Πόλεμος Θέσεων
Έχω την αίσθηση ότι η έννοια του “πολέμου θέσεων” που επεξεργάστηκε ο μαρξιστής θεωρητικός A. Gramsci, αποδίδει με μεγάλη ενάργεια την ουσία των εξελίξεων στα πεδία των μαχών της Ουκρανίας, απ’ το φθινόπωρο κι έπειτα. Στο διάστημα αυτό, η μεγάλη ρωσική επίθεση που διαβεβαίωναν οι περισσότεροι αναλυτές ότι θ’ αποτελέσει τον τρόπο με τον οποίο η Μόσχα θα εκδήλωνε την αντίδραση της έπειτα από τις εδαφικές απώλειες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου του 2022, δεν έγινε ποτέ. Από την άλλη, ούτε η Ουκρανία μπόρεσε να δώσει κάποια συνέχεια στην στρατηγική πρωτοβουλία που είχε ανακτήσει έπειτα απο την σαρωτική εκστρατεία του Χαρκόβου και την ανακατάληψη της Χερσώνας στον Νότο. Ο πόλεμος θέσεων είναι μια μορφή δράσης που επιβάλλεται από τις αντικειμενικές συνθήκες της σύγκρουσης, όταν οι αντιμαχόμενες πλευρές είναι περίπου ισοδύναμες και κανένας από τους δύο αντιπάλους δεν διαθέτει την απαραίτητη υπεροχή σε ανθρώπινο δυναμικό ή υλικούς πόρους ώστε να υποχρεώσει την άλλη πλευρά σε αναδίπλωση σε ένα, ή περισσότερα σημεία του μετώπου.
Εντούτοις, η επιφανειακή αυτή στατικότητα, πολλές φορές συγκαλύπτει μια έντονη δραστηριότητα στο μοριακό επίπεδο, που ως επί το πλείστον παραμένει αθέατη στον περιστασιακό εξωτερικό παρατηρητή, ο οποίος/α εκλαμβάνει ως άξιες λόγου μόνο εκείνες τις μεγαλεπίβολες εκστρατείες που εμπλέκουν πληθώρα δυνάμεων κι έχουν ως διακύβευμα τον έλεγχο πάνω σε μεγάλες πόλεις, ή σε φημισμένα ιστορικά μνημεία. Στην παρούσα φάση, κανένας από τους δύο μονομάχους δεν είναι σε θέση να εξαπολύσει μια επιχείρηση τόσο μεγάλου βεληνεκούς. Η Ουκρανία τηρεί στάση αναμονής και περιμένει εναγωνίως αυτό που κάποιος οξυδερκής σχολιαστής, αποκάλεσε τον “τρίτο στρατό” της χώρας από την έναρξη του πολέμου. Ο αρχηγός των AFU, Zaluzhny, πήγε στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στο Rammstein της Γερμανίας ζητώντας ούτε λίγο, ούτε πολύ από τους νατοϊκούς να του παραδώσουν έναν καινούριο στρατό. Κι αυτό γιατί οι περίλαμπρες ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, που σύμφωνα με την πολεμική προπαγάνδα της υπερεθνικής ελίτ, φέρονται να νικούν συνέχεια και να έχουν “ρεζιλέψει” τους Ρώσους ομολόγους τους, φαίνεται ότι έχουν μετατραπεί σε είδος που απειλείται με εξαφάνιση!
Για του λόγου το αληθές, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος , η Ουκρανία διέθετε τον δεύτερο πιο πολυάριθμο στρατό της Ευρώπης (μετά την Ρωσία), με 250.000 άνδρες υπό τα όπλα, με 2.600 άρματα μάχης, 14.000 θωρακισμένα οχήματα, 3.000 συστοιχίες πυροβολικού, 1.000 συστήματα αεράμυνας, 300 πολεμικά αεροσκάφη και δεκάδες χιλιάδες τόνους πολεμικού υλικού.i Ωστόσο, το πρόβλημα για τους Ουκρανούς ήταν ότι πολλά από αυτά τα όπλα είχαν κυρίως σοβιετική προέλευση κι ως εκ τούτου, οι περισσότερες βιομηχανίες που παράγουν τα συμβατά πυρομαχικά ή τα ανταλλακτικά που χρειάζονται για τη συντήρηση τους βρίσκονται κυρίως στη Ρωσία. Οι AFU (Armed Forces of Ukraine) υποχρεώθηκαν να κάνουν διαχείριση σε ένα περιορισμένο στοκ πολεμοφοδίων κι έτσι ο ρωσικός στρατός εισβολής μπόρεσε γρήγορα να συντρίψει τις ουκρανικές άμυνες και να απωθήσει τις AFU πολλά χιλιόμετρα μέσα στο έδαφος τους. Με αυτόν τον τρόπο άλλωστε κατάφερε να δημιουργήσει μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα την εδαφική σύνδεση που επιζητούσε διακαώς η ρωσική πολιτική ελίτ, η οποία ενώνει την ηπειρωτική Ρωσία με την Κριμαία που προσαρτήθηκε εκ νέου το 2014.
