Το πριν
Η κυβέρνηση έχει κάνει γνωστό εδώ και μέρες ότι το πιο επικίνδυνο μέρος για τη διάδοση του ιού είναι οι πλατείες όπου μαζεύεται η νεολαία. Αυτό δεν ισχύει όταν σε πλατείες και δρόμους συνωστίζονται μέλη της Αγίας Οικογένειας, όπως προχθές στα εγκαίνια του σιντριβανιού της πλατείας Ομονοίας ή λίγες μέρες πιο πριν στη στάση του περιφερόμενου θιάσου με πρωτοστάτιδα την Άλκηστι Πρωτοψάλτη έξω από το μέγαρο Μαξίμου. Αυτό δε μας κάνει εντύπωση καθώς είναι πολύ πιθανό ούτε καν ο κορονοϊός να θέλει να συγχρωτιστεί με τη γλίτσα και την ξεδιαντροπιά αυτού του νοσηρού φαινομένου που ονομάζεται οικογένεια Μητσοτάκη, ένα φαινόμενο που είναι από τα πιο σιχαμερά πράγματα σε αυτόν τον τόπο εδώ και δεκαετίες.
Ο τρόπος αντιμετώπισης του συνωστισμού στις πλατείες που επέλεξε η κυβέρνηση είναι η βίαιη καταστολή από τα ΜΑΤ, ένας τρόπος που ομολογουμένως αποτελεί μια ρηξικέλευθη πρόταση στα υγειονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας κι ενδεχομένως να δοξάσει για ακόμη μια φορά τη χώρα. Μετά την Αγ. Παρασκευή και την Κυψέλη ήρθε κι η σειρά της Θεσσαλονίκης να ενταχθεί στον νέο υγιεινομικό σχεδιασμό από τον οποίο απουσιάζει η καλύτερη οργάνωση, ο εξοπλισμός και η στελέχωση του διαλυμένου δημόσιου συστήματος υγείας αλλά περισσεύουν οι δυνάμεις καταστολής.
Το γεγονός
Το βράδυ του Σαββάτου 16/5, περίπου στις 22:00 έκαναν την εμφάνισή τους στην πλατεία Καλλιθέας στην Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης αστυνομικοί κι ασφαλίτες κάνοντας τις γνωστές συστάσεις για την τήρηση αποστάσεων, κλπ. Την ίδια ακριβώς ώρα όμως κλούβα των ΜΑΤ, μηχανές της ομάδας ΔΙΑΣ, ακόμη κι ένα τζιπάκι της ΟΠΚΕ είχαν σταθμεύσει σε πολύ κοντινή απόσταση, στο νοσοκομείο Άγιος Δημήτριος. Γύρω στα μεσάνυχτα τα ΜΑΤ επιτέθηκαν με τις ασπίδες τους, με χημικά και χειροβομβίδες κρότου-λάμψης στον κόσμο που διαμαρτυρόταν για την κίνηση της αστυνομίας ή απλώς καθόταν στην πλατεία.
Προφανώς στο πρωτοπόρο υγειονομικό πρωτόκολλο της κυβέρνησης ο κορονοϊός μεταδίδεται ανάμεσα σε άτομα που κάθονται σε μια πλατεία αλλά δε μεταδίδεται ανάμεσα στα ίδια άτομα όταν αυτά στριμώχνονται σε στενά κυνηγημένα από τα ΜΑΤ, βήχοντας και φτύνοντας λόγω της χρήσης χημικών. Ίσως θα έπρεπε να ερευνηθεί μήπως τα δακρυγόνα κι οι χειροβομβίδες κρότου-λάμψης αποτελούν το πολυπόθητο φάρμακο κατά του ιού.
Ενώ ο περισσότερος κόσμος είχε διασκορπιστεί στα γύρω στενά κι ειδικά στο στενό, στην κατεύθυνση προς το Κουλέ Καφέ τα ΜΑΤ επιτέθηκαν εκ νέου με γκλομπ ξυλοκοπώντας αδιάκριτα. Σε εκείνο το σημείο έγινε προσπάθεια άμυνας από τον παρευρισκόμενο κόσμο με μπουκάλια και πέτρες. Κι αυτό έχει τη σημασία του καθώς η ΓΑΔΘ απευθείας άρχισε να διαρρέει στα παπαγαλάκια των καθεστωτικών ΜΜΕ ότι δέχτηκε πρώτη επίθεση, κάτι που αποτελεί τεράστιο ψέμα κι αποδεικνύεται από τα βίντεο από το σημείο πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της πρώτης επίθεσης των ΜΑΤ.
