Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης. Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Ολοκαυτώματος, θα ήθελα να γράψω μερικά πράγματα. Για όσους δεν ξέρουν, το Άουσβιτς

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

by | 27 Jan, 2023

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Ολοκαυτώματος, θα ήθελα να γράψω μερικά πράγματα. Για όσους δεν ξέρουν, το Άουσβιτς ήταν ένα σύμπλεγμα στρατοπέδων που βρισκόταν στην κατεχόμενη από τους ναζί Πολωνία και αποτελούνταν από τρία στρατόπεδα, καθώς και ένα κέντρο δολοφονίας. Τα στρατόπεδα τέθηκαν σε λειτουργία το διάστημα 1940-1942 και το Άουσβιτς έκλεισε τον Ιανουάριο του 1945, μετά την απελευθέρωσή του από το Σοβιετικό στρατό.

Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Θεσσαλονίκη είχε τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα. Εμπορικά μυαλά και ζωηρά πνεύματα με προοδευτικές πολιτικές ιδέες. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης ήταν περίπου 50.000 άτομα. Τα εγκλήματα των ναζί εναντίον των Εβραίων ξεκίνησαν από την αρχή της παρουσίας τους και με το πέρασμα του χρόνου η κατάσταση χειροτέρευε. Κλοπές, διωγμοί, επιτάξεις κτιρίων και κατασχέσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Μέχρι που φτάσαμε στις 11 Ιουλίου του 1942, το λεγόμενο «Μαύρο Σάββατο» των Θεσσαλονικιών Εβραίων. Με γερμανική εντολή, συγκεντρώνονται στην πλατεία Ελευθερίας χιλιάδες Εβραίοι ηλικίας 18-45 ετών για να καταγραφούν σε καταλόγους καταναγκαστικής εργασίας. Οι συνεργάτες, οι φίλοι των ναζί και οι Κυρ Παντελήδες που περνούσαν από το κέντρο της πόλης τους έδειχναν με το δάχτυλο και γελούσαν.

Στη συνέχεια, ιδρύθηκε η Υπηρεσία Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών (ΥΔΙΠ). Σκοπός της υπηρεσίας ήταν η καταγραφή της εβραϊκής περιουσίας και ο διορισμός «μεσεγγυούχων» χριστιανών για τη διαχείρισή της. Μπορεί στα χαρτιά αυτή η περιουσία (πάνω από 2 χιλιάδες επιχειρήσεις και 10 χιλιάδες διαμερίσματα) να μεταβιβάστηκε στο ελληνικό δημόσιο, αλλά στην πραγματικότητα η διαχείρισή της πέρασε στα γερμανικά χέρια και τους ρουφιάνους ντόπιους συνεργάτες τους. Ακόμα και οι πέτρες της Θεσσαλονίκης γνωρίζουν ότι δεκάδες συνεργάτες των ναζί, ανάμεσά τους και γνωστά ονόματα, πλούτισαν από τη λεηλασία και το πλιάτσικο στις εβραϊκές περιουσίες. Βέβαια, η πόλη παραμένει εγκλωβισμένη στο έλεος του υποκριτικού συντηρητισμού και δεν νιώθει βολικά να μιλάει για αυτό το θέμα.

Ο Γεώργιος Πούλος, ο Γιώργος Σπυρίδης, ο Λάσκαρης Παπαναούμ και πολλοί άλλοι καρπώθηκαν ένα σεβαστό τμήμα της εβραϊκής περιουσίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή ανερχόταν σε 18 εκατομμύρια χρυσές λίρες (περίπου 1,5 δις ευρώ). Στις 15 Μαρτίου 1943 έφυγε το πρώτο τρένο με μελλοθάνατους Εβραίους από τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Το τρένο του θανάτου ήταν γεμάτο με ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά, που είχε για προορισμό το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπιρκενάου στην Πολωνία. Μέχρι τον Αύγουστο του 1943 ακολούθησαν άλλες 18 σιδηροδρομικές αποστολές. Συνολικά, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 45.000 Εβραίοι δημότες της Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και βρήκε μαρτυρικό θάνατο.

Περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Άουσβιτς, συμπεριλαμβανομένου ενός εκατομμυρίου Εβραίων. Όσοι δεν είχαν σταλεί απευθείας σε θαλάμους αερίων, καταδικάστηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Σήμερα, είναι ξεκάθαρο ότι υπεύθυνοι για τα φρικτά εγκλήματα δεν ήταν μόνο οι ναζί που τα σκέφτηκαν και τα υλοποίησαν. Ούτε οι άθλιοι ντόπιοι συνεργάτες τους. Ήταν κυρίως οι ουδέτεροι αυτοί, που δεν έκαναν τίποτα, αυτοί που συνέχιζαν τη ζωούλα τους, αυτοί που δεν ασχολούνται με πολιτική και θέλουν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο…

Το alerta.gr αποτελεί μια πολιτική προσπάθεια διαρκούς παρουσίας και παρέμβασης, επιδιώκει να γίνει κόμβος στο πολύμορφο δικτυακό τοπίο για την διασπορά ριζοσπαστικών αντιλήψεων, δράσεων και σχεδίων στην κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης… Η συνεισφορά είναι ξεκάθαρα ένα δείγμα της κατανόησης της φύσης του μέσου και της ανάγκης που υπάρχει για να μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει και να μεγαλώνει. Για όποιον/α θέλει να συνδράμει ας κάνει κλικ εδώ

Ενημέρωση από τα χθεσινά γεγονότα στο Ηράκλειο με την εκκένωση της Κατάληψης Ευαγγελισμού

Ενημέρωση από τα χθεσινά γεγονότα στο Ηράκλειο με την εκκένωση της Κατάληψης Ευαγγελισμού: Στις 5.30 πμ οι μπάτσοι της Αντιτρομοκρατικής εισέβαλαν στο κτίριο του Ευαγγελισμού. Η επιχείρηση εξελίχθηκε πολύ γρήγορα και οι σύντροφοι/ισσες που βρίσκονταν εκείνη την ώρα...