Από την άποψη της υλικοτεχνικής υποδομής, ο ουκρανικός στρατός είχε ουσιαστικά καταστραφεί ολοσχερώς μέχρι το καλοκαίρι του 2022, οπότε οι ΗΠΑ έδωσαν εντολή στα υποτελή καθεστώτα της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) να αδειάσουν εσπευσμένα της αποθήκες τους από τα υπολείμματα του σοβιετικού οπλοστασίου που είχε παραμείνει στην κατοχή τους. Τα όπλα αυτά μεταφέρθηκαν με διαδικασίες εξπρές στην Ουκρανία, όπου μπορούσαν άμεσα να χρησιμοποιηθούν στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας. Παράλληλα, το Κίεβο προχώρησε σε νέα επιστράτευση, την τρίτη, ή τέταρτη από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος. Οι νέα αυτή φουρνιά μαχητών στάλθηκε στις βάσεις του ΝΑΤΟ στην Αγγλία και την Γερμανία, όπου έμαθαν να πολεμούν σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες του νατοϊκού στρατιωτικού δόγματος. Οι μηχανοκίνητες ταξιαρχίες τους διέπρεψαν με την κεραυνοβόλα επίθεση τους στο Χάρκοβο και τη Χερσώνα, όμως οι Ουκρανοί μαχητές πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος για αυτή τη σημαντική τους επιτυχία. Ο νατοϊκός στρατός που είχε σχηματιστεί μέσα στο καλοκαίρι αποδεκατίστηκε από την “μογγολική”” τακτική των Ρώσων, οι οποίοι υποχώρησαν συντεταγμένα και με ελάχιστες απώλειες, μόνο και μόνο για να βομβαρδίσουν τους Ουκρανούς από την ασφάλεια των οχυρωμένων θέσεων που είχαν ετοιμάσει στην ανατολική όχθη του Δνείπερου.ii Έτσι, οι Ουκρανοί πέτυχαν μια πύρρειο νίκη που δεν στάθηκε ικανή να αλλάξει τις στρατηγικές ισορροπίες του πολέμου. Οι τεράστιες απώλειες που υπέστησαν κατά τη διάρκεια της “νικηφόρας” προέλασης τους, υποχρέωσαν τους Ουκρανούς να υιοθετήσουν μια παθητική στάση σε όλα τα μέτωπα, μέχρι το ΝΑΤΟ να εξοπλίσει εκ νέου τις παραπαίουσες AFU, ή μάλλον να ξαναφτιάξει από την αρχή ολόκληρο τον στρατό της Ουκρανίας στέλνοντας περίπου 300 τανκς, 1000 θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, 500 πυροβολαρχίες όλων των διαμετρημάτων, συστήματα HIMARS και όλη την υλικοτεχνική υποδομή που θα επιτρέψει στην εμπροσθοφυλακή του ΝΑΤΟ στην ανατολή να αναλάβει και πάλι την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Στο μεταξύ, η στρατηγική των AFU είναι να υπερασπίσουν μέχρι τέλους κάθε σπιθαμή γης, ώστε όταν έρθει η στιγμή της ουκρανικής αντεπίθεσης αυτή να εκκινήσει από όσο το δυνατόν ευνοϊκότερες θέσεις. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να κάνω και ειδική αναφορά στον ιδιότυπο καταμερισμό εργασίας που φαίνεται να έχει καθιερώσει η ανώτατη διοίκηση του ουκρανικού στρατού ανάμεσα σε μια μεγάλη μάζα ανειδίκευτων κι ελλιπώς εκπαιδευμένων κληρωτών που προορίζονται να παίξουν τον ρόλο του κρέατος για τα ρωσικά κανόνια, και τις πιο εμπειροπόλεμες μονάδες που έχουν συγκεντρωθεί σε ένα ξεχωριστό , ενιαίο σώμα, μια νατοϊκή επίλεκτη δύναμη με την ονομασία AG (Advance Guard – Εμπροσθοφυλακή). Αυτές είναι και οι μονάδες που θα επωμιστούν να φέρουν σε πέρας την επερχόμενη ουκρανική αντεπίθεση. Όπως και να ‘χει, στις πόλεις που βρίσκονται υπό πολιορκία, όπως το Μπαχμούτ, ή η Avdiivka, σίγουρα δεν πολεμούν μόνο οι νεοσύλλεκτοι, ειδάλλως οι Ρώσοι θα είχαν εδώ και καιρό κάμψει την αντίσταση τους χωρίς