Και το μετά…
Έχουμε επισημάνει ήδη από τις πρώτες μέρες του lockdown ότι η κρατική στρατηγική δεν είναι η καταπολέμηση της πανδημίας αλλά η καταστολή αυτού που έρχεται μετά την πανδημία και το lockdown. Αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στις μικρές αγγελίες, στις στήλες “Ζητώ εργασία” για να καταλάβει ποια είναι η κατάσταση της κοινωνικής βάσης σήμερα. Κι είμαστε ακόμη στην αρχή. Μέχρι τώρα η κυβέρνηση έχει την απόλυτη ηγεμονία, μια ηγεμονία που φυσικά χτίστηκε και με τα εκατομμύρια δημόσιου χρήματους που κατέληξαν ως δώρο στους καναλάρχες και τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Ως εκ τούτου δε φοβάται να κάνει μικρές τακτικές οπισθοχωρήσεις για να κατευνάσει την λαϊκή οργή σε συγκεκριμένα θέματα και να αποσπάσει συναίνεση καθώς νιώθει πως δεν απειλείται από κάποια οργανωμένη πολιτική ή κοινωνική δύναμη που θα εκμεταλλευτεί αυτές τις οπισθοχωρήσεις.
Ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνεται πως η ροή της πραγματικότητας δημιουργεί ένα πολύ ρευστό πεδίο στο οποίο καμία ηγεμονία δε μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη. Επενδύει έτσι στην ωμή βία κατά τμημάτων της κοινωνικής βάσης χωρίς όμως επεξεργασμένη στρατηγική για αυτές τις επιθέσεις. Βασίζεται κυρίως σε έναν βραχυπρόθεσμο τακτικισμό που λέει πως όταν αυξηθούν ξανά τα κρούσματα θα ρίξει επικοινωνιακά το φταίξιμο στους απείθαρχους των πλατειών και στην έλλειψη ατομικής ευθύνης, ανοίγοντας με αυτόν τον τρόπο έναν νέο κύκλο απαγορεύσεων και καταστολής.
Η κυβέρνηση όμως κάνει το ίδιο λάθος που κάνει πάντα η Εξουσία όταν βρίσκεται σε δυσχερή θέση: ξεχνάει πως κυριαρχία χρειάζεται πάντα και τη συναίνεση, η γυμνή βία ίσως και να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα βραχυπρόθεσμα αλλά είναι καταστροφική μεσοπρόθεσμα. Σε περιόδους όπου η καταστολή αυξάνεται κι απειλεί μεγάλα κοινωνικά κομμάτια αντί να φοβίζει, πολλές φορές εξοργίζει τους ανθρώπους κι οι εξεγέρσεις είναι θέμα χρόνου.
Αυτά μπορεί να ακούγονται αντιφατικά αλλά είναι ενδεικτικά της σύγχυσης που επικρατεί στην εξουσία. Μπαίνοντας σε έναν νέο κύκλο κρίσης, τα ΜΑΤ στις πλατείες δεν είναι επίδειξη δύναμης αλλά δείγμα πανικού. Πάνω σε αυτές τις αντιφάσεις θα πρέπει να παρέμβουμε δίνοντας απαντήσεις που να αφορούν τις υποτελείς τάξεις στο σύνολό τους. Η πείνα, η ανεργία, η καταστολή, η ανασφάλεια, το διαλυμένο σύστημα υγείας, η καταστροφή της φύσης είναι εδώ πιο έντονα από ποτέ και δε φαίνεται να υπάρχει συστημική λύση στον ορίζοντα. Η κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών της κοινωνικής βάσης μέσω δομών αλληλοβοήθειας, η άμεση απάντηση στην καταστολή, η πάλη ενάντια στις απολύσεις και στη διάλυση κάθε έννοιας εργατικών δικαιωμάτων μέσω σωματείων βάσης, εργατικών ομάδων κι οριζόντιων συντονισμών, η ανάπτυξη συλλογικοτήτων σε κάθε πεδίο όπου δεχόμαστε επίθεση είναι συστατικά στοιχεία του κινήματος που έχουμε ανάγκη να εμφανιστεί.
Όλα τα παραπάνω όμως θα πρέπει να συνοδεύονται αυτή τη φορά και με μια συγκροτημένη και συνεκτική πρόταση για το πως μπορούμε να οργανωθούμε κοινωνικά και να ζήσουμε έξω, πέρα κι ενάντια στην παράνοια της καταστροφικής μηχανής που ονομάζεται Κράτος και Κεφάλαιο. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια.