Να σταματήσει ο πόλεμος ενάντια στον EZLN και τις εξεγερμένες κοινότητες
Επικίνδυνη κλιμάκωση του πολέμου στην Chiapas
Ο πόλεμος που έχουν κηρύξει το κράτος, οι παραστρατιωτικές οργανώσεις και τα καρτέλ ενάντια στον EZLN, τις βάσεις στήριξής του και τις ιθαγενικές κοινότητες του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, κλιμακώνεται επικίνδυνα.
Το Σάββατο 22 Αυγούστου 2020, μια ομάδα παραστρατιωτικών που ανήκουν στην οργάνωση ORCAO, Organización Regional De Cafecultores de Ocosingo, (Τοπική Οργάνωση Καλλιεργητών Καφέ του Ocosingo), πυροβόλησαν, λεηλάτησαν και πυρπόλησαν σπίτια, αποθήκες και τις εγκαταστάσεις του Κέντρου Εμπορίου «Νέα Χαραυγή του Ουράνιου Τόξου» των Βάσεων Στήριξης του EZLN της κοινότητας Moisés Ghandi (Cuxuljá), που ανήκει στον εξεγερμένο ζαπατιστικό δήμο Lucio Cabañas. Να θυμίσουμε ότι η ίδια οργάνωση, σε συνεργασία με την επίσης παραστρατιωτική ομάδα Chinchulines και μέλη του κυβερνώντος αριστερού κόμματος MORENA στις 24 Φεβρουαρίου 2020 είχαν ξυλοκοπήσει και απαγάγει δύο μέλη του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου της περιοχής Chilón (βόρεια ζώνη της Chiapas), ως αντίποινα για τη συμμετοχή τους στις Ημέρες για την Υπεράσπιση του Εδάφους και της Μάνας Γης, που πραγματοποιήθηκαν ύστερα από κάλεσμα του EZLN και του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου.
Πολλές ακόμα κοινότητες με αυτόνομα προγράμματα έχουν γίνει αντικείμενο κρατικής και παρακρατικής βίας.
Στις 25 Αυγούστου το αυτόνομο εχίδο Tila (μέλος του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου που από το 2015 έχει ανακτήσει τις γαίες που του είχε υφαρπάξει παράνομα ο επίσημος δήμος της Tila) δέχεται επίθεση από την παραστρατιωτική ομάδα, Paz y Justicia, η οποία, με εντολή των επίσημων αρχών του δήμου προβαίνει σε βανδαλισμούς και καταστροφές των αυτόνομων δομών, στήνει μπλόκα στους δρόμους, σπέρνοντας τον τρόμο στους κατοίκους της περιοχής. Οι πυροβολισμοί, οι επιθέσεις και οι ξυλοδαρμοί συνεχίζονται όλες τις επόμενες μέρες. Στις 11 Σεπτεμβρίου μια ομάδα κατοίκων ύστερα από απόφαση της συνέλευσης του εχίδο, επιχειρεί να σπάσει τα μπλόκα των παραστρατιωτικών και δέχεται πυροβολισμούς. Το αποτέλεσμα: ένας νεκρός και 3 τραυματίες, όλοι μέλη του εχίδο.
Οι κάτοικοι της περιοχής Aldama, των Altos (Υψίπεδα) της Chiapas, δέχονται καθημερινά τα τελευταία δύο χρόνια πυροβολισμούς από ενόπλους. Ο μέχρι σήμερα απολογισμός των επιθέσεων: δεκάδες τραυματίες, μεταξύ των οποίων και μικρά παιδιά, και πάνω από 3000 εκτοπισμένοι/ες. Μόνο το διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου 2020 το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Chiapas, Frayba, κατέγραψε πάνω από 56 ένοπλες επιθέσεις από τις ίδιες παραστρατιωτικές οργανώσεις που ευθύνονται για τη σφαγή 45 ιθαγενών στην Acteal το 1997, οι καθ’ ομολογία φυσικοί αυτουργοί της οποίας απελευθερώθηκαν το 2009 ύστερα από απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου και επέστρεψαν στις κοινότητές τους ενώ ο οπλισμός τους δε βρέθηκε ποτέ.
Παραστρατιωτικές επιθέσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν ενάντια σε αυτόνομες κοινότητες αποτελούν μια σταθερά στην Chiapas. Δεν είναι ούτε μεμονωμένα επεισόδια, ούτε προϊόν ενδοκοινοτικών διενέξεων. Εντάσσονται στη στρατηγική κατασκευής εσωτερικών συγκρούσεων από το κράτος, με σκοπό να πλήξουν το ζαπατισμό και την αντίσταση των ιθαγενικών κοινοτήτων απέναντι στα μεγαπρογράμματα.
