Η περιοδεία των Ζαπατίστας, μια συγκέντρωση επαναστατών
Αυτό που μας λείπει είναι νέες μορφές αντίστασης ικανές να θέσουν φρένο στον νέο παγκόσμιο πόλεμο, καθώς οι παλιοί τρόποι άσκησης πολιτικής έχουν δείξει τους περιορισμούς τους, αν όχι την αποτυχία τους. Εκατοντάδες συλλογικότητες από όλη την Ευρώπη συμφώνησαν στην οργάνωση της περιοδείας των μελών του Εθνικού Ζαπατιστικού Απελευθερωτικού Στρατού, του Εθνικού Συνεδρίου Ιθαγενών – Αυτόχθονου Διοικητικού Συμβουλίου (CNI-CIG) και του Λαϊκού Μετώπου για την Άμυνα του Νερού και της Γης του Morelos, Puebla Tlaxcala στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Υπάρχουν χιλιάδες μαχητές και ακτιβιστές από τους πιο διαφορετικούς τομείς και με τις πιο διαφορετικές ταυτότητες που συγκλίνουν προς υποστήριξη της πρωτοβουλίας που ξεκίνησε πριν από μήνες, από το μεξικανικό νέο Ζαπατιστικό κίνημα. Στην πρώτη από τις έξι ανακοινώσεις τους οι Ζαπατίστας, τον Οκτώβριο του 2020, υπογραμμίζουν ότι παρά την καταστολή και τα εγκλήματα του συστήματος, «είναι και πάλι η ώρα για τις καρδιές να χορέψουν, αλλά όχι στη μουσική ούτε στα βήματα του θρήνου και της παραίτησης».
Αυτό το βήμα, από την απόσυρση έως τη ρήξη με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την πολιορκία στρατού-αστυνομίας που υποφέρουν όλα τα κινήματα του κόσμου, είναι η αποφασιστική στιγμή για το άμεσο μέλλον. Όλα τα δεδομένα που έχουμε δείχνουν ότι το 1% των πλουσιότερων ανθρώπων στον πλανήτη σκοπεύει να επωφεληθεί από την πανδημία για να επιβάλει την αντίστοιχη ήττα στους από τα κάτω.
Όπως επεσήμανε ο Ιταλός φιλόσοφος Giorgio Agamben, η επιδημία προσφέρει τα προσχήματα για την επιβολή της αναστολής των συνταγματικών δικαιωμάτων μέσω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και των απαγορεύσεων κυκλοφορίας, τώρα που το επιχείρημα της τρομοκρατίας φαίνεται να είναι φθαρμένο και δεν είναι πλέον αξιόπιστο. Η κοινωνική αποστασιοποίηση πληροί τα μέτρα για τα οποία προορίζεται, δηλαδή να πνίξει τις αντιστάσεις όσων επηρεάζονται από το μοντέλο, όλων εκείνων που «έχουν μείνει» στη γλώσσα των Ζαπατίστας.
Στην ανάλυσή τους για το τι θεωρούν ως Τέταρτο Παγκόσμιο Πόλεμο του κεφαλαίου εναντίον των λαών, ο EZLN δεσμεύεται να «μην συγχέει την αντίσταση με την πολιτική αντιπολίτευση», η οποία αντιτίθεται μόνο σε μια κυβέρνηση και όχι στο ίδιο το σύστημα (7 χαλαρά κομμάτια του παγκόσμιου παζλ, Ιούνιος 1997).
Σε αυτό το έργο, ο έως πρότινος Υπο-διοικητής Μάρκος, υπογραμμίζει ότι ο νεοφιλελευθερισμός επιχειρεί να «αποκλείσει όλους όσους δεν έχουν θέση στη νέα κατανομή του κόσμου». Δεν έχουμε να κάνουμε με πόλεμο μεταξύ κρατών, αλλά μάλλον με την κατάκτηση εδαφών για την εξάντληση και την καταστροφή τους, προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθούν σύμφωνα με τις ανάγκες της κεφαλαιακής συσσώρευσης.
Στην ανάλυσή του, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «οι πόλεμοι του 21ου αιώνα θα διεξάγονται ενάντια σε εκείνους που θέλουν να είναι διαφορετικοί. («Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του Τέταρτου Παγκοσμίου Πολέμου;» 20 Νοεμβρίου 1999). Αυτό περιλαμβάνει όλες τις διαφορές: του χρώματος, του δέρματος, του φύλου και της σεξουαλικής προτίμησης, της χώρας και της εθνικότητας, και όλων αυτών που απλά θέλουν να συνεχίσουν να είναι διαφορετικοί ή πρέπει να είναι έτσι ώστε να μην εξαφανιστούν ως λαοί.
Μερικοί, απλώς επειδή ζουν πάνω από αποθέματα νερού, πετρελαίου ή ουρανίου, είναι εχθροί του κεφαλαίου που πρέπει να τους εκτοπίσει για να συνεχίσει να μετατρέπει τους φυσικούς πόρους σε εμπορεύματα. Αντιμετωπίζουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο εκποίησης. Οι ζώνες σύγκρουσης συμπίπτουν, στη Λατινική Αμερική αλλά και στην Ευρώπη, με τις ζώνες όπου υπάρχει αφθονία κοινών αγαθών για εξόρυξη, το οποίο μας παρέχει έναν ακριβή χάρτη αυτού του συνεχιζόμενου πολέμου.