ιδιαίτερο κόπο. Για παράδειγμα, τα μέλη της Teroborona που βρίσκονται στο νοτιοδυτικό Μπαχμούτ πολεμούν πλάι σε πιο εμπειροπόλεμες μονάδες “ειδικών αποστολών”, όπως είναι η μπαρουτοκαπνισμένη και φανατικά αντιρωσική, “Λεγεώνα των Γεωργιανών”. Παρομοίως, τον βόρειο τομέα κρατούσαν μέχρι πρόσφατα (πριν η Wagner τους κυνηγήσει απ’ την βιομηχανική περιοχή του Azom) στρατεύματα που υπηρέτησαν στο Soledar , αλλά και μαχητές με “υψηλό πολιτικό κίνητρο”. Ο αθώος ευφημισμός που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση του Ζελένσκυ για να περιγράψει τους πωρωμένους φασίστες του Azov, του Kraken, κλπ.
Από την άλλη, στα λιγότερα γνωστά μέτωπα του πολέμου, όπως για παράδειγμα στην κόλαση της Marinka, το ουκρανικό γενικό επιτελείο φαίνεται ότι επιχειρεί να συνδυάσει τις επιχειρησιακές ανάγκες της σύγκρουσης , με λίγη κοινωνική μηχανολογία προς όφελος της “ελεύθερης” και “καθαρής” Ουκρανίας που οραματίζονται. Υπάρχει πληθος από καταγγελίες στα social media ότι οι μονάδες που στρατολογήθηκαν από τις προσφάτως απελευθερωμένες / κατακτημένες ρωσόφωνες περιοχές (Χερσώνα, Χάρκοβο) μεταφέρονται χωρίς χρονοτριβή και χωρίς να έχουν λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Εκεί ζητείται από αυτούς να επιβεβαιώσουν έμπρακτα το “πατριωτικό τους φρόνημα”, αναλαμβάνοντας τα πιο ριψοκίνδυνα επιθετικά εγχειρήματα. Ή πολλές φορές τους ανατίθενται καθήκοντα τόσο δύσκολα που ισοδυναμούν με αποστολές αυτοκτονίας. Αν σε αυτή την ύποπτη μεθόδευση συνυπολογίσουμε και την βίαιη επιστράτευση που διεξήγαγε τους τελευταίους μήνες η ουκρανική στρατονομία στην περιοχή της Υπερκαρπαθίας, εκεί που είναι συγκεντρωμένος ο ουγγρικός μειονοτικός πληθυσμός, τότε αρχίζει και διαφαίνεται μια προμελετημένη στρατηγική εκ μέρους της πολιτικής ελίτ της Ουκρανίας να εκμεταλλευτεί τον πόλεμο για να ξεφορτωθεί τα διάφορα “αναξιόπιστα” στοιχεία κι έτσι να αλλάξει τις δημογραφικές ισορροπίες στο εσωτερικό της χώρας υπέρ του αμιγώς “ουκρανικού” στοιχείου.iii
Όπως και να ‘χει, κι ενώ τα νέα ουκρανικά Challenger έχουν συγκεντρωθεί σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από το Μπαχμούτ, τώρα θα φανεί αν τα πυραυλικά χτυπήματα που έγιναν στις υποδομές της Ουκρανίας με εντολή του “Στρατηγού Αρμαγεδδώνα” Sourovikin είχαν κάποια επιχειρησιακή χρησιμότητα. Αν δηλαδή είχαν κάποια επίπτωση στην ικανότητα των Ουκρανών να προωθούν και να μετακινούν τα στρατεύματα τους, ή αν επρόκειτο απλώς για μια άνευ ουσίας κίνηση εκφοβισμού του άμαχου πληθυσμού , χωρίς χειροπιαστιά αποτελέσματα ως προς την διαμόρφωση της ισορροπίας των δυνάμεων. Η ρωσική μπλογκόσφαιρα πάντως, που παραδόξως είναι αρκετά πολύμορφη ως προς τις απόψεις που εκφράζονται αναφορικά με τον πόλεμο και τον τρόπο διεξαγωγής του, βρίθει από κριτικές εναντίον του Sourovikin. Οι επικριτές του διατείνονται ότι η εκστρατεία καταστροφής που εξαπέλυσε ο στρατηγός ενάντια στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας δεν κατόρθωσε να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην διεξαγωγή των επιχειρήσεων, που ήταν ο πρωτος στόχος, ούτε μπόρεσε να επιτείνει τη λαϊκή δυσαρέσκεια στα ουκρανικά μετόπισθεν, που αποτέλεσε το δεύτερο ζητούμενο.
