Αμπντουλάχ Οτζαλάν – Για την επιστροφή στην κοινωνική οικολογία
Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Αμπντουλάχ Οτζαλάν με τίτλο “Πέρα από το Κράτος, την Εξουσία και τη Βία“:
Όπως ακριβώς το σύστημα έχει οδηγήσει την κοινωνική κρίση στο χάος, έτσι και το περιβάλλον έχει αρχίσει να στέλνει σήματα S.O.S. με τη μορφή απειλητικών για τη ζωή καταστροφών. Οι φρικιαστικές πόλεις, ο μολυσμένος αέρας, το διάτρητο στρώμα του όζοντος, η ραγδαία επιτάχυνση της εξαφάνισης ζωικών και φυτικών ειδών, η καταστροφή των δασών, η ρύπανση του νερού από τα απόβλητα, η συσσώρευση βουνών σκουπιδιών και η αφύσικη αύξηση του πληθυσμού έχουν οδηγήσει το περιβάλλον σε χάος και εξέγερση. Όλα γίνονται για το μέγιστο κέρδος, ανεξάρτητα από το πόσες πόλεις, ανθρώπους, εργοστάσια, μεταφορές, συνθετικά υλικά, μολυσμένο αέρα και νερό μπορεί να αντέξει ο πλανήτης μας. Αυτή η αρνητική εξέλιξη δεν είναι πεπρωμένη. Είναι το αποτέλεσμα μιας μη ισορροπημένης χρήσης της επιστήμης και της τεχνολογίας στα χέρια της εξουσίας. Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε την επιστήμη και την τεχνολογία υπεύθυνες για αυτή τη διαδικασία. Η επιστήμη και η τεχνολογία από μόνες τους δεν ευθύνονται. Λειτουργούν σύμφωνα με τις δυνάμεις του κοινωνικού συστήματος. Όπως μπορούν να καταστρέψουν τη φύση, έτσι μπορούν και να τη θεραπεύσουν. Το πρόβλημα είναι αποκλειστικά κοινωνικό. Υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση μεταξύ του επιπέδου της επιστήμης και της τεχνολογίας και του βιοτικού επιπέδου της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων. Η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα των συμφερόντων μιας μειοψηφίας που έχει τον έλεγχο της επιστήμης και της τεχνολογίας. Σε μια δημοκρατική και ελεύθερη κοινωνία, ωστόσο, η επιστήμη και η τεχνολογία θα διαδραματίσουν οικολογικό ρόλο.
Η ίδια η οικολογία είναι επίσης μια επιστήμη. Εξετάζει τη σχέση της κοινωνίας με το περιβάλλον της. Αν και είναι ακόμη μια πολύ νέα επιστήμη, θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπέρβαση της αντίφασης μεταξύ κοινωνίας και φύσης μαζί με όλες τις άλλες επιστήμες. Η περιβαλλοντική συνείδηση που έχει ήδη αναπτυχθεί κατά τόπους θα κάνει ένα επαναστατικό άλμα προς τα εμπρός μέσω της οικολογίας που θα κατανοηθεί με αυτόν τον τρόπο. Ο δεσμός μεταξύ της κοινοτικής, πρωτόγονης κοινωνίας και της φύσης είναι όπως ο δεσμός μεταξύ του παιδιού και της μητέρας. Η φύση γίνεται αντιληπτή ως κάτι ζωντανό. Ο χρυσός κανόνας της θρησκείας αυτής της εποχής ήταν να μην κάνεις τίποτα εναντίον της φύσης, για να μην τιμωρηθείς από αυτήν. Η φυσική θρησκεία είναι η θρησκεία της κοινοτικής πρωτόγονης κοινωνίας. Δεν υπάρχει καμία αντίφαση με τη φύση, καμία ανωμαλία στην ανάδυση της κοινωνίας. Η ίδια η φιλοσοφία ορίζει τον άνθρωπο ως “φύση που αποκτά επίγνωση του εαυτού της”. Το ανθρώπινο ον είναι βασικά το