Πρόκειται για την ίδια αντιεξεγερτική-αντιαντάρτικη στρατηγική που είχαν ακολουθήσει όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις και η οποία έχει τα χαρακτηριστικά ενός «ολοκληρωτικού πολέμου φθοράς», ενός πολέμου που σύμφωνα με τα στρατιωτικά εγχειρίδια των ΗΠΑ συνίσταται στη «πραγματοποίηση διαδοχικών μικρών επιχειρήσεων που θα προκαλέσουν ασφυξία στον εχθρό σε πολιτικό, οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, αποφεύγοντας, ει δυνατόν, θεαματικές ενέργειες που θα μπορούσαν να προσελκύσουν την προσοχή των ΜΜΕ και της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Σε αυτής της μορφής τον πόλεμο βασικός είναι ο ρόλος των παραστρατιωτικών ομάδων. Όπως διαβάζουμε σε ένα από τα εγχειρίδια αντικανονικού πολέμου του μεξικανικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας το ζήτημα δεν είναι απλά να στερήσουν το νερό (τις βάσεις στήριξης του αντάρτικου) από το ψάρι[i], αλλά να ρίξουν στο νερό πιο άγρια ψάρια, δηλαδή τις παραστρατιωτικές ομάδες»[ii], οι οποίες διαθέτουν στρατιωτική οργάνωση, εκπαίδευση και εξοπλισμό (χάρη στο μεξικανικό στρατό) και βέβαια, στηρίζονται από όλες τις κυβερνήσεις (φυσικά και τη σημερινή του Morena και του López Obrador) με οικονομικούς πόρους, παραγωγικά προγράμματα, αξιώματα, πολιτική κάλυψη και ασυλία και «στις οποίες το κράτος αναθέτει την εκτέλεση αποστολών που οι τακτικές ένοπλες δυνάμεις δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν ανοιχτά. Οι παραστρατιωτικές ομάδες είναι παράνομες και χαίρουν ασυλίας γιατί αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κράτους»[iii].
Η αριστερή κυβέρνηση του López Obrador στοιχηματίζει στον πόλεμο προκειμένου να τηρήσει τα συμφωνηθέντα του νέας Συνθήκης Ελεύθερου Εμπορίου (γνωστής και ως NAFTA 2 ή TLCAN 2) που υπογράφτηκε το Νοέμβριο του 2018 από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό και μπήκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο του 2020, στόχος της οποίας είναι, μεταξύ άλλων, η ανάκτηση και διατήρηση του ελέγχου των στρατηγικών φυσικών πόρων.
Μεγαπρογράμματα όπως το Τρένο Μάγια που επιδιώκει την τουριστική αλλά και χωροταξική ανάπτυξη ολόκληρου του νοτιοανατολικού Μεξικού και μαζί με το Διαωκεάνειο Διάδρομο στον Ισθμό της Oaxaca συνδέει τις Ειδικές Οικονομικές ζώνες Ειρηνικού – Ατλαντικού, με την κατασκευή μεγάλων σιδηροδρομικών δικτύων και αυτοκινητοδρόμων που διευκολύνουν την μεταφορά των προϊόντων, το Sembrando Vida (σχέδιο δενδροφύτευσης εκατομμυρίων εκταρίων της ζούγκλας Lacandona με χωροκατακτητικά και εμπορεύσιμα δέντρα),η διατήρηση και επέκταση αιολικών και εξορυκτικών προγράμματα , η κατασκευή 300 αυτοκινητοδρόμων σε αγροτικές περιοχές, τα διυλιστήρια, το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Morelos (το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την δημιουργία θερμοηλεκτρικών εργοστασίων και αγωγών φυσικού αερίου), την κατασκευή μεγάλου αεροδρομίου στη Santa Lucia (San Salvador Atenco) του κεντρικού Μεξικού, είναι μείζονος σημασίας για το κεφάλαιο και με όρους γεωπολιτικούς, εδαφικής ηγεμονίας και στρατιωτικής κυριαρχίας.
Με το μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων συγκεντρωμένο στην Chiapas (στρατός, ναυτικό, εθνοφυλακή, μυστικές υπηρεσίες, εναέρια και επίγεια παρακολούθηση) να επιχειρεί να προκαλέσει ασφυξία στις εξεγερμένες κοινότητες, και τις παραστρατιωτικές ομάδες να επιτίθενται σπέρνοντας το τρόμο, εκτοπίζοντας πληθυσμούς, δολοφονώντας, και τραυματίζοντας ακόμα και μικρά παιδιά, επιδιώκουν να εξοντώσουν τον εσωτερικό εχθρό που αρνείται να υποταχθεί στη λογική του κεφαλαίου και να γητευτεί από τα καθρεφτάκια της προόδου και της ανάπτυξης.
