Όταν ο στρατός της Μιανμάρ ανακοίνωσε την 1η Φεβρουαρίου ότι είχαν πάρει τον έλεγχο της χώρας, πολίτες όλων των ηλικιών άρχισαν να συντονίζουν την αντίστασή τους. Μέσα σε ένα εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα, γεννήθηκε ένα νέο κοινωνικό κίνημα και σύντομα οι άνθρωποι συγκέντρωσαν ενημερώσεις στο διαδίκτυο με hashtag όπως #civildisobediencemovement, #hearthevoicesofMyanmar και #rejectmilitarycoup.
Αυτό θα ήταν αδιανόητο ακόμη και πριν από λίγα χρόνια. Η Μιανμάρ είχε μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως, η οποία από το σχεδόν τίποτα τη δεκαετία του 2000 στο ποσοστό διείσδυσης να φτάνει περίπου το 125% το 2020 . Ενώ υπήρχε μόνο ένας τοπικός πάροχος στην αρχή, με ακριβές κάρτες SIM που πωλούνται μέσω συστήματος λαχειοφόρων αγορών, πολλές εγχώριες και διεθνείς εταιρείες προσφέρουν τώρα προϊόντα. Μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, τα σήματα κινητών τηλεφώνων έχουν φτάσει στο 90% του εδάφους της χώρας .
Μια νεότερη γενιά έχει μεγαλώσει λαμβάνοντας τη δυνατότητα σύνδεσης με κινητά τηλέφωνα και το Διαδίκτυο δεδομένη, σε αντίθεση με τους ηλικιωμένους, οι οποίοι έχουν ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους υπό στρατιωτική δικτατορία. Τώρα, και οι δύο ομάδες συνεργάζονται και μαθαίνουν η μία από την άλλη: συνδυάζοντας τις ψηφιακές δεξιότητες με τη γνώση του πώς να αντισταθούμε στον στρατό. Και οι δύο αποδείχθηκαν απαραίτητες όταν το νέο καθεστώς έκλεισε το Facebook στις 4 Φεβρουαρίου.
Τον τελευταίο χρόνο, όλοι έχουμε συνηθίσει να στηριζόμαστε στην τεχνολογία για να παραμείνουμε συνδεδεμένοι . Ο λαός της Μιανμάρ έχει δείξει ότι είναι δυνατόν να οργανωθεί όχι μόνο στη μέση μιας παγκόσμιας πανδημίας, αλλά και σε ένα στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ξεπερνώντας τα εμπόδια
Η παραγγελία προήλθε από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών: Το Facebook θα ανασταλεί προσωρινά λόγω ανησυχιών σχετικά με την εξάπλωση παραπληροφόρησης. Αυτός ο ισχυρισμός είναι ιδιαίτερα ολέθριος, καθώς η Μιανμάρ έκανε τόσο λίγα για να περιορίσει τη διάδοση της ρητορικής μίσους στην πλατφόρμα τα προηγούμενα χρόνια. Η διαδικτυακή ταραχή πυροδότησε τη γενοκτονία των Ροχίνγκια, για την οποία η Μιανμάρ κατηγορείται επί του παρόντος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Μέσα σε αρκετές ώρες, οι νεότεροι χρήστες κοινωνικών μέσων άλλαξαν από το Facebook στο Twitter, μια λιγότερο δημοφιλή πλατφόρμα στη Μιανμάρ. Πολλοί χρησιμοποίησαν το Twitter για να ειδοποιήσουν τους άλλους ότι το Facebook και το Messenger είχαν πλέον περιοριστεί από κρατικούς παρόχους διαδικτύου και ως εκ τούτου δεν είναι πλέον προσβάσιμα, πόσο μάλλον ασφαλή. Το νεαρό, τεχνολογικά πλήθος δημοσίευσε γρήγορα οδηγίες σχετικά με τον τρόπο εγκατάστασης πελατών VPN – έναν τρόπο πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανώνυμα. Πολλοί αξιοποίησαν επίσης το Signal, μια ασφαλή εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων.
Ακόμα και όταν ο στρατός ανακοίνωσε περαιτέρω περιορισμούς στις 5 Φεβρουαρίου και οι συνδέσεις έγιναν όλο και πιο ασταθείς, οι άνθρωποι συνέχισαν να μοιράζονται φωτογραφίες και βίντεο στο Facebook που τεκμηριώνουν πράξεις αντίστασης από εργαζόμενους στο νοσοκομείο, καθηγητές πανεπιστημίου, εργάτες και πολλούς άλλους.
