Το Πανεπιστήμιο της Rojava έκανε προσφάτως έκκληση για στήριξη σε πανεπιστήμια και ακαδημαϊκούς σε όλον τον κόσμο. Το RIC πήρε συνέντευξη από την Gulistan Sido, υπεύθυνη διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου της Rojava, προκειμένου να μάθει περισσότερα για την ιστορία του, τα μελλοντικά σχέδια αλλά και τις προκλήσεις που αυτήν τη στιγμή αντιμετωπίζει.
Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για εσάς;
Ονομάζομαι Gulistan Sido. Κατάγομαι από το Afrin. Γεννήθηκα στο Χαλέπι όπου και σπούδασα ενώ συνέχισα τις σπουδές μου στη Γαλλία. Όταν ξεκίνησαν τα γεγονότα στη Συρία το 2011, εργαζόμουν σε ινστιτούτα εκμάθησης της κουρδικής γλώσσας. Η Επανάσταση της Rojava, που ξεκίνησε στις 19 Ιουλίου 2012 στο Kobane, έφερε πολλές αλλαγές σε πολλές περιοχές. Ήταν επανάσταση της κοινωνίας, των γυναικών αλλά ήταν επίσης και μια επανάσταση της γλώσσας.
Σε άλλα μέρη της Συρίας προκλήθηκε χάος οδηγώντας στη διάλυση των βασικότερων υποδομών της χώρας. Εκείνη την περίοδο, το 2013, εργαζόμουν στο καντόνι του Afrin όπου ιδρύσαμε το πρώτο Ινστιτούτο Κουρδικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, Viyan Amara. Η τουρκική εισβολή μας ανάγκασε να εγκαταλείψουμε την περιοχή και έπειτα εγώ έγινα μέλος του Πανεπιστημίου της Rojava στο Qamislo, όπου είμαι υπεύθυνη διεθνών σχέσεων.
Μπορείτε να μας μιλήσετε για την ιστορία του Πανεπιστημίου της Rojava;
Το Πανεπιστήμιο της Rojava ιδρύθηκε το 2016 στο Qamislo. Είναι το δεύτερο ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης από το ξεκίνημα της επανάστασης καθώς το πρώτο είχε ήδη ιδρυθεί από το 2015 στο Afrin. Ξεκινήσαμε με τη διδασκαλία ελάχιστων μαθημάτων όπως κουρδική γλώσσα και λογοτεχνία, γεωργικές σπουδές, χημεία. Σταδιακά, προσθέταμε και άλλα αντικείμενα και το πανεπιστήμιο επεκτάθηκε. Σύντομα, θα ανοίξουμε ένα τμήμα αραβικής γλώσσας και λογοτεχνίας. Έχουμε σαφείς κανονισμούς που εξηγούν τα θεμέλια του εκπαιδευτικού μας συστήματος και τις αξίες πάνω στις οποίες έχει δομηθεί. Θεωρούμε το πανεπιστήμιό μας αποκύημα της επανάστασης και υπό αυτήν την έννοια δε μπορούμε να διαχωρίσουμε τον πυρήνα του από την επαναστατική μέθοδο που ξεκίνησε εδώ. Επιδιώκουμε να βελτιώσουμε το εκπαιδευτικό μας έργο επικοινωνώντας και με ξένα πανεπιστήμια και μαθαίνοντας πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας τους, όμως δε θέλουμε να διαχωρίσουμε τους εαυτούς μας και το πανεπιστήμιό μας από την τοπική μας κουλτούρα, διότι αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς.
Τι είδους δυσκολίες συναντήσατε και πώς είναι η κατάσταση σήμερα;
Οι συνθήκες εργασίας ήταν εξαιρετικά δύσκολες, κυρίως λόγω του πολέμου και των εγγενών θεμάτων ασφάλειας, όμως βήμα βήμα κάνουμε πρόοδο. Δεχτήκαμε τους φοιτητές από το Afrin που εξαιτίας της τουρκικής εισβολής δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Δεχόμαστε φοιτητές από όλες τις περιοχές της Βορειοανατολικής Συρίας. Μέχρι στιγμής, το πανεπιστήμιο μετρά 1500 φοιτητές. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών αλλάζει με το χρόνο ανάλογα και με τη γενικότερη κατάσταση. Δυστυχώς, σε περίοδο επίθεσης πολλοί φοιτητές εγκαταλείπουν τις σπουδές τους διότι είναι δύσκολο να τις συνεχίσουν υπό τέτοιες συνθήκες. Αυτήν τη στιγμή μετράμε 250 απόφοιτους, κυρίως στην επιστήμη της Jineoloji, στις γεωργικές σπουδές και στην κουρδική λογοτεχνία. Στο μέλλον, σκεφτόμαστε να δώσουμε τη δυνατότητα για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές.
