Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης. Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Ολοκαυτώματος, θα ήθελα να γράψω μερικά πράγματα. Για όσους δεν ξέρουν, το Άουσβιτς

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

από | 27 Ιαν, 2023

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Ολοκαυτώματος, θα ήθελα να γράψω μερικά πράγματα. Για όσους δεν ξέρουν, το Άουσβιτς ήταν ένα σύμπλεγμα στρατοπέδων που βρισκόταν στην κατεχόμενη από τους ναζί Πολωνία και αποτελούνταν από τρία στρατόπεδα, καθώς και ένα κέντρο δολοφονίας. Τα στρατόπεδα τέθηκαν σε λειτουργία το διάστημα 1940-1942 και το Άουσβιτς έκλεισε τον Ιανουάριο του 1945, μετά την απελευθέρωσή του από το Σοβιετικό στρατό.

Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Θεσσαλονίκη είχε τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα. Εμπορικά μυαλά και ζωηρά πνεύματα με προοδευτικές πολιτικές ιδέες. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης ήταν περίπου 50.000 άτομα. Τα εγκλήματα των ναζί εναντίον των Εβραίων ξεκίνησαν από την αρχή της παρουσίας τους και με το πέρασμα του χρόνου η κατάσταση χειροτέρευε. Κλοπές, διωγμοί, επιτάξεις κτιρίων και κατασχέσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Μέχρι που φτάσαμε στις 11 Ιουλίου του 1942, το λεγόμενο «Μαύρο Σάββατο» των Θεσσαλονικιών Εβραίων. Με γερμανική εντολή, συγκεντρώνονται στην πλατεία Ελευθερίας χιλιάδες Εβραίοι ηλικίας 18-45 ετών για να καταγραφούν σε καταλόγους καταναγκαστικής εργασίας. Οι συνεργάτες, οι φίλοι των ναζί και οι Κυρ Παντελήδες που περνούσαν από το κέντρο της πόλης τους έδειχναν με το δάχτυλο και γελούσαν.

Στη συνέχεια, ιδρύθηκε η Υπηρεσία Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών (ΥΔΙΠ). Σκοπός της υπηρεσίας ήταν η καταγραφή της εβραϊκής περιουσίας και ο διορισμός «μεσεγγυούχων» χριστιανών για τη διαχείρισή της. Μπορεί στα χαρτιά αυτή η περιουσία (πάνω από 2 χιλιάδες επιχειρήσεις και 10 χιλιάδες διαμερίσματα) να μεταβιβάστηκε στο ελληνικό δημόσιο, αλλά στην πραγματικότητα η διαχείρισή της πέρασε στα γερμανικά χέρια και τους ρουφιάνους ντόπιους συνεργάτες τους. Ακόμα και οι πέτρες της Θεσσαλονίκης γνωρίζουν ότι δεκάδες συνεργάτες των ναζί, ανάμεσά τους και γνωστά ονόματα, πλούτισαν από τη λεηλασία και το πλιάτσικο στις εβραϊκές περιουσίες. Βέβαια, η πόλη παραμένει εγκλωβισμένη στο έλεος του υποκριτικού συντηρητισμού και δεν νιώθει βολικά να μιλάει για αυτό το θέμα.

Ο Γεώργιος Πούλος, ο Γιώργος Σπυρίδης, ο Λάσκαρης Παπαναούμ και πολλοί άλλοι καρπώθηκαν ένα σεβαστό τμήμα της εβραϊκής περιουσίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή ανερχόταν σε 18 εκατομμύρια χρυσές λίρες (περίπου 1,5 δις ευρώ). Στις 15 Μαρτίου 1943 έφυγε το πρώτο τρένο με μελλοθάνατους Εβραίους από τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Το τρένο του θανάτου ήταν γεμάτο με ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά, που είχε για προορισμό το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπιρκενάου στην Πολωνία. Μέχρι τον Αύγουστο του 1943 ακολούθησαν άλλες 18 σιδηροδρομικές αποστολές. Συνολικά, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 45.000 Εβραίοι δημότες της Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και βρήκε μαρτυρικό θάνατο.

Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Άουσβιτς, συμπεριλαμβανομένου ενός εκατομμυρίου Εβραίων. Όσοι δεν είχαν σταλεί απευθείας σε θαλάμους αερίων, καταδικάστηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Σήμερα, είναι ξεκάθαρο ότι υπεύθυνοι για τα φρικτά εγκλήματα δεν ήταν μόνο οι ναζί που τα σκέφτηκαν και τα υλοποίησαν. Ούτε οι άθλιοι ντόπιοι συνεργάτες τους. Ήταν κυρίως οι ουδέτεροι αυτοί, που δεν έκαναν τίποτα, αυτοί που συνέχιζαν τη ζωούλα τους, αυτοί που δεν ασχολούνται με πολιτική και θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο…

Το alerta.gr αποτελεί μια πολιτική προσπάθεια διαρκούς παρουσίας και παρέμβασης, επιδιώκει να γίνει κόμβος στο πολύμορφο δικτυακό τοπίο για την διασπορά ριζοσπαστικών αντιλήψεων, δράσεων και σχεδίων στην κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης… Η συνεισφορά είναι ξεκάθαρα ένα δείγμα της κατανόησης της φύσης του μέσου και της ανάγκης που υπάρχει για να μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλώνει. Για όποιον/α θέλει να συνδράμει ας κάνει κλικ εδώ

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά

Πώς να διαβάσουμε τον πόλεμο πολιτικά “Αυτό το πράγμα που αποκαλούμε Ντονμπάς στην πραγματικότητα δεν υπάρχει... δεν είναι παρά ένας ορισμός που μας επιβλήθηκε από την Ρωσική Ομοσπονδία”. Oleksyi Danilov, 24/03/2021i “Ο στόχος των Συμφωνιών του Μινσκ είναι να...

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο]

Παρέλαση: Με παλαιστινιακές σημαίες έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου [Βίντεο] Με παλαιστινιακές σημαίες στα χέρια έβαλαν τα σώματά τους μπροστά στα άρματα στην Πανεπιστημίου στα Προπύλαια, κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 25ης Μαρτίου στην...

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας

1821: Το ουρλιαχτό της ελευθερίας Κανένας δεν επαναστατεί επειδή έτσι του κάπνισε, επειδή δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει, επειδή βαριόταν αφόρητα μια κάποια μέρα της ζωής του. Κανένας δεν εξεγείρεται επειδή το διάβασε σε κάποια βιβλίο, επειδή πέρασε χρόνια να...

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο αναρχικός Ρούντολφ Ρόκερ Στις 25 Μαρτίου του 1873 γεννήθηκε στο Μάϊντς της Δυτικής Γερμανίας, ο αναρχικός θεωρητικός και ιστορικός Ρούντολφ Ρόκερ από μια οικογένεια Kαθολικών ειδικευμένων εργατών. Ο Ρόκερ ήταν γνωστός για την ενεργό δράση του...

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) | Γνωστός – Άγνωστος

Η εξέγερση στο Κιλελέρ (Μάρτιος 1910) Το νέο βίντεο από το κανάλι Γνωστός - Άγνωστος που περιλαμβάνει animated βίντεο ιστορίας (ελληνικής και παγκόσμιας), ψυχολογίας και κοινωνικών θεμάτων. https://www.youtube.com/watch?v=JLN5UWxPdIk Oι έλληνες τσιφλικάδες που...

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού

Συνέντευξη με την Claudia Pinelli, κόρη του Giuseppe του αναρχικού. Αναδημοσίευση από την Αέναη Κίνηση. Σφαγή Capaci, ξεκινά η «στρατηγική της έντασης» με δυναμίτη, δεύτερο επεισόδιο, από τα χέρια του οργανωμένου εγκλήματος με άρωμα μαφίας. Στις 19 ιουλίου, πάντα...

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων – Καματερού

Τοποθέτηση στην εκδήλωση για την “οργάνωση των αναρχικών” από την Πρωτοβουλία Αναρχικών Αγ. Αναργύρων - Καματερού Tην Παρασκευή 1η Μαρτίου παρευρεθήκαμε ως καλεσμένοι ομιλητές, μαζί και με την συλλογικότητα Πέλοτο από την Ξάνθη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η...

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη

Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου Χανίων: Η τελευταία πράξη Ανακοίνωση ειδικευόμενων ψυχιάτρων του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων για την κατάσταση που επικρατεί στην Ψυχιατρική Κλινική του νοσοκομείου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διαχρονικά όπως φαίνεται από τις...

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα;

Στις πόσες έρευνες φαίνεται αν είμαστε κορόιδα; Από την Πρωτοβουλία ενάντια στα ΕΛΠΕ. Ανακοινώθηκε η διεξαγωγή 2 νέων ερευνών (1) σχετικά με τη δυσοσμία στην περιοχή με τη συνεργασία, μεταξύ άλλων φορέων, του Δήμου Κορδελιού- Ευόσμου  και του ΑΠΘ. Χρηματοδότης της μια...

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς»)

ΠΡΩΤΕΑΣ: τα πολλά πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ (και «εμείς») «Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σαν να λέμε, δυο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα» Κ. Μαρξ, Η 18η...