Απο την πλευρά της, η Ρωσία βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης του στρατού της , μετά την είσοδο στον πόλεμο των κληρωτών που εντάχτηκαν στο στράτευμα μετά την μερική επιστράτευση του Σεπτεμβρίου 2022. Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε οτι οι Ρώσοι ξεκίνησαν αυτόν τον πόλεμο έχοντας σαν βασική επιθετική αιχμή τους τα λεγόμενα BTGs (Batallion Tactical Group).iv Αυτοί οι επιθετικοί σχηματισμοί περιείχαν έντονο το στοιχείο του βαρέος μηχανοκίνητου οπλισμού (ενισχυμένα τανκς και πυροβολικό), αλλά υστερούσαν σε δύναμη πεζικού, εφόσον ήταν σχεδιασμένοι ως μια πιο light εκδοχή των τεράστιων συνταγμάτων στρατού που διατηρούσε σε ετοιμότητα η ΕΣΣΔ την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Τα BTGs ήταν ιδανικά για την εκτέλεση επιθετικών ελιγμών, κονιορτοποιώντας τον αντίπαλο με την ανώτερη δύναμη πυρός τους, ωστόσο υστερούσαν σημαντικά σε πεζικό κι έτσι δεν επαρκούσαν για να επανδρώσουν μια αμυντική γραμμή και να υπερασπιστούν τις περιοχές που είχαν απελευθερώσει/κατακτήσει. Εξού και η πανωλεθρία που έπαθαν οι Ρώσοι στο Χάρκοβο. Μετά την κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος , η Ρωσία δεν διέθετε την οικονομική ευρωστία για να διατηρεί υπό τα όπλα μια τόσο πολυδάπανη στρατιωτική δύναμη. Με την μερική επιστράτευση, το ρωσικό γενικό επιτελείο θέλει να ανασυστήσει στο μέτρο που αυτό είναι δυνατό, τους μεγάλους ένοπλους σχηματισμούς (μεραρχίες, συντάγματα) που είναι ικανοί να πραγματοποιούν συντονισμένες επιθέσεις και συνδυαστικούς ελιγμούς σε ολόκληρο το μήκος και πλάτος του μετώπου.
