 24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2020
Από την αρχή του περιορισμού, που αντιμετωπίζει την έλλειψη ανταπόκρισης των δημόσιων αρχών της Μασσαλίας, αρκετές ομάδες πολιτών έχουν οργανώσει συλλογές και διανομές τροφίμων προς όφελος εκείνων που πλήττονται περισσότερο από την οικονομική ύφεση. Μια ώθηση εντυπωσιακής αποτελεσματικότητας, απαραίτητη όταν η δημόσια βοήθεια, που φτάνει αργά, παραμένει πολύ ανεπαρκής.
Κάποιος μπορεί να σκεφτεί μια πρόχειρη πορεία εμποδίων, για να αποσπάσει την προσοχή των παιδιών κατά τη διάρκεια του περιορισμού: μια σειρά από τσάντες, τσάντες για ψώνια και καροτσάκια διαφορετικών σχημάτων και χρωμάτων, τοποθετημένα ένα μέτρο μεταξύ τους, μαιάνδρους στους πρόποδες των δύο μπαρ με δώδεκα ορόφους όπου οι πετσέτες χαϊδεύουν τα πιάτα. Δεν είναι ακόμη 10πμ, στο Maison Blanche, μια άθλια πόλη στις βόρειες περιοχές της Μασσαλίας όπου ζουν περισσότερα από 1.300 άτομα. Η διανομή θα πρέπει να ξεκινήσει το μεσημέρι και κανένα παιδί δεν θα παίξει πάνω από τις τσάντες. Έμειναν στο σπίτι – κάποια απο αυτά σε ανθιυγιεινά καταλύματα – ενώ ένας από τους γονείς τους ήρθε να πάρει ένα δέμα φαγητού.
“Έβαλα την τσάντα μου εκεί για να σηματοδοτήσω τη θέση μου”, επισημαίνει η Saleha, μητέρα δύο παιδιών πέντε και οκτώ ετών, κάτοικος της γειτονικής πόλης Jean-Jaurès. «Ο σύζυγός μου είναι άρρωστος με την πλάτη του, δεν μπορεί να δουλέψει. Με μόνο δύο RSA και τα παιδιά που δεν έχουν πλέον την καντίνα, είναι περίπλοκο », αναστενάζει, το πέπλο αναδιπλώθηκε πάνω από το στόμα και τη μύτη ως μάσκα. “Έφτασα στις 8 το πρωί, αλλά μερικοί άνθρωποι έβαλαν τις τσάντες τους στις 6 το πρωί”, λέει. Η σειρά των τσαντών περνά γύρω από το κτ’ηριο του μπαρ και εκτείνεται για πάνω από 500 μέτρα πίσω από αυτό.
“Οι άνθρωποι βοηθούν τους ανθρώπους”
Για τον τελευταίο μήνα, αυτές οι διανομές πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Κάθε φορά, εμφανίζονται αρκετές εκατοντάδες άτομα. «Την Τετάρτη [15 Απριλίου], υπήρχαν 663 άτομα», λέει ο Naïr Abdallah. Εφόσον δεν είχαμε αρκετά πράγματα για όλους, πήραμε τον αριθμό τηλεφώνου περίπου 200 ατόμων που δεν μπορούσαν να γεμίσουν τις τσάντες τους και πήγαμε να τους τα παραδώσουμε στα σπίτια τους το απόγευμα, ή τους ζητήσαμε να επιστρέψουν την επόμενη μέρα “,συνεχίζει. Αυτός ο 28χρονος οδηγός λεωφορείου συντονίζει την ομάδα δώδεκα εθελοντών – συμπεριλαμβανομένων τριών αστείων και παράξενων εφήβων – που είναι απασχολημένοι σε ένα σκοτεινό δωμάτιο στο ισόγειο ενός από τα κτίρια, για να προετοιμάσουν πακέτα ζυμαρικών, μπουκάλια λάδι, κουτιά σαρδέλας ή χυμούς φρούτων που θα γεμίσουν τις σακούλες.