Προς το παρόν, είμαστε αντιμέτωποι με έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού που θα μπορούσε να διδάξει. Εξαιτίας του πολέμου, καθηγητές και απόφοιτοι ανώτατης εκπαίδευσης εγκατέλειψαν τη χώρα. Έτσι, προσπαθούμε να παρέχουμε ανώτατη εκπαίδευση με όποιες δυνατότητες έχουμε και με ανθρώπους που σπούδασαν στη Δαμασκό και το Χαλέπι. Προσπαθούμε να βρούμε καθηγητές γιατί υπάρχει πραγματική έλλειψη.
Ποια είναι η οργάνωση του Πανεπιστημίου της Rojava;
Όπως και κάθε ίδρυμα στη Rojava λειτουργούμε με διαφορετικά συμβούλια και επιτροπές. Κάθε εξάμηνο πραγματοποιούμε γενικές συνελεύσεις όπου εξετάζουμε τον προσανατολισμό και τη μέθοδο του εκπαιδευτικού μας συστήματος και το αξιολογούμε. Επιπλέον, έχουμε ένα αυτόνομο συμβούλιο των γυναικών που εργάζονται στο πανεπιστήμιο. Έχουμε ξεχωριστά μια σειρά από διαδικασίες και ένα συμβούλιο όπου συζητάμε τα προβλήματά μας και λαμβάνουμε αποφάσεις για τα θέματα που μας αφορούν, απουσία ανδρών. Υπάρχει επίσης αυτόνομος σύλλογος φοιτητών διότι θεωρούμε απαραίτητο το ρόλο τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Κάθε τμήμα έχει εκπροσώπους φοιτητών οι οποίοι συμμετέχουν στις συνελεύσεις καθηγητών.
Aκόμη και αν έχουμε δυσκολίες και ελλείψεις στο ακαδημαϊκό μας έργο, πιστεύουμε σε αυτό. Πιστεύουμε ότι είναι εφικτό να αλλάξουμε τη νοοτροπία κάθε γενιάς. Μετά από 4 χρόνια λειτουργίας έχουμε μπροστά μας πολλές προκλήσεις.
Ποια η θέση των διαφορετικών γλωσσών που ομιλούνται ανά την επικράτεια της Rojava στην ανώτατη εκπαίδευση;
Στη Rojava υπάρχουν τρεις κύριες γλώσσες: αραβικά, κουρδικά, ασσυριακά-αραμαϊκά. Στο κοινωνικό συμβόλαιο καταστήσαμε σαφές ότι κάθε εθνότητα θα μπορεί να διδάσκεται τη μητρική της γλώσσα. Από το δημοτικό σχολείο και έπειτα, δίνουμε προτεραιότητα στην εκμάθηση της γλώσσας. Κάθε παιδί διδάσκεται τη μητρική του γλώσσα αλλά υπάρχουν και τάξεις όπου διδάσκονται και οι υπόλοιπες. Αυτό απαγορευόταν στο εκπαιδευτικό σύστημα του καθεστώτος.
Επί του παρόντος, έχουμε δύο γλώσσες στο πανεπιστήμιό μας, τα αραβικά και τα κουρδικά. Όμως θέλουμε να συμπεριλάβουμε και όλες τις υπόλοιπες. Φυσικά, οι πόρτες μας είναι ανοιχτές για τους Ασσύριους φίλους μας εάν επιθυμούν να ιδρύσουν ένα τμήμα γλώσσας και λογοτεχνίας. Νοιαζόμαστε για όλους, οι πόρτες είναι ανοιχτές για όλους. Το πιο σημαντικό είναι να έχουν όλοι το δικαίωμα να σπουδάσουν στη γλώσσα που επιθυμούν.
Πρόκειται επίσης να εγκαινιάσουμε ένα τοπικό λαογραφικό ινστιτούτο αφιερωμένο σε κείμενα, παραμύθια, γραπτές και προφορικές ιστορίες, τραγούδια για την κάθε τοπική γλώσσα. Η περιοχή αυτή έχει έναν εξαιρετικό γλωσσικό και πολιτισμικό πλούτο και οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα ινστιτούτο που θα συμπεριλαμβάνει όλην αυτήν τη διαφορετικότητα. Προσπαθούμε να ιδρύσουμε ένα πολυγλωσσικό και πολυπολιτισμικό σύστημα που θα αντιπροσωπεύει το μωσαϊκό του τόπου μας. Σε αυτόν τον τόπο, είμαστε πολύ συνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλον. Ζούμε μαζί για χιλιάδες χρόνια, δε πρέπει να αγνοήσουμε αυτόν τον πλούτο. Είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά και πρέπει να διατηρηθεί.
Ποιες είναι οι σχέσεις σας με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια της Συρίας;
Στη Συρία δεν έχουμε σχέσεις με τα πανεπιστήμια του Χαλεπίου και της Δαμασκού διότι σε πολιτικό επίπεδο το καθεστώς δε μας αναγνωρίζει. Το κόμμα Baath συνεχίζει να ενστερνίζεται την ίδια νοοτροπία καταπίεσης και απόρριψης των άλλων καθώς δέχεται μόνο ένα έθνος, μία σημαία, μία γλώσσα…
Το παράδειγμά μας είναι εντελώς διαφορετικό οπότε είναι πολύ δύσκολο να έχουμε σχέσεις μαζί τους. Το δικό μας μοντέλο έχει σχεδιαστεί για να εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις προσδοκίες της κοινωνίας. Δεν έχουμε παρόμοια αντίληψη περί εκπαίδευσης και διαφορετικότητας. Εμείς αποδεχόμαστε τους άλλους, αυτοί δεν αποδέχονται εμάς.