πιο ανεπτυγμένο μέρος της φύσης. Αυτό αποδεικνύει την αφύσικη φύση και την ανωμαλία αυτού του κοινωνικού συστήματος, το οποίο θέτει το πιο ανεπτυγμένο μέρος της φύσης σε αντίθεση με αυτό. Το γεγονός ότι αυτό το κοινωνικό σύστημα μετέτρεψε τον άνθρωπο, ο οποίος ενθουσιωδώς ενώθηκε με τη φύση στις γιορτές, σε τέτοια πληγή για τη φύση δείχνει ότι είναι το ίδιο η πληγή. Η ολιστική φύση του ανθρώπου και του φυσικού περιβάλλοντος δεν αναφέρεται μόνο σε οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα. Είναι επίσης ένα απαραίτητο φιλοσοφικό πάθος για την κατανόηση της φύσης. Αυτό βασίζεται στην πραγματικότητα στην αμοιβαιότητα. Η φύση αποδεικνύει τη μεγάλη της περιέργεια και τη δημιουργική της δύναμη με το να γίνεται άνθρωπος. Ο άνθρωπος, από την άλλη πλευρά, αναγνωρίζει τον εαυτό του κατανοώντας τη φύση. Είναι αξιοσημείωτο ότι η σουμεριακή λέξη για την ελευθερία, “Amargi”, σημαίνει επιστροφή στη μητέρα, δηλαδή στη φύση. Μεταξύ του ανθρώπου και της φύσης υπάρχει μια οιονεί ερωτική σχέση. Πρόκειται για μια μεγάλη ιστορία αγάπης. Η καταστροφή αυτής της αγάπης είναι, θρησκευτικά μιλώντας, θανάσιμο αμάρτημα. Διότι δεν μπορείτε να δημιουργήσετε μεγαλύτερη αίσθηση νοήματος από αυτήν. Σε αυτό το πλαίσιο, αναδεικνύεται για άλλη μια φορά η αξιοσημείωτη σημασία της ερμηνείας μας για τη γυναικεία αιμορραγία. Είναι ταυτόχρονα σημάδι της απόστασης από τη φύση και της προέλευσής της. Η φυσικότητα της γυναίκας πηγάζει από την εγγύτητά της με τη φύση. Αυτό είναι και το πραγματικό νόημα της μυστηριώδους έλξης της.
Κανένα κοινωνικό σύστημα που δε βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση δεν μπορεί να διεκδικήσει για τον εαυτό του ορθολογισμό και ηθική. Επομένως, το σύστημα που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αντίθεση με τη φύση θα ξεπεραστεί και από άποψη ορθολογισμού και ηθικής. Όπως φαίνεται από αυτόν τον σύντομο ορισμό της αντίφασης μεταξύ του καπιταλιστικού κοινωνικού συστήματος και της σημερινής χαοτικής του κατάστασης και της ανυπολόγιστης καταστροφής του περιβάλλοντος, πρόκειται για μια διαλεκτική σχέση. Η θεμελιώδης αντίφαση με τη φύση μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με την απομάκρυνση από το σύστημα. Δεν μπορεί να επιλυθεί μόνο από τα κινήματα προστασίας του περιβάλλοντος. Από την άλλη πλευρά, μια οικολογική κοινωνία απαιτεί επίσης μια ηθική αλλαγή. Ο αμοραλισμός του καπιταλισμού μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με μια οικολογική προσέγγιση. Η σύνδεση μεταξύ ηθικής και συνείδησης απαιτεί μια συμπονετική πνευματικότητα και την αντίστοιχη ενσυναίσθηση. Αυτή με τη σειρά της έχει νόημα, μόνο αν βασίζεται στην οικολογική επάρκεια. Οικολογία σημαίνει φιλία με τη φύση, πίστη στη φυσική θρησκεία. Από αυτή την άποψη η οικολογία αντιπροσωπεύει μια ανανεωμένη, συνειδητή και φωτισμένη ένωση σε μια φυσική, οργανική κοινωνία.