- Λευκός Οίκος, μια άθλια πόλη στις βόρειες περιοχές της Μασσαλίας όπου ζουν περισσότερα από 1.300 άτομα / © Jean de Peña
Δεν είναι μια φιλανθρωπική ένωση ή ένα κοινωνικό κέντρο που δημιούργησε αυτή τη διανομή τροφίμων, αλλά μια ομάδα απλών πολιτών, κατοίκων της πόλης ή που, όπως ο Naïr, μεγάλωσαν εκεί αλλά δεν ζουν πλέον εκεί. «Δημιουργήσαμε αυτή τη συλλογικότητα πριν από δύο χρόνια, μετά το θάνατο της Μαρίας, ενός εξάχρονου κοριτσιού που έπεσε από το μπαλκόνι του 12ου ορόφου. Αρχίσαμε να οργανώνουμε τον εαυτό μας για να διαασφαλίσουμε τα περίχωρα της πόλης, να κάνουμε εργαστήρια χορού ή εξόδους για τα παιδιά »,λέει ο νεαρός, χαρισματικός αριθμός της περιοχής. Σε έναν χαμηλό τοίχο πίσω του, ένα γκράφιτι: “Οι άνθρωποι βοηθούν τους ανθρώπους”. Όταν μια πυρκαγιά κατέστρεψε ένα από τα κοινόχρηστα κτίρια τον περασμένο Αύγουστο, η ομάδα διαπραγματεύτηκε με το δημαρχείο για να ξαναστεγάσει τις 24 οικογένειες που επλήγησαν. Ήταν επίσης αυτοί που «συζήτησαν» με τους νεολαίους τον Φεβρουάριο, όταν ο 19χρονος Μεχντί, εμπλεκόμενος σε ληστεία, σκοτώθηκε από την αστυνομία [ 1 ] . Ένα τεράστιο πανό “RIP Mehdi” [ “Ξεκούραση εν ειρήνη”, ξεκούραση εν ειρήνη] σε μαύρο φόντο καλύπτει έναν από τους τοίχους του δωματίου.
- Naïr Abdallah, 28 ετών, οδηγός λεωφορείου και εκκινητής διανομής επισιτιστικής βοήθειας / © Jean de Peña
- Σε πρώτο πλάνο, ο Λευκός Οίκος. Στο βάθος, ο νέος πύργος που χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Jean Nouvel, στεγάζει ιδίως τους εκλεγμένους αξιωματούχους της Μασσαλίας Provence Métropole και εκείνο της ναυτιλιακής εταιρείας CMA CGM / © Jean de Peña
Αρκεί να πούμε ότι για τον Ναίρ και τους συνεργάτες του δεν είναι στην πρώτη τους προσπάθεια όσον αφορά την αυτοοργάνωση. Ενώ η επίσημη πόλη της Μασσαλίας περίμενε την τρίτη εβδομάδα του περιορισμού για να ανακοινώσει οικονομική βοήθεια σε ορισμένες επισφαλείς οικογένειες, φαινόταν φυσικό να αντιδράσουν μόλις αυτός ανακοινώθηκε «Τη δεύτερη μέρα του περιορισμού, οι γείτονες μας είπαν για μια κυρία που δεν έτρωγε πλέον. Την ενγράψαμε και της πήγαμε κάποια ψώνια, εξηγεί ο Naïr. Γρήγορα συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχαν πολλές οικογένειες σε αυτήν την κατάσταση στην πόλη. Έτσι, συλλέξαμε δωρεές και κάναμε την πρώτη διανομή την επόμενη μέρα. “Η Secours populaire τους παρέδωσε 150 δέματα τροφίμων κατά τις πρώτες τρεις εβδομάδες του περιορισμού, οι έμποροι στην πόλη δώρισαν παλέτες προϊόντων και ένα διαδικτυακό γατάκι συγκέντρωσε περισσότερα από 7.800 ευρώ. Παρά την στήρηξη, η ομάδα γρήγορα έφτασε στα όρια της.