Έχουμε μια επαρκή ανάλυση σχετικά με το τι συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας. Αυτό που λείπει είναι νέες μορφές αντίστασης ικανές να σταματήσουν τον νέο παγκόσμιο πόλεμο, τώρα που τα παλιά μοντέλα της πολιτικής έχουν δείξει τις ανεπάρκειες τους, αν όχι την αποτυχία τους.
Μετά την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και τις προοδευτικές κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική, φαίνεται επιτακτική η αναζήτηση νέων τρόπων για να συνεχίσει να κρατιέται ψηλά το πρόταγμα του κοινωνικού μετασχηματισμού και ο στόχος για κοινωνικές επαναστάσεις. Το να συνεχίσουμε να ακολουθούμε τον θεσμικό δρόμο δεν φαίνεται και η πιο κατάλληλη τακτική σε αυτήν την κρίσιμη ώρα για την ανθρωπότητα.
Η περιοδεία των Ζαπατίστας προχωρά σε διαφορετική κατεύθυνση, αποζητώντας την συνάντηση μεταξύ των από τα κάτω και όσων βρίσκονται στα αριστερά. Ένας τόπος συνάντησης για να γνωρίσει ο ένας τον άλλο, να αποδεχτείτε τους διαφορετικούς τρόπους και τις μορφές εξέλιξης και αλλαγής του κόσμου. Μία πορεία ενίσχυσης και πολλαπλασιασμού των αντιστάσεων σε κάθε μέρος.
Δεν πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να σχηματιστούν ιεραρχικοί μηχανισμοί με μόνιμους ηγέτες και μεγάλες δομές που καταλήγουν να αναπαράγουν τον ίδιο κόσμο που προσπαθούν να πολεμήσουν και να μεταμορφώσουν. Κατανοώ ότι αυτό είναι ένα σημείο διαφωνίας στις τάξεις μας, μεταξύ εκείνων που απορρίπτουν τον καπιταλισμό, την πατριαρχία και την αποικιοκρατία. Μπορεί, επομένως, να είναι μια καλή στιγμή για να σκεφτείτε και να σημειώσετε νέα βήματα.
Η μεγάλη πρόκληση για όσους ποντάρουν σε αυτό το μη θεσμικό δρόμο συνίσταται στη σταθεροποίηση και τη δημιουργία μόνιμων χώρων συσκέψεων, κάτι που σπάνια έχουμε πετύχει. Το να παραμένουμε οργανωμένοι και ενεργοί με την πάροδο του χρόνου, το να είναι οι οργανώσεις και τα άτομα οργανωμένα σε οριζόντιες διαδικασίες, είναι μια μεγάλη πρόκληση που απαιτεί να ακούς με αμοιβαίο σεβασμό.
Ίσως οι 7 αρχές των Ζαπατίστας, του EZLN και του CNI μπορούν να αποτελέσουν σημείο αναφοράς σ’ αυτήν τη διαδικασία συλλογικής δημιουργίας: Να υπακούς και όχι να διατάζεις. Να εκπροσωπείς και όχι να αντικαθιστάς. Να μετακινείσαι προς τα κάτω και να μην ελίσσεσαι προς τα πάνω (με την έννοια της άρνησης της εξουσίας). Να υπηρετείς και να μην υπηρετείσαι. Να δημιουργείς και όχι να καταστρέφεις. Να προτείνεις και να μην επιβάλεις. Να πείθεις και όχι να κατακτάς.
Αυτή δεν είναι μια απλή συνταγή για συλλογική εργασία, αλλά μάλλον πιθανοί τρόποι σεβασμού των διαφορετικών, για να μπορείτε να συνεχίσετε να συνυπάρχετε και να πορεύεστε ο ένας στο πλάι του άλλου. Δεν θα είναι εύκολο. Μια νέα πολιτική κουλτούρα δεν γεννιέται μαγικά εν μία νυκτί, ούτε από τη δέσμευση μερικών ανθρώπων. Απαιτεί πολύ χρόνο, δουλεύοντας τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, έτσι ώστε να υπερβούμε τα εμπόδια, αντιστρέφοντας την ατομικιστική κουλτούρα που προτείνει ο καπιταλισμός
Αυτό το κείμενο είναι μια πρόσκληση για συμμετοχή στην περιοδεία των Ζαπατίστας, αλλά και κάτι περισσότερο από αυτό. Ένα κάλεσμα για να τολμήσουμε να μοιραστούμε τον χωροχρόνο με άτομα τα οποία δεν συμφωνούμε ή δεν μας αρέσουν για διαφορετικούς λόγους. Το να μάθεις να ζεις με αυτούς που είναι διαφορετικοί δεν είναι μια βόλτα στην εξοχή, μια ανοιξιάτικη μέρα. Είναι ένα επίπονο έργο, αλλά απαραίτητο για να επιβιώσει αυτός ο αγώνας.
—————————————————————————–
το άρθρο είναι του: Raúl Zibechi
Αρχικά δημοσιεύθηκε στα Ισπανικά από το Naiz (Χώρα των Βάσκων)
Κυριακή, 10 Ιανουαρίου 2021