Εκδήλωση – συζήτηση:Παρουσίαση της πρότασης του Υπόγειου Ιλισού για την οργάνωση των αναρχικών

Εκδήλωση – Συζήτηση: Σάββατο 30/09/2023 στις 19.00 στην Κατάληψη Ανάληψης Παρουσίαση της πρότασης του Υπόγειου Ιλισού για την οργάνωση των αναρχικών Σας καλούμε για να συζητήσουμε γύρω από το σύνθετο ζήτημα της οργάνωσης των αναρχικών, παρουσιάζοντας τις θέσεις μας...

Tommy Lawson – Κοοπερατίβες ή ταξική πάλη;

Tommy Lawson – Κοοπερατίβες ή ταξική πάλη; Κάθε τόσο το ζήτημα των κοοπερατίβων εγείρεται στο επαναστατικό σοσιαλιστικό κίνημα. Αισιόδοξες θέσεις υποστηρίζουν ότι οι συνεταιρισμοί μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την αντικατάσταση του καπιταλισμού με μια νέα...

Δύο μέτρα και ένας σταθμός | Ένα Podcast της ανοιχτής συνέλευσης “Όχι μετρό στην πλατεία Εξαρχείων”

Δύο μέτρα και ένας σταθμός | Ένα Podcast της ανοιχτής συνέλευσης "Όχι μετρό στην πλατεία Εξαρχείων" Τελευταίο επεισόδιο του Podcast της Ανοιχτής συνέλευσης «Όχι μετρό στην πλατεία Εξαρχείων» για τα έργα και τις ημέρες ενός αγώνα ενάντια στην καταστροφή της πλατείας...

Για την υφ’ όρον αποφυλάκισή μου: Νίκος Μαζιώτης

Για την υφ’ όρον αποφυλάκισή μου: Νίκος Μαζιώτης Δηλώσεις «σωφρονισμού» και μεταστροφής «χαρακτήρα» –οι ακριβείς εκφράσεις– μου ζήτησε σήμερα η πρόεδρος του συμβουλίου Πλημμελειοδικών Λαμίας στην ακρόαση μέσω skype για την υφ’ όρον αποφυλάκισή μου στην 5η αίτησή μου,...

Ρουβίκωνας: Παρέμβαση στην κατασκευαστική Grey House

Ρουβίκωνας: Παρέμβαση στην κατασκευαστική Grey House σε αλληλεγγύη στον εργαζόμενο Χ.Σ. Η υπόθεση του εργαζόμενου Χ.Σ ξεκινάει απο το 2011 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Υπάρχουν δημόσια κατατεθειμένες καταγγελίες και άρθρα, ψηφίσματα και δράσεις/παρεμβάσεις...

Λόφος Στρέφη: Σωματικός έλεγχος σε ανήλικα παιδιά από αστυνομικούς της ΔΡΑΣΗ

Λόφος Στρέφη: Σωματικός έλεγχος σε ανήλικα παιδιά από αστυνομικούς της ΔΡΑΣΗ Ένα ακόμα περιστατικό αστυνομικής αυθαιρεσίας στον Λόφο του Στρέφη από αστυνομικούς της ομάδας ΔΡΑΣΗ, καταγγέλει η Ανοιχτή Συνέλευση Υπεράσπισης του Λόφου Στρέφη με δημοσίευση σε social...

Let the show begin

Let the show begin Είμαι σίγουρος ότι ο ιστορικός του μέλλοντος θα έχει πολλά να πει για το χτεσινό βράδυ: Γιατί; Χτες το βράδυ ολοκληρώθηκε με εντυπωσιακό τρόπο ο θρίαμβος της επικοινωνίας και η πλήρης αποπολιτικοποίηση της ελληνικής πολιτικής σκηνής, κάτι αδιανόητο...

Ταξίδι στην άκρη της νύχτας

Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. «Τα δάση που ονειρεύεσαι καίγονται τα χαράματα /φεύγουν οι φίλοι ένας-ένας, τους παίρνει το ασανσέρ / η χλόη γίνεται άχυρο κι η νιότη μνήμη χλόης / τα δάση που ονειρεύεσαι καίγονται τα χαράματα / μπουζούκι και μπετόν αρμέ – κάτω απ’ αυτή...

Οι αναρχικοί στο Σαχέλ

Οι αναρχικοί στο Σαχέλ. “Όπως η πάλη των τάξεων έτσι και ο διεθνισμός μπορεί κάθε φορά να εμφανίζεται με διαφορετική μορφή. Ένας 'διεθνισμός' που θα αγνοούσε αυτή την πολυμορφία θα αποδεικνυόταν αφελής ή επικίνδυνος”. Ντομένικο Λοσούρντο, Η Πάλη των Τάξεων Η ιστορική...