Ο ήχος της δικαιοσύνης
Στις 4 Φεβρουαρίου, οι μαθητές στο Πανεπιστήμιο του Yangon δημοσίευσαν μια επιστολή στους καθηγητές τους στο Facebook, ζητώντας «από εσάς, δασκάλους που γνωρίζετε καλά το νόημα της αδικίας, να μην μείνετε σιωπηλοί … Είναι για το μέλλον μας που ζητάμε τη βοήθειά σας ” Οι ηχογραφήσεις συγκεντρώσεων αντίστασης που μοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν νέους και ηλικιωμένους να τραγουδούν ένα τραγούδι από τη φοιτητική εξέγερση του 1988, το οποίο περιλαμβάνει τη διάσημη φάση: «δεν θα παραδοθούμε μέχρι να καταρρεύσει ο κόσμος».
«Δεν άκουγα αυτό το τραγούδι για είκοσι πέντε χρόνια, με έκανε να νιώθω τόσο καλά», είπε ένας από τους πρώην βοηθούς μου στην έρευνα. Δεν είχε γεννηθεί καν το 1988, αλλά αυτά τα τραγούδια και οι συνοδευτικοί στίχοι τους έχουν μεταδοθεί από γενιά σε γενιά και είναι σε θέση να μετακινήσουν τους ανθρώπους – και με τις δύο αισθήσεις – σε δράση. Ένα ποίημα με τίτλο «Battle Symphony», που συντάχθηκε στις 4 Φεβρουαρίου από μια ανώνυμη συλλογική, κυκλοφορεί ήδη ευρέως:
Σε αυτή τη μάχη,
ο ήχος της δικαιοσύνης
προέρχεται από γλάστρες και τηγάνια.
Τα βράδια μετά το πραξικόπημα, οι κάτοικοι των πόλεων σε όλη τη χώρα μαζεύονται στα μπαλκόνια και τις αυλές τους και χτυπούν μεταλλικά πιάτα για να διώξουν το «κακό πνεύμα» του στρατού. Αυτό προκαλεί θρησκευτική κατάνυξη. Η ψαλμωδία των στίχων του βουδιστικού κανόνα Theravāda, την οποία τηρεί ο περισσότερος πληθυσμός στη Μιανμάρ, συχνά συνοδεύεται από ήχους κρουστών. Αλλά και οι μουσουλμάνοι και οι Ινδουιστές συμμετείχαν και στην εκδήλωση.
Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους έχουν ήδη ζήσει πέντε δεκαετίες στρατιωτικής δικτατορίας. Κάποιοι έπαιξαν ακόμη και ενεργό ρόλο στη φοιτητική εξέγερση του 1988, η οποία οδήγησε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης παρόμοια με αυτήν που ισχύει τώρα. Επισημαίνοντας όσους τόλμησαν να ασκήσουν κριτική στον στρατό ως «εχθρό του λαού» που έπρεπε να «συνθλιβούν», οι στρατηγοί της Μιανμάρ κρατούσαν όμηρους ανθρώπους διάφορων γενεών. Αλλά τώρα, άνθρωποι που έχουν διαιρεθεί σε εθνοθρησκευτικές γραμμές ενώνονται από την αντίθεσή τους στο στρατό. Το πιο αξιοσημείωτο, ακόμη και μέλη των διωκόμενων Ροχίνγκια συμμετέχουν, στέλνοντας φωτογραφίες και βίντεο τους χτυπώντας σε γλάστρες και τηγάνια από στρατόπεδα προσφύγων στο Μπαγκλαντές ή διαδηλώνοντας παράλληλα με τις εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές που ξεκίνησαν απεργία σε εθνικό επίπεδο στις 8 Φεβρουαρίου.
Αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικό
Ενώ οι ηλικιωμένοι επαινέθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη συμμετοχή τους στην απεργία – και ορισμένοι πρώην ηγέτες της εξέγερσης των φοιτητών, τώρα μεσήλικες, προσπάθησαν να παίξουν συντονιστικό ρόλο – είναι η Generation Z που κυριαρχεί στην τρέχουσα αντίσταση. Σε πόλεις και κωμοπόλεις σε ολόκληρη τη Μιανμάρ, οι νέοι αποφάσισαν για πορείες διαμαρτυρίας και οργάνωσαν ταξιαρχίες ακτιβιστών για να καθαρίσουν τα σκουπίδια που άφησαν πίσω. Τα σήματα και τα πανό τους βασίζονται σε memes και ποπ αναφορές, χρησιμοποιώντας μια γλώσσα που η στρατιωτική ηγεσία αγωνίζεται να καταλάβει.