Φυσικά, όπως είδαμε και σε προηγούμενα κείμενα, η διαδικασία αυτή μόνο απλή δεν είναι, μιας και κανένας από τους εν ενεργεία, ή μάλλον εν ζωή, αξιωματικούς του ρωσικού στρατού, δεν έχει εμπειρία σε ένα εγχείρημα τέτοιου κολοσσιαίου μεγέθους, όπως είναι και η μερική έστω επιστράτευση. Μέχρις ώτου η μετάβαση από τα BTGs στην νέα οργανωτική δομή ολοκληρωθεί, η Ρωσία μπορεί μόνο να εξαπολύει κατά τόπους επιθετικές ενέργειες για να βελτιώσει τις θέσεις που κατέχει σε ορισμένα στρατηγικά σημεία του μετώπου, όπως το Μπαχμούτ, η Marinka και η Avdiivka. Το κύριο βάρος αυτών των πολεμικών επιχειρήσεων σε αστικό περιβάλλον εξακολουθεί να σηκώνει με επιτυχία το επίλεκτο σώμα της Wagner, αν και πλέον πολλαπλασιάζεται μέσα στον αστικό ιστό του Μπαχμούτ η παρουσία των αλεξιπτωτιστών και των ειδικών δυνάμεων του τακτικού στρατού της Ρωσίας. Ωστόσο, στους κομάντος συνήθως ανατίθεται η αποστολή της εκκαθάρισης και “ασφάλισης” των περιοχών που έχει ήδη κατακτήσει/ απελευθερώσει η Wagner, ενώ οι ομάδες κρούσης της “Ορχήστρας” εξακολουθούν να πιέζουν διαρκώς προς τα εμπρός, καταλαμβάνοντας συνέχεια καινούριους τομείς του μετώπου. Παρ’ όλα αυτά, οι πολύμηνες οδομαχίες με τους σκληροτράχηλους Ουκρανούς έχουν επιφέρει σημαντικά πλήγματα στο έμψυχο δυναμικό του μισθοφορικού τάγματος. Αυτό αποδεικνύεται κι από το γεγονός πως η Wagner ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα ανοίξει 42 νέα κέντρα στρατολόγησης σε όλες τις μεγάλες και μεσαίες πόλεις της Ρωσίας για να αναπληρώσει τις αποψιλωμένες γραμμές της.v
Η πραιτωριανή φουρά του καθεστώτος προσφέρει σε κάθε υποψήφιο μισθό 240.000 ρούβλια τον μήνα (περίπου 3.000 ευρώ), μαζί με μπόνους “επιδόσεων” και πλήρη ασφαλιστική κάλυψη για όλη την οικογένεια (συγγενείς πρώτου βαθμού). Σε μια περίοδο όπου οι δυτικές κυρώσεις έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση στασιμότητας στους δείκτες ανάπτυξης του ρωσικού καπιταλισμού, το ενδεχόμενο να πεθάνει κανείς “για όφελος της πατρίδας” δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως μια ελκυστική επαγγελματική προοπτική. Εκτός αυτού, οι απανωτές νίκες των βαγκνερικών στα πεδία των μαχών (Popasna, Soledar, Bakhmut) , αλλά και η καλοστημένη προπαγανδιστική μηχανή της Wagner που παράγει από μουσικά βίντεο, μέχρι και ολόκληρη κινηματογραφική ταινία βασισμένη στα γεγονότα της Ποπάζνα, έχουν δώσει μυθικές διαστάσεις στην οργάνωση. Ο μισθοφορικός στρατός έχει γίνει πόλος έλξης για τους επαγγελματίες οπλίτες που είχαν υπογράψει μονοετείς συμβάσεις με το τακτικό στράτευμα οι οποιες έληξαν και τώρα ψάχνουν να επεκτείνουν τη θητεία τους σε ένα καλύτερο πόστο. Ωστόσο, μεγάλη αίσθηση προκάλεσε στην Ρωσία ένα βίντεο που ανέβασε στα social media μια ομάδα στρατιωτών από το 131ο μηχανοκίνητο τάγμα του τακτικού στρατού της Ρ.Ο., με το οποίο ούτε λίγο, ούτε πολύ ζητούσαν να μετατεθούν στην Wagner απευθείας από την μοναδα στην οποία υπηρετούσαν! Το συγκεκριμένο επεισόδιο και η αναμενόμενη άρνηση των προσβεβλημένων Ρώσων γαλονάδων να επιτρέψουν μια τέτοια αντικανονική μετακίνηση, έδωσε την ευκαιρία τον Prigozhin να βάλει για μια ακόμα φορά στο στόχαστρο το σώμα των μόνιμων αξιωματικών του στρατού. Ο ίδιος σε δημόσια δήλωση του ισχυρίστηκε ότι θα κάνει ότι περνάει απ’ το χέρι του για να εκπληρώσει την επιθυμία των στρατιωτών.