Οπότε αυτή η κατάσταση σας οδηγεί να κοιτάξετε πιο μακριά, πέρα από τα σύνορα της Συρίας;
Προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τα σύνορα ως εκπαιδευτικό ίδρυμα. Να ανοίξουμε πόρτες και να βρούμε νέους δρόμους. Θέλουμε να οικοδομήσουμε σχέσεις με πανεπιστήμια που μοιράζονται τις αξίες μας, τις αξίες της χειραφέτησης όπως την απελευθέρωση των γυναικών, τη δημοκρατία, την πολυπολιτισμικότητα, την κοσμική εκπαίδευση. Με αυτές τις αξίες πορευόμαστε και επικοινωνούμε με πανεπιστήμια ανά τον κόσμο.
Η Επανάσταση της Rojava έγινε γνωστή τα τελευταία χρόνια διότι η περιοχή μας έγινε γνωστή για την αντίσταση που προέβαλε ενάντια στην ISIS. Είναι όμως η ώρα να παρουσιαστεί το πολιτικό εγχείρημα της Rojava σε όλες του τις πτυχές, όχι μόνο ο στρατιωτικός τομέας. Η επανάσταση της κοινωνίας και η απελευθέρωση των γυναικών είναι θεμελιώδεις πτυχές, όπως και το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Πρόσφατα κάνατε μία έκκληση για υποστήριξη σε διεθνές επίπεδο, μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτό;
Στις 19 Ιουλίου του 2020, κατά την 8η επέτειο της Επανάστασης της Rojava, ξεκινήσαμε μια μεγάλη καμπάνια για διεθνή αλληλεγγύη. Η έκκλησή μας απευθύνεται σε όλους όσους ανήκουν σε ακαδημαϊκούς κύκλους και μπορούν να μας βοηθήσουν. Υποστήριξη της αντίστασης της Rojava συνεπάγεται και στήριξη της εκπαίδευσης. Έχει περάσει ένας μήνας από τότε που ξεκινήσαμε την καμπάνια και έχουμε ήδη λάβει αρκετή υποστήριξη. Υπάρχει πολύ μεγάλη διεθνής αλληλεγγύη και πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να μας βοηθήσουν.
Ακόμη και αν η κατάσταση παγκοσμίως είναι περίπλοκη λόγω του Covid-19, αυτό που παραμένει πολύ σημαντικό για εμάς είναι να δούμε από τον κόσμο θέληση για βοήθεια. Αυτό μας δίνει δύναμη και μας ενθαρρύνει να επιμείνουμε. Γι’αυτό θα ήθελα σε αυτό το σημείο να σας ευχαριστήσω όλους.
Τι είδους στήριξη λάβατε;
Στο κάλεσμά μας, αναφέρουμε συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους κάποιος μπορεί να μας βοηθήσει. Το πρώτο πράγμα πάνω στο οποίο δουλεύουμε είναι μια μεγάλη συλλογή βιβλίων και επιστημονικών άρθρων διότι χρειαζόμαστε πηγές στη βιβλιοθήκη μας. Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε βρίσκεται στο να φέρουμε όλα αυτά τα βιβλία εδώ, καθώς λάβαμε πολλές δωρεές από όλα τα μέρη του κόσμου.
Κάθε είδους βοήθεια είναι ευπρόσδεκτη. Πολλοί ακαδημαϊκοί προσφέρονται να δώσουν διαλέξεις και να οργανώσουν σεμινάρια. Είμαστε επίσης σε επικοινωνία μαζί τους για να λαμβάνουμε συμβουλές σε ακαδημαϊκό επίπεδο και να βελτιώνουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αναζητούμε ειδική υποστήριξη στους τομείς των κοινωνικών επιστημών και τις σπουδές φύλου διότι σύντομα θα ανοίξουμε ένα ινστιτούτο όπου θα διδάξουμε αυτά τα μαθήματα. Έχουμε μια μεγάλη πρόκληση απέναντί μας σχετικά με τις γλώσσες. Παρόλο που οι φοιτητές μας διδάσκονται ξένες γλώσσες, χρειαζόμαστε μεταφραστές ώστε συγκεκριμένα εκπαιδευτικά περιεχόμενα να γίνουν περισσότερο προσβάσιμα. Για να οργανώσουμε τα επόμενα βήματά μας θα σχηματίσουμε επιτροπές πάνω στις διάφορες μορφές αλληλεγγύης ώστε να οργανωθούν οι μηχανισμοί στήριξης. Σύντομα λοιπόν θα είμαστε σε θέση να σας δώσουμε περισσότερες πληροφορίες για το πως μπορείτε να μας βοηθήσετε.