“Οι δημόσιες αρχές δεν είναι σε θέση να συντονίσουν, βασίζονται σε συλλογικότητες γειτονιάς”
Στην ουρά όπου περιμένουμε υπομονετικά τη σειρά μας, πολλοί προέρχονται από άλλες περιοχές. “Ζω στο 11ο διαμέρισμα, αλλά αυτή είναι η δεύτερη φορά που ήρθα εδώ με λεωφορείο, γιατί δεν υπάρχει τίποτα εκεί”, λέει ο Rachid, 55 ετών, καθαριστής. Είμαι υπάλληλος, αλλά υπάρχουν πέντε άλλοι εκτός από εμένα που ζούν απο τον μισθό μου, οπότε αναπόφευκτα, στο τέλος του μήνα, δεν μένουν πολλά. Και με μερική ανεργία, πρέπει να περιμένουμε την πληρωμή της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά συμβαίνει αργότερα από το συνηθισμένο », θρηνεί για τον πατέρα του, ο οποίος λέει ότι έχει καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Λίγα μέτρα μακριά, ο Άρτιν, ένας 26χρονος Αλβανός, ήρθε από την περιοχή Saint-Barthélémy για να παραλάβει ένα πακέτο.«Δουλεύω συνήθως σε εργοτάξια, την νύχτα, οπότε για ένα μήνα, δεν έχω κερδίσει ένα ευρώ», λέει ο νεαρός που μόλις είχε ένα δεύτερο παιδί. Πρέπει να συνεχίσω να πληρώνω το ενοίκιο, να βρώ φαγητό, πάνες για το μωρό, και επειδή δεν έχω χαρτιά, βγαίνω πολύ λίγο. “
Ένας ήδη επισφαλής πληθυσμός που έχει αποδυναμωθεί περαιτέρω, τα συστήματα δημόσιας βοήθειας απουσιάζουν για τρεις εβδομάδες, στη συνέχεια ανεπαρκείς, φιλανθρωπικές οργανώσεις που αναγκάζονται να διακόψουν τις ενέργειές τους: αυτή η «συνταγή δυστυχίας» ωθεί πολλούς πολίτες της Μασσαλίας σε αυθόρμητες δράσεις αλληλεγγύης από τα τέλη Μαρτίου. Στις γειτονιές χαμηλού εισοδήματος, ήταν συχνά οι δάσκαλοι των σχολείων που ήταν οι πρώτοι που χτύπησαν το συναγερμό, φοβούμενοι ότι οι μαθητές τους, μερικοί από τους οποίους έκαναν το μόνο πραγματικό γεύμα της ημέρας στην σχολική καντίνα, δεν θα έτρωγαν πλέον το γέυμα τους. Μέσω διαδικτυακών καλαθιών – υπάρχουν περίπου δέκα μέχρι σήμερα – αγοράζουν τρόφιμα τα οποία αναδιανέμουν στις οικογένειες, απευθείας στα σχολεία. Ο δήμος δέχτηκε την περασμένη εβδομάδα ότι λειτουργούν ως ιστότοπος διανομής.
Στο 3ο διαμέρισμα, όπου ένας κάτοικος στους δύο ζει κάτω από το όριο της φτώχειας σύμφωνα με το INSEE, μια ομάδα πολιτών αυτοβοήθειας δημιούργησε μια καθημερινή τηλεφωνική γραμμή δύο ωρών και ένα σύστημα «συντροφικότητας», εμπνευσμένο από ένα Ιταλική εμπειρία. Ένα σπίτι υποστηρίζει μια οικογένεια γειτόνων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. «Σήμερα, αυτό το σύστημα παρακολουθεί 260 οικογένειες, αλλά έχουμε 20 νέα αιτήματα κάθε μέρα! ανησυχεί ο Jonas Chevet, ένας από τους πρωταγωνιστές αυτής της ομάδας αυτοβοήθειας. Είμαστε απλοί άνθρωποι ή εθελοντές που συνήθως έχουν βασική εκπαίδευση. Δεν είναι ο ρόλος μας να οργανώσουμε την επισιτιστική ασφάλεια εκατοντάδων ανθρώπων! αναθυμιάζει.Οι δημόσιες αρχές δεν μπορούν να συντονιστούν. Στηρίζονται σε συλλογικότητες γειτονιών. Χωρίς αυτήν την αλληλεγγύη των πολιτών, ίσως είχαμε ήδη δει λεηλασίες, ταραχές. Και δεν είναι αδύνατο να καταλήξουμε σε υποσιτισμένα παιδιά στο τέλος του περιορισμού. “
Αίτηση πολιτών για την απόκτηση ενός McDonald’s που μετατράπηκε σε πλατφόρμα επισιτιστικής βοήθειας
Η ίδια οργή για την αναποτελεσματικότητα των αρχών διατρέχει τις άτυπες συλλογικές ομάδες, ειδικά όταν οι κοινωνικοί λειτουργοί στην τηλεργασία παραπέμπουν τους δικαιούχους σε αυτούς τους εθελοντές. Αντιμέτωπος με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αυτός ο θυμός έχει γίνει ένας ισχυρός μηχανησμός δράσης. Εάν οι συλλογές και οι διανομές τροφίμων έχουν ρυθμιστεί τόσο αποτελεσματικά, είναι επίσης χάρη στην γνώση έμπειρων δικτύων ακτιβιστών. Όπως η Συλλογικότητα της 5ης Νοεμβρίου, που δημιουργήθηκε μετά την κατάρρευση κτιρίων τον Νοέμβριο του 2018 , η οποία συλλέγει επί του παρόντος δωρεές για εκτοπισμένους.
Το Συνδικάτο των Λαϊκών Γειτονιών της Μασσαλίας (SQPM), που συμμετείχε στον αγώνα των συνδικάτων των McDonald’s στο Saint-Barthélémy [ 2 ] , στις βόρειες περιοχές, φαντάστηκε γρήγορα ότι το εστιατόριο – που τέθηκε σε υποχρεωτική εκκαθάριση τον Δεκέμβριο – θα μπορούσε να γίνει μια πλατφόρμα για οργανωθεί η επισιτιστική βοήθεια. «Πηγαίνοντας για να κάνω τα ψώνια μου, τις πρώτες μέρες του περιορισμού, συνάντησα ανθρώπους που μου είπαν ότι δεν είχαν τίποτα να φάνε», λέει ο Salim Grabsi, ιδρυτικό μέλος της ένωσης και που ζει σε βόρειες γειτονιές. “Έτσι, όταν ακούσαμε τον πρόεδρο στην τηλεόραση να μιλάει για πώληση με τον Κάμελ [Γκουαμάρι, τον πρώην βοηθό διευθυντή του εστιατορίου και αρχηγό του συνδικαλιστικού αγώνα, εκδ.], Είπαμε στους εαυτούς μας”λουκούμι!” “ , Χαμογελάει αυτόν τον άνδρα σαράντα κάτι, υπεύθυνο για εργαστήριο SVT σε ένα κοντινό γυμνάσιο.
