Ημερολόγιο πολέμου (μέρος δέκατο πέμπτο)

Ημερολόγιο πολέμου (μέρος δέκατο πέμπτο), του Δήμου Βοσινάκη

Παρασκευή 15/7/2022: Μετράμε πλέον 142 συνεχόμενες μέρες μαχών στην ουκρανική επικράτεια. Μπορεί για τα περισσότερα ελληνικά ΜΜΕ, ο πόλεμος να έχει φύγει από την ατζέντα της επικαιρότητας, αλλά για τους Ουκρανούς που σκοτώνονται, τραυματίζονται, αιχμαλωτίζονται και εγκαταλείπουν τον τόπο τους είναι πιο επίκαιρος από ποτέ: Ο εξαντλητικός πόλεμος καθορίζει καθημερινά το παρόν και το μέλλον τους. Στα πεδία των μαχών, η κατάσταση είναι κάπως πιο ήρεμη. Μετά την κατάληψη του Λουγκάνσκ, οι Ρώσοι διαλέγουν προσεκτικά τους επόμενους στόχους τους, που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η γειτονική περιοχή του Ντονέτσκ και οι Ουκρανοί προσπαθούν να δυσκολέψουν τη ζωή των κατακτητών με παρτιζάνικες ενέργειες και ρουκέτες.

Στις 3/7/2022, οι Ρώσοι κατέστρεψαν τις εγκαταστάσεις των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας στο Χάρκοβο και το Νικολάεφ. Πιθανότατα, το χτύπημα πραγματοποιήθηκε από κατευθυνόμενους πυραύλους υψηλής ακρίβειας. Οι ρωσικές πηγές αναφέρουν ότι περισσότεροι από 100 Ουκρανοί στρατιώτες και πάνω από 100 ξένοι μισθοφόροι σκοτώθηκαν. Την ίδια ώρα, η Ρωσία εντείνει τους βομβαρδισμούς στο Ντονέτσκ, στοχεύοντας κυρίως τις πόλεις Σλόβιανσκ, Κραματόρσκ και Σεβέρσκ . Ο Πούτιν εθεάθη να λέει στον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου ότι τα στρατεύματα που συμμετείχαν στην εκστρατεία για την κατάληψη του Λουγκάνσκ πρέπει να «ξεκουραστούν και να αναπτύξουν τις μαχητικές τους ικανότητες». Οι Ρώσοι επιμένουν πως η εξέλιξη του πολέμου συμβαδίζει με τα προηγουμένως εγκεκριμένα σχέδια και εκφράζουν την ελπίδα ότι και οι σφοδρές μάχες που θα ξεκινήσουν σύντομα, με στόχο την κατάληψη του Ντονέτσκ και ολόκληρης της βιομηχανικής περιοχής του Ντονμπάς, θα έχουν την ίδια επιτυχία με την περιοχή του Λουγκάνσκ.

Όσο η Ρωσία κάνει στρατιωτικό rotation, η Ουκρανία προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια της. Αφού πρώτα προσπάθησε να υποβαθμίσει την οδυνηρή παράδοση του ελέγχου του Λουγκάνσκ στη Ρωσία, στη συνέχεια ζήτησε περισσότερα και πιο σύγχρονα όπλα από τη Δύση για να αντισταθμίσει το ρωσικό πλεονέκτημα. Ο Ζελένσκι δεσμεύτηκε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις θα επιστρέψουν για να ανακαταλάβουν τις πόλεις που έχασαν όταν αυξηθεί η προμήθεια σύγχρονων όπλων ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι «εγκατέλειψαν τις θέσεις τους για να μην τους καταστρέψουν οι Ρώσοι από απόσταση και μετακινήθηκαν σε νέες οχυρωμένες θέσεις». Το Κίεβο συνεχίζει τα σαμποτάζ, τις αντάρτικες ενέργειες και τους βομβαρδισμούς στις ρωσικές περιοχές και πρόσφατα κατέστρεψε μία μεγάλη δεξαμενή καυσίμων. Η Μόσχα και το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζει ότι το Κίεβο επιτέθηκε εσκεμμένα σε κατοικημένες περιοχές του Μπέλγκοροντ και του Κουρσκ με πυραύλους Tochka-U και drone Tu-143. Επίσης, σκότωσαν τον διοικητή της 20ης Ρωσικής Μεραρχίας Φρουρών Μηχανοκίνητων Τυφεκίων Aleksei Gorobets.