Δεν είναι τυχαία, λοιπόν, η επαναδραστηριοποίηση γνωστών για τη βαναυσότητά τους παραστρατιωτικών οργανώσεων όπως η Paz y Justicia, οι Chinchulines και άλλες. Ο τρόμος επιστρέφει στην Chiapas, γράφει ο Luis Hernández Navarro, αναφερόμενος στην Paz y Justicia. «Μεταξύ 1995 και 2000 η Paz y Justicia δολοφόνησε στη βόρεια ζώνη της Chiapas πάνω από 100 ιθαγενείς τσόλες, εκτόπισε από τις κοινότητές τους τουλάχιστον 2000 αγρότες και τις οικογένειές τους, αποπειράθηκε να δολοφονήσει τους επισκόπους Samuel Ruíz και Raúl Vera και βίασε πάνω από 30 γυναίκες»[iv]. Η ένοπλη αυτή ομάδα έχοντας την πλήρη στήριξη και κάλυψη του στρατού, (ο στρατηγός Mario Renán Castillo, διοικητής της 7ης Στρατιωτικής Περιφέρειας την αποκαλούσε «καμάρι του»), αναδείχθηκε σε βασικό πρωταγωνιστή στον πόλεμο χαμηλής έντασης ενάντια στον EZLN τη δεκαετία του 90. Μετά από χρόνια αδράνειας, κατάφερε να ανασυνταχθεί και να επαναδραστηριοποιηθεί χάρη στην στήριξη του Πράσινου Οικολογικού Κόμματος προκειμένου να συμβάλει στην κλιμάκωση του πολέμου ανάσχεσης της ανόδου και επέκτασης του ζαπατισμού – πριν από ένα χρόνο ο EZLN ανακοίνωσε τη δημιουργία 7 νέων καρακόλ πέραν των 5 που ήδη υπήρχαν και 4 νέων αυτόνομων δήμων, συνολικά 43 Κέντρων Αυτόνομης Αντίστασης και Ζαπατιστικής Εξέγερσης αλλά και την απόφασή του να αντισταθεί με όλα τα μέσα ενάντια στα μεγαπρογράμματα και ειδικότερα ενάντια στο Τρένο Μάγια – και να διαλύσει κάθε μορφής αντίσταση. Σε αυτή την πολυμέτωπη επίθεση ενάντια στους εξεγερμένους ζαπατίστας δε θα μπορούσαν να λείπουν τα ΜΜΕ που μέσα από μια συστηματική καμπάνια κατασυκοφάντησης και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν διστάζουν να διασπείρουν τερατώδη ψέματα, όπως ότι «τα αυτόνομα εδάφη ελέγχονται από τα καρτέλ των ναρκωτικών, τα οποία προμηθεύουν με όπλα υψηλής ισχύος τον Ζαπατιστικό Στρατό».
Απέναντι σε αυτό το ζοφερό σκηνικό πολέμου τα Δίκτυα Αντίστασης και Εξέγερσης, ομάδες, οργανώσεις και άτομα, μέλη της Έκτης στο Μεξικό και τον Κόσμο, καλούν στη «2η Παγκόσμια Δράση Ενάντια Στον Πόλεμο Κατά του EZLN, Των Λαών και Της Ζωής «Ο Samir Ζει»», που θα πραγματοποιηθεί από τις 16 έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2020.
ΚΑΜΙΑ ΦΩΤΙΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ CARACOL.
ΟΙ ΖΑΠΑΤΙΣΤΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΙ, ΜΟΝΕΣ.
[i] Σε ένα από τα κείμενα του, περί ανταρτοπολέμου ο Μάο Τσε Τσουνγκ έγραφε: «Ο αντάρτης κινείται ανάμεσα στον λαό όπως το ψάρι μέσα στο νερό.» Στόχος, λοιπόν, των αντιαντάρτικων επιχειρήσεων ήταν να «στερήσουν το νερό από τα ψάρια», δηλαδή να καταστρέψουν τις κοινότητες που στηρίζουν το αντάρτικο.
[ii] Gilberto López y Rivas “Alto a la guerra contra el EZLN, εφημερίδα La Jornada, 4/9/2020,
[iii] Βλέπε σημείωση 2.
[iv] Luis Hernández Navarro. Chiapas, El regreso de Paz y Justicia, εφημερίδα La Jornada, 15/9/2020.
Αναδημοσίευση από Σπίθα Αλληλεγγύης στον αγώνα των Ζαπατίστας και των ιθαγενικών λαών