- “Όταν ακούσαμε τον πρόεδρο στην τηλεόραση να μιλάει για εταιρείες που ζητούν την απόκτηση, είπαμε” chiche! ” “, Salim Grabsi, Συνδικάτο των συνοικιών της εργατικής τάξης της Μασσαλίας
Επιθυμώντας να «κάνουν τα πράγματα καλά» , έγραψαν επομένως μια επιστολή στον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Γαλλίας των MacDonald, Nawfal Trabelsi, για να του υποβάλουν το αίτημά τους. «Ο εκκαθαριστής ήταν υπέρ, για ίσες ευκαιρίες. Αλλά μετά από μια εβδομάδα αναμονής, κάναμε μια τηλεδιάσκεψη με τον κ. Τραμπέλσι, ο οποίος μας είπε ότι ήμασταν εκτός. Μισή ώρα αργότερα, καταλάβαμε τις εγκαταστάσεις και ανακοινώσαμε την αίτηση των πολιτών για το εστιατόριο! “
Από τις 6 Απριλίου, είκοσι εθελοντές, συμπεριλαμβανομένων πολλών πρώην υπαλλήλων του εστιατορίου, παίρνουν στροφές κάθε μέρα για να λαμβάνουν τους τόνους των τροφίμων – δωρεά από άτομα ή ενώσεις, όπως το Emmaus -, προετοιμάζουν δέματα φαγητού και οργανώνουν την διανομή. «Την πρώτη εβδομάδα, είχαμε δέκα γειτονιές στη λίστα παραληπτών μας. Σήμερα υπάρχουν περίπου τριάντα! « , Δείχνει την Charlotte Juin μπροστά από το τραπέζι όπου είναι καταχωρημένα τα ονόματα των περιοχών και οι αναφορές τους: La Castellane / Ibrahim, Les Oliviers / Hanifa, Plan d’Aou / Amandine…
“Διευθυντής έργου στη συλλογική νοημοσύνη” σε κανονικές ώρες, η Σαρλότ επιβλέπει τον συντονισμό της πλατφόρμας για δέκα ημέρες. Κατά τη διάρκεια μιας πολιτικής συνάντησης στο McDonald’s, ακριβώς, πριν από τις δημοτικές εκλογές, γνώρισε τον Salim και τον Kamel. Το εστιατόριο έχει πράγματι γίνει, τους τελευταίους μήνες, εμβληματικό μέρος των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων των εργατικών τάξεων της Μασσαλίας. “Μόλις τα πακέτα είναι έτοιμα, μια ομάδα από την περιοχή για την οποία προορίζονται έρχεται να τα φορτώσει από την πλευρά” οδήγησης “, για να αποφευχθεί η επαφή όσο το δυνατόν περισσότερο”, εξηγεί ενώ απλώνει – “για 10η φορά στην ημέρα”– μια δόση υδρο-αλκοολικού τζελ στα χέρια του. Οι διάσημες «χειρονομίες φραγμού» στο MacDo γίνονται σεβαστές όσο το δυνατόν περισσότερο: κανείς δεν μπαίνει χωρίς μάσκα, πρέπει να περπατήσετε σε ένα απολυμαντικό διάλυμα περνώντας από την πόρτα και πλένοντας τα χέρια σας με τζελ.
“Ποτέ δεν πίστευαν ότι θα μπορούσαμε να ταΐζουμε 10.000 άτομα την εβδομάδα!” “
“Μπορώ επίσης να προσθέσω ένα μπουκάλι χυμό φρούτων στις σακούλες;” “. Μία ώρα αργότερα, εξήντα πακέτα γεμίζουν το Kangoo της Nabila, το οποίο θα τα φέρει στις ενδιαφερόμενες οικογένειες. Συνολικά, περίπου 3.000 πακέτα παραδίδονται κάθε εβδομάδα, επιτρέποντας μεταξύ 8.000 και 10.000 ατόμων να τρέφονται, σύμφωνα με τον Salim. «Το RG ήρθε να μας δει και είπε ότι εντυπωσιάστηκαν από τον επαγγελματισμό μας. Ο νομός ανέχεται αυτη την κατάληψη παρά την παρανομία της, αλλά ποτέ δεν πίστευαν ότι θα μπορούσαμε να ταΐζουμε 10.000 άτομα την εβδομάδα! “, Συγχαίρει τον εαυτό της.
