Πολυτεχνείο 2021: Με εντολή της αστυνομίας φακελώθηκαν οι διαδηλωτές της πορείας για τη 17 Νοέμβρη
Εάν έως σήμερα κάποιοι είχανε την αυταπάτη ότι δεν υφίσταται από το κράτος ιδεολογική επιτήρηση και καταγραφή και ότι το «τεκμήριο της αθωότητας» αποτελεί θεμελιώδη αρχή του δικαίου και του πολιτεύματος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, για όσους και όσες πιστεύουν ακόμα σε αυτή, τότε αυτός ο μπάτσος με την κάμερα έρχεται για να σας διαψεύσει. Όχι πρωτοβουλιακά, αλλά με εντολή της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ., όπως ο ίδιος απαντά.
Το τεκμήριο της αθωότητας είναι σαφές πως υπερβαίνει τη σφαίρα του δυτικού νομικού πολιτισμού και αφορά στον τρόπο οργάνωσης του πολιτεύματος, στον βαθμό που αποτελεί βασικό παρακολούθημα του κράτους δικαίου. Αποτελεί μία από τις εγγυήσεις που αυτό παρέχει στους πολίτες για να προστατευθούν από τις αυθαιρεσίες των κρατικών οργάνων, υποτίθεται.
Ας δούμε λίγο παραπάνω τι εμπεριέχεται σε αυτό το “υποτίθεται”:
Το τεκμήριο αθωότητας στην Ευρώπη καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1879 με το άρθρο 9 της Γαλλικής Διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη όπου αναφερόταν ότι «κάθε άνθρωπος τεκμαίρεται αθώος μέχρις ότου κηρυχθεί ένοχος». Στην ελληνική νομοθεσία το τεκμήριο αθωότητας είναι κατοχυρωμένο αφενός με το άρθρο 6 παρ. 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αφετέρου με το άρθ. 14 παρ. 2 του Διεθνούς Συμφώνου του Ο.Η.Ε για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του εσωτερικού της δικαίου με υπερνομοθετική ισχύ (βάσει του άρθ. 28 παρ. 1 του Συντάγματος).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο το τεκμήριο αθωότητας διασφαλίζεται με το άρθ. 48 παρ. 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε (σημειώνεται ότι το δικαστήριο της Ε.Ε αναγνωρίζει ρητά το τεκμήριο αθωότητας όπως αυτό προκύπτει από το άρθ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ). Η διατύπωση του αρθ. 6 παρ. 2 ΕΣΔΑ έχει ως εξής: «Παν πρόσωπον κατηγορούμενον επί αδικήματι τεκμαίρεται ότι είναι αθώον μέχρι της νομίμου αποδείξεως της ενοχής του». Ο ν. 4596/2019 ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την οδηγία 2016/343 της Ε.Ε και στο άρθρο 6 αυτού προβλέφθηκε η προσθήκη στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας του άρθ. 72Α με τίτλο τεκμήριο αθωότητας και περιεχόμενο «Οι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι τεκμαίρονται αθώοι μέχρι να αποδειχθεί η ενοχή τους σύμφωνα με το νόμο». Ο νέος νόμος 4620/2019 προβλέπει το τεκμήριο αθωότητας στο άρθρο 71 του νέου ΚΠΔ. Επιπρόσθετα το τεκμήριο αθωότητας ενισχύεται με τη διάταξη του άρθ. 7 του ν. 4596/2019 σχετικά με τις δημόσιες αναφορές στην ενοχή του προσώπου.
Το τεκμήριο αθωότητας προβλέπεται επίσης στην εσωτερική νομοθεσία που ρυθμίζει θέματα δημοσιογραφικής δεοντολογίας και συγκεκριμένα στο άρθ. 2 στοιχ. γ’ του Κώδικα Επαγγελματικής, Ηθικής και Κοινωνικής Ευθύνης των δημοσιογράφων – μελών της Ε.Σ.Η.Ε.Α αναφέρεται ότι ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει να σέβεται το τεκμήριο αθωότητας και να μην προεξοφλεί τις δικαστικές αποφάσεις. Τέλος, στο άρθ. 11 παρ. 1 του Κώδικα δεοντολογίας ειδησεογραφικών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών που καταρτίστηκε από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης προβλέπεται ότι «η αρχή ότι ο κατηγορούμενος τεκμαίρεται αθώος μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη του γίνεται σεβαστή και συνεπώς δεν προεξοφλείται το αποτέλεσμα της δίκης, ούτε οι κατηγορούμενοι αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα ως ένοχοι».