Σε αυτό πρόσθεσε ότι ήταν εντελώς φυσιολογικό οι μαχητές να θέλουν να ενταχτούν στην οργάνωση του, η οποία λειτουργεί σύμφωνα με μια ευέλικτη διοικητική δομή που επιτρέπει την κινητικότητα και διέπεται απο “αξιοκρατικά” κριτήρια, σε αντίθεση με τον συμβατικό στρατό της Ρωσίας, όπου καριερίστες αξιωματικοί παίρνουν προαγωγές και ανελίσσονται στην ιεραρχία ανεξάρτητα από τα πεπραγμένα τους στον τομέα της γενικής διεύθυνσης των πολεμικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικά, ο Prigozhin υπαινίχθηκε την περίπτωση του χαρτογιακά Muradov, ο οποίος ανταμοίφθηκε από τους πολιτικούς προϊστάμενους του για τρεις αποτυχημένες εφόδους στο Ugledar παίρνοντας προαγωγή στον βαθμό του στρατηγού! Σε αντιδιαστολή με αυτή την καταθλιπτική πραγματικότητα, η Wagner ενσαρκώνει τον θεμελιώδη μύθο του καπιταλιστικού φαντασιακού της ανταμοιβής και της ανέλιξης ανάλογα με την ικανότητα και την αποφασιστικότητα του ατόμου. Πράγματι, στο Μπαχμούτ υπάρχουν αξιωματικοί της Wagner που κατέχουν το αξίωμα του διοικητή χωρίς καν να έχουν συμπληρώσει ολόκληρο χρόνο στις τάξεις της οργάνωσης.
Πέρα πάντως από την έννοια της “φυσικής ιεραρχίας” που επικαλείται ο Prigozhin , θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον μια διερεύνηση των παραγόντων που συντελούν ώστε η Wagner να είναι τόσο αποτελεσματική σε αυτό το είδος πολέμου που διεξάγεται στην Ουκρανία, τη στιγμή που ο τακτικός στρατός της Ρωσίας όχι μόνο δεν έχει να επιδείξει ανάλογες “επιτυχίες” τους τελευταίους μήνες, αλλά φαίνεται ότι δυσκολεύεται ακόμη και να μάθει από τις τακτικές των μισθοφόρων αναπαράγοντας το ίδιο επιχειρησιακό μοντέλο σε κάποιο άλλο σημείο του μετώπου (π.χ. Avdiivka). Στο κάτω, κάτω, το πεζικό της Wagner απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από Ρώσους απόστρατους , που έχουν λάβει πανομοιότυπη εκπαίδευση κι έχουν φοιτήσει στις ίδιες στρατιωτικές ακαδημίες με αυτές των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Παρ’ όλα αυτά, οι ομοιότητες κάπου εκεί σταματούν. Η Wagner επιδεικνύει πολύ μεγαλύτερη συνοχή και συντονίζει πολύ πιο αποτελεσματικά τη δράση των διαφόρων όπλων που παρατάσσει στο πεδίο της μάχης. Κάνει εκτεταμένη χρήση drones με σκοπό την μεθοδική συλλογή πληροφοριών για τις θέσεις του εχθρού πριν από κάθε έφοδο των δυνάμεων της. Χρησιμοποιεί το πυροβολικό της με πολύ πιο στοχευμένο και αποτελεσματικό τρόπο και κάνει χρήση “κλειστών” μέσων επικοινωνίας που δεν μπορούν να υποκλέψουν οι AFU. Τέλος, επειδή είναι ένα επαγγελματικό, μισθοφορικό σώμα, η Wagner δεν χρειάζεται να ανησυχεί για το υψηλό πολιτικό κόστος που μπορεί να επιφέρουν οι μαζικές απώλειες κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης. Μπορεί να συνεχίζει να επιτίθεται κατά μέτωπο μέχρι την τελική νίκη, μιας και ο Prigozhin μπορεί να έχει μια μεγάλη δόση λαϊκισμού στη συμπεριφορά του, αλλά δεν είναι αρχηγός κυβέρνησης και δεν φοβάται τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν οι θάνατοι των στρατιωτών στην κοινή γνώμη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η Wagner δεν παίρνει μέτρα για να προστατέψει τους μαχητές- περιουσιακά στοιχεία της.vi