Σε αντίθεση με το στρατιωτικό μέτωπο που έχει καταλαγιάσει προσωρινά, στο πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο γίνεται χαμός και πραγματικά δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις και που να τελειώσεις. Ας αρχίσω με τις δηλώσεις του Γάλλου Thierry de Montbrial. Ο Γάλλος εκτελεστικός πρόεδρος του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (Ifri) και επίτιμο μέλος πολλών ξένων ακαδημιών δήλωσε: «Πολλοί είπαν -και μάλλον ήταν αλήθεια στην αρχή- ότι η Ουκρανία αποσπά την προσοχή των ΗΠΑ από τον κύριο στόχο τους, που είναι η Κίνα. Πιστεύω όμως ότι άνθρωποι όπως ο Blinken και άλλοι κατάλαβαν γρήγορα ότι στην πραγματικότητα η αποδυνάμωση της Ρωσίας ενισχύει το ΝΑΤΟ και το σφίξιμο του ηνίου των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Όλα αυτά θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις ΗΠΑ σε σχέση με την Κίνα. Πιστεύω ότι, εδώ και πολύ καιρό, ο στόχος των ΗΠΑ ήταν να φέρουν εμάς τους Ευρωπαίους μαζί, εντός του ΝΑΤΟ, στη σταυροφορία τους κατά της Κίνας». Αυτές οι δηλώσεις αποκαλύπτουν με ευκολία τη στρατηγική των ΗΠΑ που χρειάζονται πρόθυμους χαζούς στην Ευρώπη και ένα «Παγκόσμιο ΝΑΤΟ» για να αναμετρηθούν με την Κίνα.

Μπορεί να μην υπάρχει, ούτε κατά διάνοια, μία ενιαία ευρωπαϊκή πλευρά αλλά υπάρχει μία απολύτως ξεκάθαρη αμερικανική πλευρά. Στην ομιλία που έδωσε ο τέως υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, στο Ινστιτούτο Χάντσον χρησιμοποίησε την εντυπωσιακή φράση «Οι Τρεις Φάροι για την Ελευθερία» για να οριοθετήσει προσεκτικά τις χώρες που αποτελούν τις αμερικανικές υπερπόντιες προτεραιότητες: Οι τρεις φάροι των ΗΠΑ είναι η Ουκρανία, το Ισραήλ και η Ταϊβάν. Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ αποφάσισε ότι αυτές οι τρεις χώρες πρέπει να υπερασπιστούν πάση θυσία για διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Η Ουκρανία σαν σύνορο της αμερικανικής ζώνης που τυλίγει ολόκληρη την ανύπαρκτη πολιτικά Ευρώπη, το Ισραήλ σαν ηγετική δύναμη της εκρηκτικής Μέσης Ανατολής και η Ταιβάν σαν σύμβολο εναντίωσης στην επερχόμενη κινέζικη κυριαρχία. Στην ομιλία του, μάθαμε και κάτι ακόμα. Πολλοί θεωρούσαν ότι υπήρχε ακόμα η ελπίδα/προσδοκία ότι η Ρωσία και η Κίνα θα μπορούσαν να διαχωριστούν διπλωματικά. Αυτή η ελπίδα έχει πλέον χαθεί και η αμερικανική εξωτερική πολιτική αντιλαμβάνεται αυτές τις δύο χώρες ως αδιάσπαστους συμμάχους σε όλα εκτός από το όνομα.

Όσο για την Ευρώπη; Στις 13/7/22, το ευρώ έχασε την ισοτιμία έναντι του δολαρίου για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες και βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2002. Παράλληλα, η ρωσική εταιρεία Gazprom διέκοψε την παροχή φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream για να προχωρήσει σε δεκαήμερη συντήρηση του αγωγού. Τουλάχιστον έτσι είπαν. Στις 21 Ιουλίου θα φανεί αν οι Ρώσοι θα επαναφέρουν το αέριο ή θα συνεχίσουν να έχουν κλειστή τη στρόφιγγα επικαλούμενοι τεχνικές εργασίες που θα κρατήσουν κάποιες μέρες-εβδομάδες παραπάνω. Αξίζει να σημειώσω ότι η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε στα ύψη, φτάνοντας μέχρι και τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα! Η Ευρώπη έχει κάθε λόγο να ανησυχεί γιατί βλέπει ένα μαύρο χειμώνα να έρχεται και δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις στον ορίζοντα. Αν διακοπούν εντελώς οι ροές από τον Nord Stream 1, μετά και το πέρας των εργασιών συντήρησης, αρκετοί παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη δεν θα έχει επαρκή αποθέματα αερίου για τον χειμώνα. Η έλλειψη φυσικού αερίου θα είναι καταστροφική για τη Γερμανία και άλλες πλούσιες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που θα υποστούν τεράστια οικονομική ζημιά.

Το Κρεμλίνο δηλώνει μεν ότι σκοπεύει να συνεχίσει κανονικά την παροχή του αερίου μόλις τελειώσουν οι εργασίες συντήρησης, αλλά λέει και κάτι ακόμα: Αν προκύψουν προβλήματα στην ομαλή λειτουργία του αγωγού, τότε αυτά θα οφείλονται στις δυτικές κυρώσεις. Κάπου εδώ να πω ότι ο Καναδάς αποφάσισε να «σπάσει» τις δυτικές κυρώσεις και να επιστρέψει επισκευασμένες ρωσικές τουρμπίνες στη Γερμανία ενώ η Γαλλία προχώρησε στην κοινωνικοποίηση του κολοσσού της Edf. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα χειρότερα έρχονται, οι επόμενοι μήνες θα είναι καυτοί και η ενεργειακή κρίση που θα γίνει αισθητή από όλους μας θα εκτονωθεί μετά από 2-3 χρόνια…