- «Ο διαχειριστής έργων συλλογικής νοημοσύνης», η Charlotte Juin επιβλέπει τον συντονισμό της πλατφόρμας / © Jean de Peña
- «Συλλέξτε φαγητό και θα το φέρουμε στο McDo de Sainte-Marthe», πρότεινε η Handa Douafflia, φιλελεύθερη νοσοκόμα, σε αντάλλαγμα για δωρεές μάσκας προς όφελος των συναδέλφων του / © Jean de Peña
Αν αναγνωρίσει ότι αυτή η ενέργεια δίνει νέα νομιμότητα στο SQPM, ονειρεύεται ένα μόνο πράγμα: να μπορεί να πάει σπίτι και να περάσει χρόνο με τα παιδιά του. “Κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να μην αφήσουμε κανέναν πίσω, αλλά είναι πολύ βαρύ για εμάς!” Ζητάμε από τις δημόσιες αρχές να αντιδράσουν γρήγορα, για να πάρουν τον έλεγχο της διανομής τροφίμων. Ή τουλάχιστον, για να ξεκλειδώσουμε τη βοήθεια, ώστε να μπορούμε να φτιάχνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πακέτα. « Εν τω μεταξύ, η ομάδα της McDonald ‘s θα χρησιμοποιήσει τα 13.000 ευρώ που αντλήθηκαν μέσω ενός online τζακ ποτ για να συνεχίσει την» αλληλεγγύη σε δράση». Χωρίς να ξεχνάμε να σκεφτόμαστε τον περιορισμό:“Βλέπουμε ακόμη καλύτερα τη χρησιμότητα αυτού του τόπου σε περιόδους κρίσης: αν μπορούσαμε να το μετατρέψουμε σε κοινωνική πλατφόρμα για τους κατοίκους των πόλεων που το περιβάλλουν, θα ήταν ακόμα φανταστικό!” “
Ο Τόμας, ένας από τους εθελοντές ξαφνικά ξέσπασε στην κεντρική αίθουσα του εστιατορίου: “Χρειαζόμαστε κόσμο για να ξεφορτώσουμε, οι νοσοκόμες έφτασαν!” “ . Η ομάδα των εθελοντών εντάσσεται στο πίσω μέρος των McDonalds και, πριν οργανώσει μια αλυσίδα για να μεταφορτώσει τις τριάντα σακούλες γεμάτες φαγητό, επικροτεί την ομάδα των γυναικών με λευκές μπλούζες για λίγα λεπτά, οι οποίες τους χειροκροτούν σε αντάλλαγμα. «Είμαστε όλες φιλελεύθερες νοσοκόμες. Καθώς υπήρχε σοβαρή έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού, αποφασίσαμε να εξετάσουμε απευθείας τις τοπικές εταιρείες που κατασκευάζουν κοστούμια, μάσκες ή γάντια , εξηγεί μία από αυτές, η Handa Douafflia.Οι περισσότεροι συμφωνούν να μας δώσουν μέρος των αποθεμάτων τους. Στη συνέχεια αναδιανέμουμε σε νοσοκόμες στη Μασσαλία και στην περιοχή της. « Χάρη σ ‘αυτούς, 180 αποκλειστικές νοσοκόμες ήταν σε θέση να λάβουν αυτό το υλικό, που είναι απαραίτητο για να συνεχίσουν την εργασία χωρίς να θέσουν τους ασθενείς τους ή τον εαυτό τους σε κίνδυνο. “Καθώς επέμεναν να μας δώσουν κάτι σε αντάλλαγμα, και δεν θέλαμε τίποτα, καταλήξαμε να τους λέμε:” Συλλέξτε φαγητό και θα τα φέρουμε στα McDonald’s στο Sainte-Marthe “. “ Ένα νέο είδος ανταλλαγής και της αναδιανομής του πλούτου, μπόνους για την ανθρωπότητα. Ένα παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσετε για τον “επόμενο κόσμο”;