«Ο πρώην μου με εξαπάτησε καλύτερα από τον στρατό», γράφει ένα σύνθημα στον δρόμο, ενώ ένα άλλο ανέφερε το τραγούδι του Taylor Swift «Only the Young». Ένα άλλο γράφει: «Αυτό είναι το τελικό παιχνίδι» – μια αναφορά στην ταινία σούπερ ηρώων «Avengers: Endgame». Ο χαιρετισμός τριών δακτύλων των διαδηλωτών προέρχεται από τη σειρά ταινιών «Hunger Games» και είχε χρησιμοποιηθεί προηγουμένως από διαδηλωτές στην Ταϊλάνδη το 2014.
Η κύρια κραυγή, ωστόσο, είναι: « Μπλέξατε με τη λάθος γενιά». Απευθύνεται φυσικά στον στρατό, αλλά σηματοδοτεί επίσης την επιθυμία να προχωρήσει περισσότερο από την προηγούμενη εποχή διαμαρτυρίας. Το μήνυμα του συνοδευτικού συνθήματος «Όχι! Όχι 88 πια! ” είναι σαφές: Αυτή τη φορά, θα υπάρξει μια επανάσταση, όχι μόνο μια εξέγερση. Οι νέοι θα ολοκληρώσουν ό, τι δεν μπορούσε να κάνει ο γέρος.
Οι διαδηλωτές δικαιολογούν την αντίστασή τους όχι μόνο σε σχέση με τη ζωή τους, αλλά και σε εκείνες των μελλοντικών γενεών. Πλάνα από τις διαδηλώσεις δείχνουν ότι πολλοί διαδηλωτές έφεραν μαζί τα παιδιά τους. Στο Twitter, μπορείς να βρεις σχόλια όπως το “εκπαιδεύστε τα νωρίς” και “έτσι ώστε να γνωρίζουν και να θυμούνται” μαζί με φωτογραφίες παιδιών σε καροτσάκια. «Αυτά τα όμορφα παιδιά αξίζουν ένα λαμπρό μέλλον που δεν θα μπορούσαν να έχουν οι γονείς και οι παππούδες τους», έγραψε ένας χρήστης του Twitter.
Το μήνυμα είναι σαφές: αυτή τη φορά θα υπάρξει επανάσταση
Ένας πατέρας μετέφερε τον μικρό γιο του, ο οποίος είχε ένα πορτρέτο του στρατηγού Aung San, τόσο του «πατέρα του στρατού» όσο και του πατέρα της Aung San Suu Kyi. Οι φωτογραφίες της τελευταίας, η οποία απολύθηκε ως κρατικός σύμβουλος τον Φεβρουάριο και είναι επί του παρόντος υπό κράτηση, ήταν επίσης ορατές στις διαμαρτυρίες. «Είναι το μέλλον μας και η ελπίδα μας», γράφουν μερικά από τα συνθήματα.
Η Aung San Suu Kyi σύντομα θα γίνει 76 ετών και ο πατέρας της, ο οποίος δολοφονήθηκε λίγο πριν από την ανεξαρτησία της Βιρμανίας, θα είναι νεκρός για 74 χρόνια φέτος. Για τη μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού, και οι δύο παραμένουν εικονικοί. Αλλά η τέχνη της αντίστασης δεν είναι πλέον οικογενειακή υπόθεση – έχει γίνει θέμα μεταξύ των γενεών και οι σημερινοί διαδηλωτές οργανώνονται χωρίς σαφή ηγεσία.
«Μόνο ως ενήλικας συνειδητοποίησα ότι είχα την ενοχή των επιζώντων σε όλη μου τη ζωή», έγραψε μια νεαρή γυναίκα στο Twitter. «Δεν μεγάλωσα υπό στρατιωτική δικτατορία, αλλά η υπόλοιπη οικογένειά μου το έκανε». Αντί να υπομείνει την ίδια μοίρα με τις προηγούμενες γενιές, η σημερινή νεολαία είναι αποφασισμένη να πάρει πίσω την εξουσία από τον στρατό. Πρώτον, επειδή είχαν ήδη απολαύσει μια δεκαετία μερικής δημοκρατικής ελευθερίας και ξέρουν τι θα χάσουν. Δεύτερον, επειδή θέλουν να θέσουν τέρμα σε εβδομήντα χρόνια τραυματισμού μεταξύ των γενεών: γνωρίζουν ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν.
Πηγή: Opendemocrasy
Φωτο: https://www.facebook.com/aungkyaw.zin.946954