Επίσης, τα πρακτικά προβλήματα ενός οικολογικού τρόπου ζωής είναι αρκετά επίκαιρα. Ένα από τα καθήκοντα των ακτιβιστών είναι να διευρύνουν τις πολλές υπάρχουσες οργανώσεις από κάθε άποψη και να τις καταστήσουν αναπόσπαστο μέρος της δημοκρατικής κοινωνίας. Αυτό περιλαμβάνει επίσης την αλληλεγγύη με τα φεμινιστικά και ελευθεριακά γυναικεία κινήματα. Μια από τις σημαντικότερες διαδικασίες στον εκδημοκρατισμό είναι η προώθηση και η οργάνωση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Όπως κάποτε υπήρχε μια έντονη ταξική ή εθνική συνείδηση, έτσι πρέπει να δημιουργήσουμε μια συνείδηση της δημοκρατίας και του περιβάλλοντος μέσω εντατικών εκστρατειών. Είτε μιλάμε για τα δικαιώματα των ζώων είτε για την προστασία των δασών είτε για την αναδάσωση, τέτοιες δράσεις, αν πραγματοποιηθούν σωστά, είναι απαραίτητα στοιχεία του κοινωνικού ακτιβισμού. Γιατί οι άνθρωποι που δεν έχουν συναίσθημα για το βιολογικό μπορούν να έχουν μόνο διαταραγμένο κοινωνικό συναίσθημα.
Εκείνοι που αντιλαμβάνονται τη σχέση μεταξύ των δύο μπορούν να αισθάνονται αληθινά και με όλες τους τις αισθήσεις. Η φύση, που μέχρι τώρα έχει λεηλατηθεί και εκτεθεί, πρέπει και θα γίνει μάρτυρας ενός μεγάλου αγώνα, για να αποκατασταθεί η κάλυψη της χλωρίδας και της πανίδας της. Θα πρέπει να δοθεί ξανά μια ευκαιρία στο δάσος. “Μεγάλος πατριωτισμός σημαίνει αναδάσωση και φύτευση δέντρων”. Αυτό είναι ένα πολύτιμο σύνθημα.
Όσοι δεν αγαπούν και δεν προστατεύουν τα ζώα δε θα μπορέσουν να προστατεύσουν και να αγαπήσουν και τους ανθρώπους. Ο άνθρωπος αποκτά αξία, όταν καταλαβαίνει ότι τα ζώα και τα φυτά είναι τον εμπιστεύονται. Μια κοινωνική “συνείδηση” από την οποία λείπει η οικολογική συνείδηση θα διαφθαρεί και θα διαλυθεί αναπόφευκτα, όπως φάνηκε στον πραγματικό σοσιαλισμό. Η οικολογική συνείδηση είναι μια θεμελιώδης ιδεολογική συνείδηση. Μοιάζει με μια γέφυρα μεταξύ φιλοσοφίας και ηθικής. Μια πολιτική που υπόσχεται σωτηρία από την τρέχουσα κρίση μπορεί να οδηγήσει σε ένα πραγματικό κοινωνικό σύστημα, μόνο αν είναι οικολογική. Όπως και με το πρόβλημα της ελευθερίας των γυναικών, η πατριαρχική και κρατική αντίληψη της εξουσίας συμβάλλει, επίσης, στο γεγονός ότι τα οικολογικά προβλήματα καθυστερούν τόσο πολύ και δεν έχουν ακόμη επιλυθεί σωστά. Αν η οικολογία και ο φεμινισμός συνεχίσουν να αναπτύσσονται, τότε η πατριαρχία και ο κρατισμός θα τεθούν εντελώς εκτός ισορροπίας. Ο αληθινός αγώνας για τη δημοκρατία και τον σοσιαλισμό θα γίνει ολοκληρωμένη υπόθεση, μόνο όταν αναλάβει την υπόθεση της ελευθερίας των γυναικών και της σωτηρίας της φύσης. Μόνο ένας τέτοιος ολοκληρωμένος αγώνας για ένα νέο κοινωνικό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε μια ουσιαστική διέξοδο από το σημερινό χάος.
Πηγή: Academy of Democratic Modernity