Όπως και να ‘χει, ο στόχος της Ρωσίας αυτή τη στιγμή είναι να ολοκληρώσει την κατάληψη του φρουρίου Μπαχμούτ εκτοπίζοντας τα στρατεύματα της Ουκρανίας στη γραμμή Slaviansk -Kramatorsk, εξέλιξη που ουσιαστικά θα σηματοδοτήσει και την εξουδετέρωση της πιο καλά οργανωμένης και πολυπρόσωπης γραμμής άμυνας των Ουκρανών. Οι οχυρώσεις που υπάρχουν στην αμυντική γραμμή Slaviansk – Kramatorsk δεν μπορούν σε τίποτα να συγκριθούν με το προσεκτικά κατασκευασμένο σφαγείο, το λούνα παρκ του τρόμου που δημιούργησαν για τους Ρώσους στο Μπαχμούτ οι νατοϊκοί στρατιωτικοί σύμβουλοι. Αν ο ρωσικός στρατός περάσει απ’ το Μπαχμούτ, τότε η ανάληψη επιθετικής δράσης για τις AFU θα είναι μονόδρομος, εφόσον δεν υπάρχουν στα μετόπισθεν αμυντικά έργα αρκετά ισχυρά για να αντέξουν σε μια καινούρια συνδυασμένη επίθεση της Wagner, των ρωσικών ειδικών δυνάμεων, των Τσετσένων της Αχμάτ και των σκληροτράχηλων πολιτοφυλάκων από τις DPR και LPR. Μάλιστα, είναι πολύ πιθανό οι Ουκρανοί να μην περιμένουν να πέσει οριστικά το Μπαχμούτ για να κινητοποιηθούν, κι έτσι βρίσκονται κάτω από έντονη χρονική πίεση για να εξαπολύσουν την αντεπίθεση τους, παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει περισσότερα από το 20% των τεθωρακισμένων που τους υποσχέθηκε το διευθυντήριο του ΝΑΤΟ. Οι Ρώσοι το γνωρίζουν αυτό και γι’ αυτό προσπαθούν με κάθε τρόπο να προελάσουν μέχρι τα χωριά Orikhovo-Vasylivka, Hryhorivka στα βορειοδυτικά του Μπαχμούτ και Kalinina στα νοτιοδυτικά. Το φυσικό χαρακτηριστικό που προσδίδει σε αυτά τα χωριά την ιδιαίτερη στρατηγική σημασία τους είναι το γεγονός ότι εφάπτονται με ένα κανάλι νερού που εκτείνεται σε όλο το πλάτος της πεδιάδας που βρίσκεται στα μετόπισθεν του Μπαχμούτ από τα δυτικά και αποτελεί ένα φυσικό εμπόδιο για κάθε στρατό που επιχειρεί να προσεγγίσει την πόλη από τα δυτικά. Αν οι Ρώσοι προφτάσουν να θέσουν υπό τον έλεγχο τους αυτους τους τρείς οικισμούς, τότε οι πιθανότητες τους να αντέξουν στην αντεπίθεση που σχεδιάζουν οι AFU από εκείνη την κατεύθυνση αυξάνονται κατά πολύ. Αν και σύμφωνα με ένα εναλλακτικό σενάριο, οι Ουκρανοί φέρονται να έχουν συγκεντρώσει μια άλλη δύναμη κρούσης στο Σεβέρσκ, το λεγόμενο σώμα “Karpat”, που θα έχει σαν αποστολή του να καταλάβει το Soledar, να εκδιώξει τη ρωσική φρουρά που σταθμεύει εκεί και να επιτεθεί στα νώτα των βαγκνερικών, περικυκλώνοντας τους.
i M. Sleboda, Urkaine’s Three Armies, https://marksleboda.substack.com/p/ukraines-three-armies.
ii Wounded Ukrainian soldiers reveal steep toll of Kherson offensive, https://www.washingtonpost.com/world/2022/09/07/ukraine-kherson-offensive-casualties-ammunition/.
iii Are Transcarpathian Hungarians taken by force to die against the Russians?, https://dailynewshungary.com/are-transcarpathian-hungarians-taken-by-force-to-die-against-the-russians/.
iv Russo-Ukrainian War: Schrodinger’s Offensive, https://bigserge.substack.com/p/russo-ukrainian-war-schrodingers.
v https://www.france24.com/en/europe/20230310-%F0%9F%94%B4-live-pope-says-ukraine-war-fuelled-by-several-empires-not-just-russia-s.
vi The ‘cannon-fodder’ advantage, https://meduza.io/en/feature/2023/03/22/the-cannon-fodder-advantage.
